Sobór jerozolimski

zebranie Kościoła, które odbyło się około 49 r. w Jerozolimie

Sobór jerozolimski (sobór apostolski) – zebranie Kościoła, które odbyło się około 49 roku w Jerozolimie[1]. Rozstrzygnięto na nim kwestię konieczności przestrzegania wymogów Prawa przez chrześcijan pochodzenia nieżydowskiego – nawróconych pogan. Wydarzenie zostało opisane w 15 rozdziale Dziejów Apostolskich, który jednak nie nazywa tej narady Apostołów i starszych soborem[2].

Sobór jerozolimski
Miejsce
Wieczernik
(Jerozolima)
Data rozpoczęcia

49

Data zawieszenia

50

Poprzedni

Następny
Synod w Arles
(314)

Przyczyną zwołania spotkania było żądanie chrześcijan pochodzenia żydowskiego z Jerozolimy, by obrzezywać chrześcijan pochodzenia pogańskiego. By rozstrzygnąć sprawę, Kościół antiocheński wysłał swoich przedstawicieli, w tym Pawła i Barnabę, do Jerozolimy. Tam przedstawiciele Kościoła jerozolimskiego, będący nawróconymi faryzeuszami, ponowili swój postulat. Podczas narady apostołów i starszych Piotr opowiedział się przeciwko nakładaniu nadmiernych obciążeń na pogan, a Paweł i Barnaba opowiedzieli o swych sukcesach misyjnych. Ostatecznie Jakub Sprawiedliwy[3] zaproponował, by nie nakładać na pogan obciążeń Prawa żydowskiego, z wyjątkiem czterech starotestamentowych przepisów o czystości, które dotyczyły także cudzoziemców. Propozycja spotkała się z powszechną akceptacją. Apostołowie i starsi utrzymali zakaz spożywania krwi, mięsa zawierającego krew oraz mięsa zwierząt uduszonych, pokarmów z ofiar pogańskich, a także zakaz nierządu (Dz 15,20)[4]. Zniesienie obowiązku obrzezania jest też uznawane za pierwszy krok prowadzący do rozdziału chrześcijaństwa od judaizmu[5]. Postanowienia te rozesłano do Kościołów w Cylicji i Syrii.

Decyzje tam zawarte istotnie wpłynęły na rozwój chrześcijaństwa w środowisku pogańskim i na jego wyodrębnienie się z judaizmu.

Przypisy edytuj

  1. Leksykon biblijny podaje rok 48, tablica chronologiczna w Biblii Tysiąclecia – lata 49/50. Inne możliwości: Waldemar Rakocy, Problem datacji i kolokacji w misji Pawła tzw. Soboru Jerozolimskiego
  2. W Dz 15,6 użyto czasownika συνηχθησαν (zebrać się).
  3. Jakub Sprawiedliwy, brat Jezusa Chrystusa (ok. 20 p.n.e.-62 r.) – Kosciol.pl [online], kosciol.pl [dostęp 2015-12-07].
  4. Jak przypuszcza Xavier Léon-Dufour (Słownik Nowego Testamentu, hasło Sobór Jerozolimski) opis dotyczy dwóch różnych zgromadzeń, wedle Dz 21,25 Paweł zdaje się po raz pierwszy słyszeć o uchwałach od Jakuba, mimo że obaj mieli być obecni na obradach. List do Galatów 2,4 zaś przedstawia przebieg obrad inaczej niż Dzieje : na zebranie weszli bezprawnie fałszywi bracia, którzy przyszli podstępnie wybadać naszą wolność. Zob. też: Kazimierz Romaniuk, Spór antiocheński i jego rola w walce Pawła z żydującymi, Piotr Labuda, Sobór Jerozolimski wyrazem troski apostolskiej o wspólnotę Kościoła
  5. Jan Wierusz-Kowalski, Wczesne chrześcijaństwo I-X wiek, Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1985, s. 31, ISBN 83-03-00985-0, ISBN 83-03-00986-9, OCLC 69374139.

Bibliografia edytuj

  • Czasy apostolskie. W: Andrzej Buzek: Historia Kościoła. Warszawa: Strażnica Ewangelicka, 1957.
  • Fisher C.H.: List św. Jakuba. W: Międzynarodowy komentarz do Pisma Świętego. Komentarz katolicki i ekumeniczny na XXI wiek. W. R. Farmer (red. nauk.) , W. Chrostowski (red. nauk. Wydania pol.), M. Kulikowska (przekład). Warszawa: Verbinum, 2000, s. 1626-1639. ISBN 83-7192-105-5.
  • Fritz Rienecker, Gerhard Maier: Leksykon biblijny. Waldemar Chrostowski (red. wyd. polskiego). Warszawa: Oficyna wydawnicza „Vocatio”, 2001, s. 749–750, seria: Prymasowska Seria Biblijna. ISBN 83-7146-061-9.
  • Jakub Młodszy. W: Bosak P. Cz. OP: Postacie Nowego Testamentu. Słownik-Konkordancja. Wyd. 2 (zmienione i uzupełnione). Poznań – Pelplin: W drodze – Bernardinum, 1996, s. 194-197. ISBN 83-7033-111-4.
  • Joachim Gnilka: Pierwsi Chrześcijanie. Źródła i początki Kościoła. W. Szymona OP (przekład). Kraków: Wydawnictwo „M”, 2004. ISBN 83-7221-941-9.