Sowriemiennik

rosyjskie czasopismo literacko-społeczne (1836–1866)

Sowriemiennik (ros. Современник „Współcześnik”) – rosyjskie czasopismo literacko-społeczne, wydawane w Petersburgu z przerwami w latach 1836–1866. Do 1843 r. był kwartalnikiem, później miesięcznikiem. Założone i prowadzone przez Puszkina, a po jego śmierci przez Piotra Pletniowa.

Sowriemiennik
Ilustracja
Strona tytułowa numeru czasopisma „Sowriemiennik” wydanego po śmierci Puszkina
Częstotliwość

miesięcznik

Państwo

 Imperium Rosyjskie

Adres

Petersburg

Tematyka

literatura

Pierwszy numer

1836

Ostatni numer

1866

Kolegium redakcyjne „Sowriemiennika” w 1856 r., widoczni m.in. Lew Tołstoj i Iwan Turgieniew.

Publikował nowe utwory czołowych rosyjskich poetów i prozaików, zwłaszcza o poglądach liberalnych lub umiarkowanych, a w końcowym etapie istnienia umiarkowanie radykalnych. W pierwszym okresie istnienia (do 1846 r.) zamieścił pierwsze wydania licznych wierszy Puszkina, ale także Gogola, Wasilija Żukowskiego, Piotra Wiaziemskiego, Władimira Odojewskiego.

W 1846 r., z powodu trudności finansowych, Pletniow sprzedał pismo Niekrasowowi i Panajewowi, którzy w styczniu następnego roku reaktywowali czasopismo. Czołową postacią nowej redakcji stał się Wissarion Bielinski, nie tylko z racji swych recenzji literackich, ale przede wszystkim jako ideolog pisma. Z nową redakcją aktywnie współpracowali i wydawali tu swoje utwory Turgieniew, Hercen, Iwan Gonczarow, publikował tu też Lew Tołstoj. Wydawano wówczas także liczne tłumaczenia pisarzy zachodnioeuropejskich. Ostatni etap istnienia Sowriemiennika wiąże się z radykalizacją polityczną (socjalistyczną) redakcji pod kierunkiem Czernyszewskiego (od 1853), a zwłaszcza Nikołaja Dobrolubowa (od 1856), co doprowadziło do odejścia bardziej umiarkowanych współpracowników, m.in. Tołstoja i Turgieniewa. Wśród znanych twórców tego okresu, z redakcją zaczął współpracować Michaił Sałtykow-Szczedrin.

W latach 60. radykalizacja pisma doprowadziła do aresztów redaktorów, co było jedną z przyczyn upadku pisma i jego ostatecznego rozwiązania.

Bibliografia edytuj