Sanatorium Gryf w Połczynie-Zdroju

Szpital Uzdrowiskowy Gryf – największy obiekt sanatoryjny uzdrowiska Połczyn-Zdrój, zarządzany obecnie przez spółkę Uzdrowisko Połczyn. Zlokalizowany jest na skraju angielskiej części parku zdrojowego, przy ul. Solankowej 8.

Sanatorium Gryf
b. Kaiserbad
b. Sanitätsrat Dr. Hölzl’s Kaiserbad Sanatorium
Symbol zabytku nr rej. obiekt proponowany do wpisu do rejestru zabytków
Ilustracja
Państwo

 Polska

Miejscowość

Połczyn-Zdrój

Adres

ul. Solankowa 8

Typ budynku

sanatorium

Inwestor

Kaiserbad AG

Kondygnacje

3

Rozpoczęcie budowy

1894

Ukończenie budowy

1896

Zniszczono

1945–1947

Odbudowano

1947–1948

Pierwszy właściciel

Kaiserbad AG, Karl Steltner

Kolejni właściciele

dr Rudolf Hölzl (1912–), Armia Czerwona (1945–1947)

Obecny właściciel

Uzdrowisko Połczyn S.A. (1947–)

Położenie na mapie Połczyna-Zdroju
Mapa konturowa Połczyna-Zdroju, w centrum znajduje się punkt z opisem „Sanatorium Gryfb. ''Kaiserbad''b. ''Sanitätsrat Dr. Hölzl’s Kaiserbad Sanatorium''”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Sanatorium Gryfb. ''Kaiserbad''b. ''Sanitätsrat Dr. Hölzl’s Kaiserbad Sanatorium''”
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego
Mapa konturowa województwa zachodniopomorskiego, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Sanatorium Gryfb. ''Kaiserbad''b. ''Sanitätsrat Dr. Hölzl’s Kaiserbad Sanatorium''”
Położenie na mapie powiatu świdwińskiego
Mapa konturowa powiatu świdwińskiego, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Sanatorium Gryfb. ''Kaiserbad''b. ''Sanitätsrat Dr. Hölzl’s Kaiserbad Sanatorium''”
Położenie na mapie gminy Połczyn-Zdrój
Mapa konturowa gminy Połczyn-Zdrój, w centrum znajduje się punkt z opisem „Sanatorium Gryfb. ''Kaiserbad''b. ''Sanitätsrat Dr. Hölzl’s Kaiserbad Sanatorium''”
Ziemia53°45′29,970″N 16°05′31,423″E/53,758325 16,092062
Strona internetowa

Historia edytuj

 
Sanatorium na widokówce z 1916

Został zbudowany z inicjatywy władz miejskich w l. 1894–1896 jako sanatorium Kaiserbad (Sanatorium „cesarskie”) na 350 pacjentów. Od samego początku współpracował z Invaliditäts- und Altersversorgungsanstalt der Provinzen Pommern und Posen (Zakład opiekuńczy dla inwalidów i osób w podeszłym wieku prowincji pomorskiej i poznańskiej). Przed II wojną światową określany mianem „nordyckiego Wiesbaden” lub „borowinowego kurortu Wschodu” był największym sanatorium w Europie płn., jak i dzięki udziałowcowi Mosesowi Libermannowi, największym w Europie sanatorium żydowskim. Szczyt zainteresowania pacjentów tego wyznania sanatorium przypada na 1907. Od 1912 do końca lat 30. sanatorium było własnością dr. Rudolfa Hölzla, stąd jego pełna nazwa w tym okresie – Sanitätsrat Dr. Hölzl’s Kaiserbad-Sanatorium, physikalisch-diätetische Heilanstalt, Staatlich konzessionierte Privatkrankenanstalt, Bad Polzin in der Pommerschen Schweiz (Sanatorium Kaiserbad radcy sanitarnego dr. Hölzla, Sanatorium fizyczno-dietetyczne, Szpital niepubliczny posiadający koncesję państwową, Połczyn-Zdrój w Szwajcarii Pomorskiej). W 1929 dyrektorem sanatorium był Erich Roesner[potrzebny przypis].

W obiekcie funkcjonowało wówczas kasyno, kręgielnia, basen, kilka restauracji, w tym z kuchnią koszerną, jak i dom publiczny. W latach 30. wśród pacjentów dominowała kadra oficerska Wehrmachtu[potrzebny przypis].

W okresie I wojny światowej (np. w 1915) obiekt pełnił funkcję szpitala zapasowego (Res.-Lazarett). Podobnie w okresie II wojny światowej – najpierw wojsk niemieckich, a następnie do 1947 Armii Czerwonej (Лазарет)[potrzebny przypis].

Dla polskich kuracjuszy sanatorium było sukcesywnie udostępniane od 1948, przy jednoczesnym prowadzeniu prac remontowych. Do lat 70. ub. w. był to największy obiekt tego typu w Polsce[potrzebny przypis]. Obecnie jest przygotowany na obsługę 430 pacjentów. Współpracuje z NFZ oraz z ZUS[potrzebny przypis].

Zobacz też edytuj

Bibliografia edytuj

  • Sanitätsrat Dr. Hölzls Kaiserbad Sanatorium, Staatl. konzessionierte Privatkrankenanst., Bad Polzin, Pomm. Schweiz, 1925, 24 s.
  • Rudolf Hoelzl: Sanitätsrat Dr. Hölzl’s Kaiserbad-Sanatorium, 1929, 30 s.
  • Sanitätsrat Dr. Hölzl’s Kaiserbad-Sanatorium Bad Polzin (Pommersche Schweiz), Lorsch & Nachbar 1930, 24 s.
  • Sanitätsrat Dr. Hölzl’s Kaiserbad-Sanatorium, physikal.-diätet. Heilanstalt, staatl. konzess. Privatkrankenanstalt, Bad Polzin in d. pommerschen Schweiz, Kaiserbad-Sanatorium Polzin 1938, folder
  • Sanatoryjny olbrzym – połczyński „Gryf”, [w:] strona polskaniezwykla.pl

Linki zewnętrzne edytuj