Stanisław Wiszniewski

Stanisław Wiszniewski (ur. 20 stycznia 1909 w Warszawie, zm. 21 czerwca 1998 w Londynie) – oficer audytor Wojska Polskiego, działacz emigracyjny, minister Rządu RP na uchodźstwie.

Stanisław Wiszniewski
porucznik porucznik
Data i miejsce urodzenia

20 stycznia 1909
Warszawa

Data i miejsce śmierci

21 czerwca 1998
Londyn

Przebieg służby
Siły zbrojne

Wojsko Polskie

Jednostki

32 pułk piechoty
Samodzielna Brygada Strzelców Karpackich
3 Dywizja Strzelców Karpackich

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski

Życiorys edytuj

Na stopień podporucznika został mianowany ze starszeństwem z 1 stycznia 1933 i 4214. lokatą w korpusie oficerów rezerwy piechoty[1][2]. W 1934 posiadał przydział w rezerwie do 32 pułku piechoty w Modlinie[3]. W tym samym roku ukończył studia prawnicze na Uniwersytecie Warszawskim, a następnie aplikację sędziowską. Później, jako oficer rezerwy został powołany do służby czynnej[2]. Z dniem 1 lutego 1938 został przemianowany na oficera służby stałej, w stopniu porucznika ze starszeństwem z 1 lutego 1938 i 1. lokatą w korpusie oficerów piechoty[2]. W marcu 1939 pełnił służbę w Wojskowej Prokuraturze Okręgowej nr 10 w Przemyślu na stanowisku asystenta.

Po zakończeniu wojny obronnej 1939 przez Rumunię przedostał się w 1940 na Bliski Wschód, gdzie od maja tegoż roku służył w stopniu porucznika audytora w Sądzie Polowym nr 8 przy Samodzielnej Brygadzie Strzelców Karpackich. Od 1942 był natomiast sędzią Sądu Polowego przy 3 Dywizji Strzelców Karpackich.

Po II wojnie światowej pozostał na emigracji w Wielkiej Brytanii, pracował jako urzędnik w prywatnej firmie. Od 1950 był członkiem emigracyjnego Polskiego Stronnictwa Ludowego, od 1957 członkiem Zarządu Głównego PSL w Wielkiej Brytanii, w latach 1958-1959 wiceprezesem ZG PSL w Wielkiej Brytanii, kilkukrotnie członkiem sądu partyjnego i jego przewodniczącym w latach 1955-1958. W 1963 został wybrany członkiem Rady Naczelnej PSL. W 1968 został sekretarzem Naczelnego Komitetu Wykonawczego PSL, a w 1970 członkiem Egzekutywy Zjednoczenia Narodowego jako kierownik działu spraw polskiej akcji niepodległościowej w świecie. W latach 1972-1976 był ministrem sprawiedliwości w pierwszym i drugim rządzie Alfreda Urbańskiego. W latach 1986-1990 pełnił tę samą funkcję w pierwszym i drugim rządzie Edwarda Szczepanika. Był członkiem V, VI, VII i VIII Rady Narodowej RP (1973-1991), w VII Radzie wchodził także w skład Sądu Honorowego. Od 1975 do 1990 sprawował ponownie funkcję sekretarza NKW PSL.

W 1989 został przez Prezydenta RP na uchodźstwie odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski[4].

 
Grób Stanisława Wiszniewskiego

Pochowany na North Sheen Cemetery w Londynie (DG nr 271)[5].

Przypisy edytuj

  1. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 114.
  2. a b c Rybka i Stepan 2003 ↓, s. 284.
  3. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 475.
  4. Komunikat o nadaniu Orderu Odrodzenia Polski. „Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej”, s. 97, Nr 6 z 15 grudnia 1989. 
  5. Opracowanie stanu zachowania grobów rządowych w Wielkiej Brytanii [online], Fundacja "Pomoc Polakom na Wschodzie" im. Jana Olszewskiego [dostęp 2023-04-20] (pol.).

Bibliografia edytuj

  • Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, 1934.
  • Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935-1939. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego, 2003. ISBN 83-7188-691-8.
  • Polski ruch ludowy na emigracji: dokumenty i materiały. Cz. 2, (1954-1968), wstęp, wprowadzenie, opracowanie i wybór Romuald Turkowski, wyd. Kielce 2006
  • Polski ruch ludowy na emigracji: dokumenty i materiały. Cz. 3, (1968-1991), wstęp, wprowadzenie, opracowanie i wybór Romuald Turkowski, wyd. Kielce 2007
  • Romuald Turkowski Parlamentaryzm polski na uchodźstwie 1973-1991, wyd. Sejmowe, Warszawa 2002