Skansoriopteryks (Scansoriopteryx) – rodzaj pierzastego teropoda z grupy maniraptorów, z rodziny Scansoriopterygidae.

Skansoriopteryks
Scansoriopteryx
Czerkas & Yuan, 2002
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

zauropsydy

Podgromada

diapsydy

Infragromada

archozauromorfy

Nadrząd

dinozaury

Rząd

dinozaury gadziomiedniczne

Podrząd

teropody

Infrarząd

tetanury

(bez rangi) celurozaury
Rodzina

Scansoriopterygidae

Rodzaj

skansoriopteryks

Gatunki

Scansoriopteryx heilmanni

Został opisany na podstawie szkieletu młodocianego, mierzącego kilkanaście centymetrów długości, osobnika, znalezionego w chińskiej prowincji Liaoning. U skansoriopteryksa dowiedziono występowanie upierzenia i przystosowania do nadrzewnego trybu życia[1]. Ze względu na liczne podobieństwa w budowie, Scansoriopteryx jest często synonimizowany z epidendrozaurem. Nie jest jasne, czy byłby wówczas jego młodszym czy starszym synonimem – niektórzy badacze, np. Padian[2] traktują go jako młodszy synonim, zaś Feduccia i współpracownicy[3] – jako starszy.

Opis edytuj

Okaz typowy Scansoriopteryx heilmanni (okaz CAGS02-IG-gausa-1/DM 607) reprezentuje skamieniałe szczątki wykluwającego się dinozaura maniraptora , podobnego pod pewnymi względami do Archaeopteryxa . Drugi okaz, holotyp Epidendrosaurus ninchengensis ( IVPP V12653 ), również wykazuje cechy wskazujące na osobnika młodocianego. Okaz jest częściowo rozczłonkowany, a większość kości zachowała się jako odciski w płycie skalnej, a nie trójwymiarowe struktury. Ponieważ jedyne znane okazy to osobniki młodociane, wielkość dorosłego Scansoriopteryxa jest nieznany – okaz typowy to maleńkie stworzenie wielkości wróbla.[4]

Przypisy edytuj

  1. S. A. Czerkas, C. Yuan: An arboreal maniraptoran from northeast China. W: S. J. Czerkas (red.): Feathered Dinosaurs and the Origin of Flight: The Dinosaur Museum Journal 1. Blanding: The Dinosaur Museum, 2002, s. 63–95. (ang.).
  2. Kevin Padian: Basal Avialae. W: David B. Weishampel, Peter Dodson, Halszka Osmólska (red.): The Dinosaura. Wyd. drugie. Berkeley: University of California Press, 2004, s. 71–110. ISBN 0-520-24209-2.
  3. Alan Feduccia, Theagarten Lingham-Soliar, J. Richard Hinchliffe. Do feathered dinosaurs exist? Testing the hypothesis on neontological and paleontological evidence. „Journal of Morphology”. 266. s. 125–166. (ang.). 
  4. F. Zhang, Z. Zhou, X. Xu, X. Wang. A juvenile coelurosaurian theropod from China indicates arboreal habits. „Naturwissenschaften”. 89 (9), s. 394–398, 2002. DOI: 10.1007/s00114-002-0353-8. PMID: 12435090. (ang.). 

Linki zewnętrzne edytuj