Safi Faye
Safi Faye (ur. 22 listopada 1943 w Fad Jal, na południe od Dakaru[1][2]) – senegalska reżyserka filmowa, etnolog, pierwsza kobieta-reżyser z rejonu Afryki Subsaharyjskiej, która nakręciła film pełnometrażowy[3].
| |
| Data i miejsce urodzenia |
22 listopada 1943 |
|---|---|
| Data śmierci | |
| Zawód | |
Życiorys edytuj
Urodziła się w 1943 roku w rodzinie Sererów, miała sześcioro rodzeństwa z tej samej matki oraz trzynaścioro rodzeństwa przyrodniego ze strony ojca (ojciec praktykował poligamię)[4]. Ukończyła szkołę podstawową w Dakarze, edukację kontynuowała w Rufisque. W 1962 uzyskała uprawnienia nauczycielskie (zawód ten wykonywała od 1963 do 1969)[5].
Kinem zainteresowała się w 1966 roku, po tym gdy podczas Światowego Festiwalu Sztuki Czarnych poznała Jeana Roucha, francuskiego filmowca i etnografa. Trzy lata później zagrała u niego w filmie Petit à petit ou les Lettres Persanes[6]. Po latach Faye wspominała, że chociaż sam film Roucha jej się nie podobał, to jednak dzięki reżyserowi zapoznała się ze światem kina, szczególnie z uprawianym przez niego stylem cinéma-vérité[7]. Rouche zachęcił ją także, aby podjęła dalszą edukację w Paryżu, co też zrobiła – w 1972 podjęła studia etnologiczne na École pratique des hautes études oraz w szkole filmowej École nationale supérieure Louis-Lumière[8] (przy czym studia filmowe miały jej posłużyć do lepszego wykorzystania sprzętu filmowego w badaniach etnologicznych[9]). W okresie studiów zarabiała na życie pracując jako modelka, aktorka i przy tworzeniu efektów dźwiękowych do filmu[10].
Szkołę filmową ukończyła w 1974[8]. W 1979 uzyskała doktorat z etnologii na Uniwersytecie w Paryżu[5] (w swoich badaniach zajmowała się religią Sererów)[6]. W 1976 urodziła córkę, Zaibę[4]. W latach 1979-1980 uczyła się produkcji filmowej w Berlinie[5]. W 1988 roku otrzymała kolejny tytuł naukowy z etnologii, tym razem na Sorbonie[2].
W 1972 roku nakręciła 10-minutowy film krótkometrażowy La Passante[7]. Pierwszy film pełnometrażowy, List z mojej wioski (1976), nakręciła dzięki wsparciu finansowemu uzyskanemu od francuskiego rządu i dysponując jedynie niewielkim budżetem i trzyosobową ekipą[10]. Film został przyjęty entuzjastycznie; zdobył Nagrodę FIPRESCI w sekcji "Forum Nowego Kina" na 26. MFF w Berlinie[2]. Był to pierwszy pełnometrażowy film nakręcony przez kobietę z rejonu Afryki Subsaharyjskiej. Nie był jednak pokazywany w Senegalu – ze względu na krytykę rządowej polityki rolnej zakazano jego dystrybucji w tym kraju[11].
W 1996 roku nakręciła Mossane, swój pierwszy w pełni fabularny film. Obraz zaprezentowano w sekcji "Un Certain Regard" na 49. MFF w Cannes.
Pracowała z wieloma instytucjami – kręciła filmy na zlecenie m.in. UNICEF-u, Deutscher Akademischer Austauschdienst i ONZ[4].
Filmografia edytuj
- 1972: La Passante
- 1976: List z mojej wioski
- 1979: Fad'jal
- 1979: Goob na nu
- 1980: Man Sa Yay
- 1981: Les âmes au soleil
- 1983: Selbe: One Among Many
- 1983: 3 ans 5 mois
- 1985: Racines noires
- 1985: Elsie Haas, femme peintre et cinéaste d'Haiti
- 1989: Tesito
- 1996: Mossane
Przypisy edytuj
- ↑ Kenneth W. Harrow: With Open Eyes: Women and African Cinema. Rodopi, 1997-01-01, s. 174. ISBN 90-420-0143-7. [dostęp 2015-06-06]. (ang.).
- ↑ a b c Jean Petrolle, Virginia Wright Wexman: Women and Experimental Filmmaking. University of Illinois Press, 2005, s. 177. ISBN 978-0-252-03006-2. [dostęp 2015-06-06]. (ang.).
- ↑ Mary Zeiss Stange, Carol K. Oyster, Jane E. Sloan: Encyclopedia of Women in Today's World. SAGE Publications, 2011-02-23, s. 564. ISBN 978-1-4129-7685-5. [dostęp 2015-06-06]. (ang.).
- ↑ a b c Dictionary of African Biography. ISBN 978-0-19-538207-5. [dostęp 2015-06-06]. (ang.).
- ↑ a b c Safi Faye na stronie Film Reference. [dostęp 2015-06-06]. (ang.).
- ↑ a b Kenneth W. Harrow: With Open Eyes: Women and African Cinema. Rodopi, 1997-01-01, s. 175. ISBN 90-420-0143-7. [dostęp 2015-06-06]. (ang.).
- ↑ a b Lieve Spaas: Francophone Film: A Struggle for Identity. Manchester University Press, 2000, s. 185. ISBN 978-0-7190-5861-5. [dostęp 2015-06-06]. (ang.).
- ↑ a b Anthony Appiah, Henry Louis Gates: Encyclopedia of Africa. Oxford University Press, 2010, s. 463. ISBN 978-0-19-533770-9. [dostęp 2015-06-06]. (ang.).
- ↑ Françoise Pfaff: Focus on African Films. Indiana University Press, 2004, s. 194. ISBN 0-253-21668-0. [dostęp 2015-06-06]. (ang.).
- ↑ a b Gwendolyn Audrey Foster: Women Film Directors: An International Bio-critical Dictionary. Greenwood Publishing Group, 1995-01-01, s. 130. ISBN 978-0-313-28972-9. [dostęp 2015-06-06]. (ang.).
- ↑ Melissa Thackway: Africa Shoots Back: Alternative Perspectives in Sub-Saharan Francophone African Film. Indiana University Press, 2003, s. 153. ISBN 978-0-85255-576-7. [dostęp 2015-06-06]. (ang.).