Stare Orzechowo

Stare Orzechowo – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie nowodworskim, w gminie Pomiechówek. Leży nad Narwią.

Stare Orzechowo

wieś
kaplica Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski w Starym Orzechowie
Państwo	Polska
Województwo	mazowieckie
Powiat	nowodworski
Gmina	Pomiechówek
Liczba ludności (2011)	190
Strefa numeracyjna	22
Kod pocztowy	05-180
Tablice rejestracyjne	WND
SIMC	0006899
Położenie na mapie gminy Pomiechówek Stare Orzechowo
Położenie na mapie Polski Stare Orzechowo
Położenie na mapie województwa mazowieckiego Stare Orzechowo
Położenie na mapie powiatu nowodworskiego Stare Orzechowo
52°29′24″N 20°51′37″E

Historia

W II wieku naszej ery istniała tu osada, której mieszkańcy trudnili się rybołówstwem, rolnictwem i garncarstwem. Przechodził przez te obszary tzw. Szlak Waregów. Pierwsza wzmianka o Orzechowie pochodzi z 1065 roku (Falsyfikat Mogileński). W 1150 roku Piotr Piotrowicz przekazuje Orzechowo klasztorowi Benedyktynów w Sieciechowie. W XII lub XIV wieku Orzechowo nadano Zakonowi Norbertanek w Płocku. W latach 80. XIV wieku książę mazowiecki Janusz wyraża zgodę na lokalizację Orzechowa na prawie chełmińskim. Przez teren Starego Orzechowa szły również w 1410 roku wojska księcia Witolda na Grunwald. W 1570 roku właścicielem Orzechowa zostaje prepozyt płocki Zakonu Norbertanek. W 1670 roku prepozyt płocki wznosi na terenie wsi kaplicę, która spłonęła w 1780 roku. Po III rozbiorze w 1795 roku Orzechowo było w zaborze pruskim. W 1807 roku teren ten stał się częścią Księstwa Warszawskiego, a po jego upadku wieś została w granicach Królestwa Polskiego. W 1813 roku tereny Orzechowa nawiedziła wielka powódź, która spowodowała zmianę nurtu Narwi i oderwała Kępę Kikolską od Pomiechówka. W 1830 roku podczas Powstania listopadowego przez Orzechowo przechodziły jedynie wojska łącznikowe. Po powstaniu rozpoczął się II etap budowy Twierdzy Modlin, na otwarcie której w 1842 roku przyjechał Car Mikołaj I (przepłynął Narwią, a konwój zapewne obserwowali mieszkańcy Orzechowa ze skarp nadrzecznych). Rozwój wsi nabrał tempa w XIX wieku, gdy rozpoczęto budowę Twierdzy Modlin. Z racji dużych pokładów gliny na terenie wsi powstała cegielnia, która funkcjonowała aż do 1914 roku. Przez cały wiek XIX miał miejsce intensywny napływ kolonistów, którzy szybko asymilowali się z lokalną ludnością. Do tej pory ślady kolonizacji odnajdujemy w nazwiskach: Trejber, Szmyt, Nagel, Hartlep. W marcu 1939 roku otwarto linię kolejową na trasie Nasielsk – Warszawa. Jednak wrześniowe wydarzenia spowodowały zniszczenie mostu. Po wielu latach w tym miejscu zbudowano rurociąg „Przyjaźń”. Podczas II wojny światowej Orzechowo było wsią graniczną między Rejencją Ciechanowską leżącą na ziemiach wcielonych do Rzeszy a Generalnym Gubernatorstwem. Tuż po zakończeniu II wojny światowej zaczęła funkcjonować szkoła podstawowa. Początkowo mieściła się w starym baraku, z czasem, dzięki pracy okolicznych mieszkańców, powstała nowa szkoła. Otwarcie miało miejsce w 1961 roku, jednak po 16 latach w wyniku pożaru, została poważnie uszkodzona. Uczniowie wrócili do swojej pracy w 1982 roku. Kolejnym ważnym wydarzeniem była budowa kaplicy pod wezwaniem Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski, która w 1996 roku została oddana do użytkowania.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa warszawskiego.

Linki zewnętrzne

• Orzechowo 1(2), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VII: Netrebka – Perepiat, Warszawa 1886, s. 611 .