Samuel Gerlach (ur. ok. 1798, zm. 6 września 1839) – polski przedsiębiorca o niemieckim pochodzeniu, założyciel przedsiębiorstwa, znanego dziś pod nazwą Gerlach S. A.

Samuel Gerlach
Data urodzenia

ok. 1789 roku

Data i miejsce śmierci

6 września 1839
Warszawa

Zawód, zajęcie

nożownik, przedsiębiorca

Rodzice

Jerzy Samuel, Katarzyna Druszczyńska

Małżeństwo

Maria Kościelska

Dzieci

Emilia, Józef, Sylwin, Franciszek Samuel, Seweryna, Marianna Anna

Życiorys edytuj

Jego rodzice nazywali się Jerzy Samuel oraz Katarzyna z domu Druszczyńskich (po pierwszym mężu nosiła nazwisko Auer). Prawdopodobnie Samuel Gerlach był z pochodzenia Niemcem z Wittenbergii, jednak nie jest to pewne. Jego akt urodzenia oraz chrztu zaginął[1].

13 lutego 1827 w Warszawie wziął ślub z Marią Kościelską (1808-1855), córką Jana i Anny (z domu Jastrzębska). Miał z nią siódemkę dzieci:

  • Emilię (1830-1855);
  • Józefa (1834-1873);
  • Sylwina (1836-1902);
  • Franciszka Samuela (ur. 1838);
  • Seweryna (ur. 1839);
  • Mariannę Annę (1940-1895).

Uczył się, a potem pracował w zawodzie nożownika w wielu miastach, m.in. w Berlinie i w Wiedniu[2]. W 1823 założył w Warszawie na ul. Podwale warsztat nożowniczy, zatrudniając dziesięć osób. W roku startu przedsiębiorstwa zaprezentował na jednej z wystaw narzędzia, które zostały odznaczone złotym medalem II klasy. Dwa lata później przeniósł swoją działalność do budynku, który pozostał po kościele Św. Bentona przy ul. Pieszej. Otrzymał go w bezpłatną dzierżawę na okres 6 lat, o ile spełni stawiane przed nim wymagania, w tym m.in. sprowadzenie zagranicznych fachowców.

We współpracy z lekarzami wdrażał nowoczesne narzędzia chirurgiczne do operacji oczu. Jeden z kompletów podarował Carowi Mikołajowi I[1].

Zmarł w Warszawie 6 września 1839[3].

Przypisy edytuj

  1. a b Roman Chalasz, Historia w stali wykuta, Wydawnictwo 100 Jezior, 2019, s. 304-305, ISBN 978-83-951464-4-2.
  2. Kurier Warszawski, D. Kiciński, 14 kwietnia 1825, s. 455.
  3. Samuel Gerlach [online], Sejm-Wielki.pl [dostęp 2023-04-14].