Stanisław Kubista

polski duchowny katolicki, werbista, błogosławiony Kościoła katolickiego

Stanisław Kubista SVD (ur. 27 września 1898 w Kostuchnie[1] obecnie dzielnicy Katowic, zm. 26 kwietnia 1940 w KL Sachsenhausen) – polski duchowny katolicki, werbista, błogosławiony Kościoła katolickiego.

Błogosławiony
Stanisław Kubista
prezbiter i męczennik
ilustracja
medalion z panewnickiej tablicy pamiątkowej z 1999 r.
Data i miejsce urodzenia

27 września 1898
Kostuchna (Dekanat Mikołów)

Data i miejsce śmierci

26 kwietnia 1940
Sachsenhausen

Czczony przez

Kościół katolicki

Beatyfikacja

13 czerwca 1999
Warszawa
przez Jana Pawła II

Wspomnienie

12 czerwca

Szczególne miejsca kultu

Kostuchna

Życiorys edytuj

Młodość edytuj

 
Tablica pamiątkowa na domu w którym urodził się Stanisław Kubista. Katowice Kostuchna
 
Pomnik Stanisława Kubisty w Katowicach na skwerze jego imienia

Był jednym z dziewięciorga dzieci robotnika leśnego Franciszka (1861–1938) i Franciszki (1866–1939) z domu Czempka, mieszkających w Kostuchnie obecnie dzielnicy Katowic. Urodził się w Kostuchnie 27 września 1898 roku. Został ochrzczony w kościele św. Wojciecha w Mikołowie. Kostuchna należała wówczas do parafii mikołowskiej. W 1912 roku Stanisław Kubista ukończył siedmioletnią szkołę powszechną i rozpoczął naukę w Niższym Seminarium Werbistów w Nysie. W 1917 powołana go do odbycia służby wojskowej w armii cesarskiej. Był radiotelegrafistą na froncie francuskim. Po rozwiązaniu garnizonu w 1919 roku został zwolniony i powrócił na Górny Śląsk. Kontynuował naukę u werbistów w Nysie, gdzie zdał maturę 30 czerwca 1920 roku[2].

Życie zakonne i działalność edytuj

We wrześniu 1920 Stanisław Kubista wstąpił do nowicjatu werbistowskiego w St. Gabriel w Mödling w Austrii. Pierwsze śluby zakonne złożył w 1921 roku. W trakcie studiów filozoficzno-teologicznych w Międzynarodowym Seminarium Misyjnym złożył śluby wieczyste 29 września 1926 roku. Święcenia diakonatu przyjął 19 grudnia 1926 roku, zaś święcenia kapłańskie 26 maja 1927 roku w St. Gabriel. Msze prymicyjną odprawił 3 lipca 1927 roku w kościele św. Ludwika Króla w Panewnikach. Chociaż o. Kubista chciał wyjechać na misje, przełożeni skierowali go na roczne studia dziennikarskie[2].

Jesienią 1928 Stanisław Kubista zamieszkał w klasztorze w Górnej Grupie na Kociewiu, gdzie powierzono mu obowiązki ekonoma domu. W 1929 został ekonomem całej prowincji, dyrektorem wydawnictwa oraz redaktorem czasopism werbistowskich: „Naszego Misjonarza” oraz „Małego Misjonarza”. Był też asystentem mistrza nowicjatu. Doprowadził w 1931 roku do uruchomienia werbistowskiej drukarni w Górnej Grupie. Poświęcił ją 3 czerwca 1931 roku bp Stanisław Okoniewski. Ojciec Kubista publikował swoje teksty na łamach redagowanych i wydawanych przez siebie czasopism i kalendarzy katolickich: „Dzwonka Maryi”, „Posłańca św. Józefa”, „Skarbu Rodziny”, „Kalendarza Małego Misjonarza” oraz „Kalendarza Słowa Bożego”. Spod jego pióra wychodziły opowiadania i scenariusze grywanych przez uczniów przedstawień. Publikacje ozdabiane były jego własnymi rysunkami. Ojciec Kubista był współorganizatorem Muzeum Etnograficznego z eksponatami z Chin, Brazylii i Nowej Gwinei. W działalności duszpasterskiej był szczególnie cenionym spowiednikiem[2].

Lata II wojny światowej edytuj

W październiku 1939 klasztor werbistów w Górnej Grupie został przejęty przez Wehrmacht. Utworzono obóz dla internowanych, do którego trafił o. Kubista. Zakonników przewieziono do obozu przejściowego Zivilgefangenenlager Neufahrwasser w Nowym Porcie (filii obozu w Stutthofie) 5 lutego 1940 roku. 9 kwietnia 1940 trafili do Sachsenhausen. Stanisław Kubista otrzymał numer obozowy 21154. Był skrajnie wyczerpany. Został zabity przez blokowego Hugo Krey’a, który zmiażdżył mu klatką piersiową i gardło, 26 lub 28 kwietnia 1940 roku. Ciało zostało spalone w obozowym krematorium[2].

Twórczość edytuj

Pozostawił po sobie dramat misyjny „Krzyż i słońce” (wyd. Księgarnia Św. Wojciecha)[2].

Powieści edytuj

  • „Królowa Matamby”
  • „Brygida”
  • „Róża Kijowska”
  • „Dzwonek z Czarnohory”
  • „Donna Gracja”
  • „Wśród piasków Sahary”
  • „W mrokach i światłości”

Beatyfikacja edytuj

Beatyfikowany przez papieża Jana Pawła II w Warszawie 13 czerwca 1999 w grupie 108 polskich męczenników[3]. W 2000 w Kostuchnie został wystawiony pomnik na skwerze jego imienia[2]. Wspomnienie przypada 12 czerwca[4].

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. Stefan Gierlotka: Piotrowice Śląskie. Wydawnictwo Naukowe Śląsk. ISBN 83-7164-364-0.
  2. a b c d e f Barbara Kołodziej: Kubista Stanisław. W: Leksykon Panteonu Górnośląskiego. Aleksandra Kłos-Skrzypczak (red.). Katowice: Księgarnia św. Jacka, 2020, s. 479–482, seria: Studia i Materiały Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. ISBN 978-83-8099-122-4.
  3. męczennicy polscy z czasów II wojny światowej, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2023-01-19].
  4. Kubista Stanisław, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2023-01-19].

Bibliografia edytuj

  • Stanisław Brzeżański: Błogosławiony ojciec Stanisław Kubista. Włocławek: Wyd. Duszpasterstwo Rolników, 2001. ISBN 83-88921-06-1.

Linki zewnętrzne edytuj