Schronisko PTT pod Turbaczem

Schronisko PTT pod Turbaczem – nieistniejące schronisko turystyczne Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego, położone w Gorcach, na polanie Wisielakówka pod Turbaczem.

Schronisko PTT pod Turbaczem
Ilustracja
Otwarcie schroniska pod Turbaczem w 1925 (zdjęcie
z ekspozycji Ośrodka Kultury Turystyki Górskiej PTTK)
Państwo

 Polska

Pasmo

Gorce, Karpaty

Wysokość

1310 m n.p.m.

Data otwarcia

1925

Właściciel

Oddział Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego „Gorce” w Nowym Targu

Położenie na mapie Gorców
Mapa konturowa Gorców, w centrum znajduje się punkt z opisem „Schronisko PTT pod Turbaczem”
Położenie na mapie Karpat
Mapa konturowa Karpat, blisko górnej krawiędzi nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Schronisko PTT pod Turbaczem”
Ziemia49°32′07″N 20°06′27″E/49,535278 20,107500
Ruiny schroniska po pożarze w 1933 (zdjęcie z ekspozycji Ośrodka Kultury Turystyki Górskiej PTTK)

Historia

edytuj

Schronisko zostało zbudowane przez Oddział Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego „Gorce” w Nowym Targu. Inicjatorem jego powstania był Kazimierz Sosnowski. Rozpoczęcie budowy nastąpiło w 1924. Grunt pod obiekt, w formie wieloletniej dzierżawy, podarowała ówczesna gmina Waksmund. Wsparcia udzieliła również gmina Nowy Targ, która dostarczyła drewno do jego budowy. Projekt nieodpłatnie wykonał Karol Stryjeński, dyrektor Państwowej Szkoły Przemysłu Drzewnego w Zakopanem.

Budynek był drewniany, na kamiennej podmurówce, zwrócony na południe – zapewniający widok na Tatry.

Schronisko zostało otwarte 13 września 1925, jako pierwszy tego typu obiekt w Gorcach. Na uroczystości otwarcia obecny był m.in. Władysław Orkan, pisarz, piewca urody gorczańskiego pejzażu. W 1927, z okazji 30-lecia pracy twórczej Orkana, obiektowi nadano jego imię.

W nocy z 16 na 17 listopada 1933 schronisko zostało doszczętnie zniszczone w wyniku pożaru, którego przyczyną było podpalenie – prawdopodobnie przez kłusowników, którzy widzieli dla siebie zagrożenie w zwiększającym się ruchu turystycznym. Obiekt był ubezpieczony, a jego wartość została oszacowana na 30 000 zł.

W 1934 przystąpiono do odbudowy schroniska w nowej lokalizacji – bliżej szczytu Turbacza, w miejscu obecnego schronisko PTTK na Turbaczu.

Oferta

edytuj

Na parterze schroniska znajdowała się jadalnia, kuchnia, zbiorowa sypialnia, mały pokoik oraz suszarnia. Na piętrze były dwa pokoje oraz nieogrzewana zbiorowa sypialnia, służąca turystom w okresie letni. W 1925 na potrzeby schroniska zakupiono 30 łóżek. W 1929 wykopano obok obiektu studnię – do tego czasu wodę przynoszono ze źródeł. Schronisko powiększono również o dodatkowe pomieszczenie o wymiarach 6 na 5,5 m oraz wybudowano ubikację, która została połączona z budynkiem krytym korytarzem. W 1930 wykonano prace adaptacyjne na poddaszu, w wyniku których sypialnia na 12 łóżek mogła służyć przez cały rok.

Zobacz też

edytuj

Bibliografia

edytuj
  • Tomasz Biesik: Schroniska górskie dawniej i dziś. Beskid Makowski, Beskid Wyspowy, Gorce, Pieniny i Beskid Sądecki. Bielsko-Biała: Wyd. "Logos" Agnieszka Korzec-Biesik, 2013, s. 71-79. ISBN 978-83-925599-5-5.