Skolecyt (ang. scolecite) – pospolity minerał z grupy krzemianów zaliczany do zeolitów, uwodniony glinokrzemian wapnia o wzorze chemicznym Ca[Al2Si3O10] x 3 H2O. Nazwa pochodzi od greckiego słowa skoleks - robak, co nawiązuje do zachowania się minerału pod płomieniem, w którym się krzywi, wykręca, co może przypominać robaka[2][3].

Skolecyt
Ilustracja
Skolecyt, powellit, lokalizacja: Maharasztra, Indie
Właściwości chemiczne i fizyczne
Skład chemiczny

Ca[Al2Si3O10] x 3 H2O

Twardość w skali Mohsa

5-5,5

Przełam

nierówny, muszlowy

Łupliwość

wyraźna do bardzo dobrej[1]

Pokrój kryształu

kryształy o pokroju słupkowym, pręcikowym, igiełkowym, włoskowym, często zbliźniaczone, wykazują prążkowanie[2]

Układ krystalograficzny

układ jednoskośny

Gęstość minerału

2,2–2,3[2] g/cm³

Właściwości optyczne
Barwa

biała, szara, żółta, brunatna, różowa, bezbarwny

Rysa

biała

Połysk

szklisty na ścianach kryształów, połysk perłowy na powierzchni przełamu, jedwabisty w skupieniach włóknistych

Skolecyt, apofyllit, heulandyt, lokalizacja: Caxias do Sul, Brazylia
Skolecyt, lokalizacja: Maharasztra, Indie

Właściwości edytuj

Skolecyt tworzy kryształy o pokroju słupkowym, pręcikowym, igiełkowym, włoskowym, często zbliźniaczone, wykazują prążkowanie zgodne z przebiegiem słupa. Występuje w skupieniach zbitych, włóknistych, promienistych, wachlarzowatych i sferolitycznych[2]. Kryształy w układzie jednoskośnym. Barwy białej, szarej, żółtej, brunatnej, różowej, może być bezbarwny[1]. Przezroczysty do przeświecającego[3]. Rysa skolecytu jest biała. Wykazuje połysk szklisty na ścianach kryształów, połysk perłowy na powierzchni przełamu oraz jedwabisty w skupieniach włóknistych[2].

Występowanie edytuj

Skolecyt powstaje w wyniku niskotemperaturowych procesach hydrotermalnych. Występuje w pustkach skał magmowych, zwykle w bazaltach, melafirach, rzadziej w granitach, pegmatytach, sjenitach. Może występować w szczelinach łupków krystalicznych oraz w kawernach przeobrażonych kontaktowo wapieni[2]. Współwystępuje z apofyllitem, heulandytem, stilbitem.

Skolecyt występuje w Islandii, Wyspach Owczych, Indiach (Poona), Brazylii (Rio Grande do Sul, Santa Catarina), USA (Kolorado, New Jersey), Szkocji, Szwajcarii (Arvigo, Biasca), Austrii, Włoszech (okolice Wezuwiusza, Val di Fassa, Trydent, Miage, Val d’Aosta)[2].

W Polsce występuje w okolicach Strzegomia, (Żółkiewka, Czernicy, Zimnika, Graniczna), w amfibolitach w okolicach Siedlęcina, również w Dolinie Wielickiej (Tatry)[2].

Zastosowanie edytuj

Skolecyt jest cenionym kamieniem kolekcjonerskim.

Przypisy edytuj

  1. a b webmineral.com: Scolecite Mineral Data. [dostęp 2014-04-19].
  2. a b c d e f g h Żaba 2003 ↓, s. 408.
  3. a b mindat.org: Scolecite. [dostęp 2014-07-09].

Bibliografia edytuj

  • Jerzy Żaba: Ilustrowany słownik skał i minerałów. Katowice: Videograf II, 2003, s. 408. ISBN 83-7183-174-9.

Linki zewnętrzne edytuj