Skarżysko Kościelne

wieś w województwie świętokrzyskim

Skarżysko Kościelnewieś w Polsce, położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie skarżyskim, w gminie Skarżysko Kościelne[5][4].

Skarżysko Kościelne
wieś
Ilustracja
Kościół pw. św. Trójcy
Państwo

 Polska

Województwo

 świętokrzyskie

Powiat

skarżyski

Gmina

Skarżysko Kościelne

Liczba ludności (2021)

2216[2]

Strefa numeracyjna

41

Kod pocztowy

26-115[3]

Tablice rejestracyjne

TSK

SIMC

0252954[4]

Położenie na mapie gminy Skarżysko Kościelne
Mapa konturowa gminy Skarżysko Kościelne, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Skarżysko Kościelne”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Skarżysko Kościelne”
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego
Mapa konturowa województwa świętokrzyskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Skarżysko Kościelne”
Położenie na mapie powiatu skarżyskiego
Mapa konturowa powiatu skarżyskiego, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Skarżysko Kościelne”
Ziemia51°08′16″N 20°54′42″E/51,137778 20,911667[1]

Miejscowość jest siedzibą gminy Skarżysko Kościelne. Na południe od miejscowości znajduje się przystanek kolejowy Skarżysko Kościelne.

Części wsi edytuj

Integralne części wsi Skarżysko Kościelne[5][4]
SIMC Nazwa Rodzaj
0252960 Kolonia część wsi
0992823 Leśniczówka Skarżysko Kościelne osada leśna
0252977 Skarżysko Kościelne A część wsi

Historia edytuj

Według Jana Długosza w XV wieku Skarżysko Kościelne (zapisane przez niego pod nazwą Skarzyczsko coenobialis) było własnością klasztoru cystersów w Wąchocku. Z łanów kmiecych klasztorowi oddawano po fertonie czynszu, a także 30 jaj, 4 koguty i 2 sery. Miejscowi chłopi odrabiali pańszczyznę jeden dzień w tygodniu własnym wozem, ponadto powabę i pomocne. Oddawano również 8 korcy owsa i 4 jęczmienia. Znajdowały się tu także trzy karczmy z rolą i zagroda, które odrabiały pańszczyzny jeden dzień pieszy w tygodniu. Wszystkie role płaciły również klasztorowi dziesięcinę snopową i konopną o wartości 8 grzywien.

Wsią klasztoru cystersów wąchockich w województwie sandomierskim było także w ostatniej ćwierci XVI wieku[6].

W 1657 r. opat cystersów w Wąchocku, ks. Tomasz Leżański erygował tu kościół i parafię.

W XIX w. Skarżysko Kościelne było siedzibą gminy w powiecie iłżeckim. W 1827 r. wieś miała 46 domów i 341 mieszkańców. W 1880 r. znajdowały się tu 94 domy. Było tu 659 mieszkańców, 272 morgów ziemi dworskiej, 1337 morgów ziemi włościańskiej i 250 morgów w osadzie poduchownej[7]

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego.

Zabytki edytuj

Kościół parafialny pw. Świętej Trójcy, wzniesiony w latach 1637–1643 wraz z dwiema kaplicami oraz ogrodzeniem został wpisany do rejestru zabytków nieruchomych (nr rej.: A.794/1-4 z 16.10.1956 i z 11.02.1967)[8].

Przypisy edytuj

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 123447
  2. Raport o stanie gminy w roku 2021. Stan ludności 31.12.2021 str. 3 [dostęp 2022-10-06]
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1154 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. a b c GUS. Rejestr TERYT
  5. a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  6. Województwo sandomierskie w drugiej połowie XVI wieku. ; Cz. 2, Komentarz, indeksy, Warszawa 1993, s. 113.
  7. Skarżysko 1(2) Kościelne, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. X: Rukszenice – Sochaczew, Warszawa 1889, s. 658.
  8. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo świętokrzyskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023, s. 59 [dostęp 2018-02-06].