Sonet angielski
Sonet angielski – zbiorcza nazwa kilku odmian sonetu, spotykanych w literaturze angielskiej epoki elżbietańskiej.
Sonetami angielskimi są sonet spenserowski[1], sonet barnfieldowski i sonet szekspirowski[2]. Sonet rymowany abab cdcd efef gg, znany jako szekspirowski[3], jest najprostszą w realizacji odmianą tego gatunku[4]. Jego pojawienie się było podyktowane mniejszym zasobem rymów w języku angielskim. Napisanie sonetu szekspirowskiego wymaga znalezienia tylko dwóch, a nie trzech lub czterech jak w kanonicznym sonecie włoskim (abba abba cdc dcd) współbrzmiących słów na każdy rym. W literaturze polskiej forma sonetu angielskiego jest rzadsza niż włoskiego i francuskiego i pojawia się przede wszystkim w przekładach poezji angielskiej.
- Nadobne byty niech się krzewią dalej,
- Iżby nie zmarła nam róża urody
- I by ich pamięć, gdy je czas powali,
- Przechował w sobie ich następca młody.
- Ty, ograniczon do swych ócz jedynie,
- Sycisz ich blaski swą li własną strawą
- I, gdzie dostatek był, tam, w wrogim czynie,
- Sprowadzasz nędzę siłą nazbyt krwawą.
- Ty, coś jest stworzon ku świata ozdobie,
- Heroldzie cudów wiosennych, swe czary
- W swojem pąkowiu ukrywasz, jak w grobie,
- W skąpstwie jedynie rozrzutny bez miary.
- Zlituj się świata, lub ty wraz z mogiłą
- Wchłoniecie razem jego własność miłą.
Sonet barnfieldowski (abba cddc effe gg)[5] tak samo jak szekspirowski jest siedmiorymowy, ale opiera się nie na krzyżowym, ale obejmującym schemacie rymów.
Przypisy edytuj
- ↑ Wiktor Darasz: Mały przewodnik po wierszu polskim. Kraków: Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego, 2003, s. 158. ISBN 83-900829-6-9.
- ↑ Wiktor Jarosław Darasz, o.c., s 159.
- ↑ The Sonnet: Poetic Form. poets.org. [dostęp 2017-01-31]. (ang.).
- ↑ Michail Leonovič Gasparov: Nástin dějin evropského verše. Praha: Dauphin, 2012, s. 193-194. ISBN 978-80-7272-248-8.
- ↑ Lucylla Pszczołowska: Sonet od renesansu do Młodej Polski, w: Słowiańska metryka porównawcza. V. Sonet. Warszawa: Instytut Badań Literackich. Wydawnictwo, 1993, s. 12. ISBN 83-85605-26-6.
