Sałasz Wschodni albo po prostu Sałasz (909 m n.p.m.) – szczyt w Paśmie Łososińskim w Beskidzie Wyspowym[1] Nieco niższy od Jaworza, lecz równie wspaniały szczyt całego pasma, położony pomiędzy Jaworzem (921 m) a Sałaszem Zachodnim (868,5 m). Wznosi się nad wsiami Żmiąca, Jaworzna, Pisarzowa i Mordarka. Nazwa Sałasz jest związana z gospodarką pasterską. W literaturze turystycznej (starsze roczniki „Wierchów”) spotykamy także nazwę Sałacz[2]. W północną stronę od Sałasza Wschodniego poprzez przełęcz Oślak odbiega boczny i niższy grzbiet Cuprówki oddzielający miejscowości Żmiąca i Jaworzna[3].

Sałasz Wschodni
Ilustracja
Widok od północno-wschodniej strony (z Korabia)
Państwo

 Polska

Pasmo

Beskid Wyspowy, Karpaty

Wysokość

909 m n.p.m.

Położenie na mapie Beskidu Wyspowego
Mapa konturowa Beskidu Wyspowego, po prawej nieco u góry znajduje się czarny trójkącik z opisem „Sałasz Wschodni”
Położenie na mapie Karpat
Mapa konturowa Karpat, blisko górnej krawiędzi nieco na lewo znajduje się czarny trójkącik z opisem „Sałasz Wschodni”
Ziemia49°43′21″N 20°29′15″E/49,722500 20,487500

Tuż poniżej szczytu Sałasza Wschodniego, na jego grzbiecie i obydwu stokach, znajduje się rozległa (dawniej) polana, która niegdyś słynęła z widoków, zarówno na południową, jak i północną stronę. Na polanie tej były dawniej domy. Pozostały po nich tylko zdziczałe drzewa owocowe. Opuszczona i nieużytkowana polana zarasta lasem i widoków już z niej praktycznie nie ma. Przy szlaku turystycznym dobrze jeszcze widoczne są duże kupy kamieni. Świadczą one o tym, że niegdyś były tutaj pola orne. Aby móc uprawiać kamienistą ziemię, trzeba było je stale zbierać, po każdej bowiem ulewie spływająca woda wypłukiwała glebę pozostawiając kamienie. Wyrzucano je na kopce w upatrzonych miejscach[4].

Szlaki turystyczne edytuj

Możliwość dotarcia pieszym szlakiem turystycznym:

  – z Limanowej
  – z Laskowej, następnie na wschód szlakiem niebieskim
  – z Pisarzowej, następnie na wschód szlakiem niebieskim
  – z Łososiny Górnej, następnie na wschód szlakiem niebieskim
  – znad Jeziora Rożnowskiego
Zobacz też: Sałasz Zachodni.

Przypisy edytuj

  1. Beskid Wyspowy 1: 50000. Mapa turystyczna, Kraków: Compass, 2006, ISBN 83-89165-86-4.
  2. Gacek Dariusz, Beskid Wyspowy, Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2012, ISBN 978-83-62460-25-0.
  3. Geoportal. Mapa topograficzna i satelitarna [online] [dostęp 2021-12-07].
  4. Andrzej Matuszczyk, Beskid Wyspowy. Część wschodnia, Warszawa-Kraków: Wyd. PTTK „Kraj”, 1986, ISBN 83-7005-125-1.
Widok z Jabłońca