Sabik

gwiazda w gwiazdozbiorze Wężownika

Sabik (Eta Ophiuchi, η Oph) – gwiazda w gwiazdozbiorze Wężownika, odległa od Słońca o około 88 lata świetlne.

Sabik
η Ophiuchi
Ilustracja
Położenie gwiazdy w gwiazdozbiorze
Dane obserwacyjne (J2000)
Gwiazdozbiór

Wężownik

Rektascensja

17h 10m 22,687s[1]

Deklinacja

−15° 43′ 29,66″[1]

Paralaksa (π)

0,03691 ± 0,0008[1]

Odległość

88,4 ± 2,0 ly
27,09 ± 0,60 pc

Wielkość obserwowana

2,42m[1]

Ruch własny (RA)

40,13 ± 1,06 mas/rok[1]

Ruch własny (DEC)

99,17 ± 0,39 mas/rok[1]

Prędkość radialna

36,91 ± 0,80 km/s[1]

Charakterystyka fizyczna
Typ widmowy

A2 IV–V[1]

Masa

A: 2,3 M
B: 2,0[2] R

Promień

A: 2,5 R
B: 2,0[2] R

Wielkość absolutna

0,26m[3]

Jasność

A: 35 L
B: 21 L[2]

Charakterystyka orbitalna
Krąży wokół

Centrum Galaktyki

Półoś wielka

10 225[4] pc

Mimośród

0,2813[4]

Alternatywne oznaczenia
Oznaczenie Flamsteeda: 35 Oph
2MASS: J17102267-1543298
Bonner Durchmusterung: BD−15°4467
Boss General Catalogue: GC 23158
Katalog Gliesego: GJ 656.1A/B
Katalog Henry’ego Drapera: HD 155125
Katalog Hipparcosa: HIP 84012
Katalog jasnych gwiazd: HR 6378
SAO Star Catalog: SAO 160332

Nazwa edytuj

Gwiazda ta nosi tradycyjną nazwę Sabik, która wywodzi się od arabskiego ‏سابق‎ sabīq, choć znaczenie nazwy („ta która poprzedza”, „idzie jako pierwsza”) jest niejasne; może wiązać się ona z położeniem w ciągu gwiazd w południowej części konstelacji[2][5]. Międzynarodowa Unia Astronomiczna w 2016 roku formalnie zatwierdziła użycie nazwy Sabik dla określenia tej gwiazdy[6].

Charakterystyka obserwacyjna edytuj

Jest to druga co do jasności gwiazda w gwiazdozbiorze. Jego obserwowana wielkość gwiazdowa to 2,43m, a wielkość absolutna jest równa 0,27m[4].

Eta Ophiuchi to gwiazda podwójna; obraz składników trudno jest rozdzielić przez teleskop amatorski. Składa się z pary gwiazd typu widmowego A, które okrążają wspólny środek masy raz na 88 lat. Na niebie są one oddalone o 0,5″ (w 2017 roku)[7], a maksymalnie 1,3″, co odpowiada średniej odległości w przestrzeni 33,5 au, ale odległość ta zmienia się z czasem ze względu na dużą ekscentryczność orbit[2]. Gwiazdy zbliżają się do siebie na 2 au, by po 44 latach oddalić się na maksymalną odległość 65 au. To powoduje zaburzenia grawitacyjne, które najprawdopodobniej uniemożliwiają powstawanie planet. Tezę tę potwierdza niezaobserwowanie pyłu wokół gwiazd[2].

Charakterystyka fizyczna edytuj

Składnik Eta Ophiuchi A ma wielkość gwiazdową 3,0m, należy do typu widmowego A2. Jego temperatura to ok. 8900 K, świeci około 35 razy jaśniej od Słońca. Promień tego składnika oceniany jest na 2,5 promienia Słońca, a masa na 2,3 masy Słońca[2].

Składnik Eta Ophiuchi B ma wielkość gwiazdową 3,5m, należy do typu widmowego A3. Gwiazda ma temperaturę 8600 K, świeci 21 razy jaśniej od Słońca. Ma masę dwukrotnie większą od Słońca i dwa razy większy promień[2].

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f g h Sabik w bazie SIMBAD (ang.)
  2. a b c d e f g h Jim Kaler: SABIK (Eta Ophiuchi). STARS. [dostęp 2017-01-29]. (ang.).
  3. Obliczona na podstawie wielkości obserwowanej i paralaksy
  4. a b c Anderson E., Francis C: HIP 84012. [w:] Extended Hipparcos Compilation (XHIP) [on-line]. VizieR, 2012. [dostęp 2018-08-28]. (ang.).
  5. Ophiuchus vel Serpentarius, the Serpent-holder. W: Richard Hinckley Allen: Star Names Their Lore and Meaning. Nowy Jork: Dover Publications Inc., 1963, s. 302.
  6. Naming Stars. Międzynarodowa Unia Astronomiczna, 2018-06-01. [dostęp 2018-08-28].
  7. Mason et al.: WDS J17104-1544AB. [w:] The Washington Double Star Catalog [on-line]. VizieR, 2014.

Linki zewnętrzne edytuj