Skënder Luarasi
Skënder Luarasi (ur. 19 stycznia 1900 we wsi Luaras, okręg Kolonja - zm. 27 kwietnia 1982 w Tiranie[1][2]) – albański pisarz, dziennikarz i działacz narodowy.
| Data i miejsce urodzenia |
19 stycznia 1900 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Narodowość |
albańska |
| Język |
albański |
| Alma Mater |
Easton Academy |
| Dziedzina sztuki | |
| Ważne dzieła | |
|
Agimi i lirise | |
.svg){kind=small}
| |
Życiorys edytuj
Był synem działacza narodowego Petro Nini Luarasiego i Lino z d. Sevo[1]. Ukończył naukę w amerykańskim Robert College w Stambule, a następnie wyjechał do USA, gdzie kształcił się w Easton Academy w Springfield (Massachusetts). W latach 1926-1930 odbył studia filozoficzne na Uniwersytecie Wiedeńskim[1]. W Wiedniu rozpoczął działalność w albańskim ruchu narodowym, redagując pismo "Djaleria". Po powrocie do Albanii pracował w szkołach Tirany, Wlory i Szkodry[2]. W 1936 wyjechał do Hiszpanii, gdzie wziął udział w wojnie domowej po stronie republikańskiej. Tam też redagował wspólnie z Petro Marko pismo Vulnetari i lirise (Ochotnik wolności) i przygotowywał programy w języku albańskim dla Radia Barcelona[1]. Okres 1939-1944 spędził w obozach frankistowskich.
W 1945 powrócił do Albanii, gdzie pracował początkowo jako redaktor i tłumacz w wydawnictwie Naim Frasheri, a następnie jako wykładowca uniwersytecki[2]. Był jednym z twórców Instytutu Pedagogicznego i Wydziału Historyczno-Filologicznego na Uniwersytecie Tirańskim.
Pierwsze utwory literackie publikował w 1917 w czasopiśmie "Ylli i mengjesit" (Gwiazda poranka). Pisał dramaty, eseje, wspomnienia, a także prace z zakresu krytyki literackiej. Przetłumaczył na język albański dzieła Walta Whitmana, Williama Shakespeare'a i George'a Byrona.
Imię Luarasiego nosi ulica w zachodniej części Tirany (dzielnica Komuna e Parisit) i średnia szkoła techniczna w Suharece.
Dzieła edytuj
- 1932: Agimi i lirise (Świt wolności, dramat)
- 1934: Kolonel Thomson (Pułkownik Thomson)
- 1936: Literatura moderne ne Shqiperi (Literatura współczesna w Albanii)
- 1961: Fjale shqipe (Słowo albańskie)
- 1968: Skenderbeu ne letersine angleze (Skanderbeg w literaturze angielskiej)
- 1972: Stuhi në prill (Kwietniowa burza, dramat)
- 1996: Në Brigadat Internacionale në Spanjë (W Brygadach Międzynarodowych w Hiszpanii), opr. Irena Toçi
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d Skender Petro Nini Luarasi. = 2018-06-08 [online], naishtedikur.info, 22 września 2017 (alb.).
- ↑ a b c 18 Janar 1900, lindi Skënder Luarasi, intelektual kalibri. = 2022-03-17 [online], qmksh.al, 2022 (alb.).
Bibliografia edytuj
- Robert Elsie: A Biographical Dictionary of Albanian History.. I.B. Tauris: 2013, s. 289. ISBN 978-1-78076-431-3.
- Hysen Hasani: Leksikoni i shkrimtareve shqiptare.. Prishtina: 2003. ISBN 9951-06-034-X. (alb.).