Stefan Paprikow

Stefan Paprikow
Data i miejsce urodzenia	12 kwietnia 1858 ; Pirdop
Data śmierci	30 maja 1920
	Minister wojny Bułgarii
Okres	od 18 stycznia 1899; do 18 marca 1903
Przynależność polityczna	Partia Demokratyczna
Poprzednik	Nikoła Iwanow
Następca	Michaił Sawow
	Minister spraw zagranicznych Bułgarii
Okres	od 16 stycznia 1908; do 5 września 1910
Poprzednik	Dimityr Stanczow
Następca	Aleksandyr Malinow
	Multimedia w Wikimedia Commons

Stefan Georgiew Paprikow (bułg. Стефан Георгиев Паприков; ur. 12 kwietnia 1858 w Pirdopie, zm. 30 maja 1920 w Sofii^[1]) – bułgarski generał, polityk i dyplomata, minister wojny (1899–1903), minister spraw zagranicznych (1908–1910), deputowany 17. kadencji Zgromadzenia Narodowego^[1].

Wczesne lata życia edytuj

Pochodził z rodziny rzemieślniczej, był synem Georgiego Paprikowa i Geny^[2]. W latach 1875–1876 pracował jako nauczyciel w Panagjuriszte. W 1875 wziął udział w powstaniu starozagorskim, a w 1876 w powstaniu kwietniowym^[1]. W obawie przed aresztowaniem, wyjechał do Płowdiwu, gdzie uczył się języka rosyjskiego. Po wyzwoleniu Bułgarii przeniósł się do Sofii, gdzie wstąpił do szkoły wojskowej^[2].

Kariera wojskowa edytuj

W 1879 ukończył szkołę wojskową w Sofii, uzyskując stopień podporucznika^[1]. W 1883 ukończył studia w Akademii Mikołajewskiej w Sankt Petersburgu i po powrocie do kraju objął dowództwo nad kompanią piechoty^[2]. W 1885 otrzymał awans na stopień kapitana. Po zjednoczeniu Księstwa Bułgarii ze Rumelią Wschodnią wyjechali z Bułgarii oficerowie rosyjscy, co otworzyło szanse szybkiego awansu dla młodych oficerów bułgarskich. Paprikow w trybie nagłym został przeniesiony z garnizonu w Ruse do Sofii, gdzie otrzymał stanowisko oficera do zadań specjalnych przy sztabie generalnym armii bułgarskiej^[2].

Dom Stefan Paprikowa w Sofii (obecnie budynek banku)

W czasie wojny serbsko-bułgarskiej w 1885 roku pełnił funkcję szefa sztabu zachodniego korpusu armii bułgarskiej^[1]. Należał do współtwórców zwycięstwa w bitwie pod Sliwnicą (5–7 listopada 1885), a następnie dowodził ofensywą w kierunku na Pirot. W końcowej fazie wojny uczestniczył wspólnie z oficerami serbskimi w wytyczaniu linii demarkacyjnej, oddzielającej obie strony konfliktu. Za zasługi wojenne został uhonorowany Orderem waleczności III klasy. Po zakończeniu wojny pracował w sztabie i uczestniczył aktywnie w tłumieniu buntu prorosyjskich oficerów w Ruse i w Silistrze w roku 1887^[2]. W tym samym roku objął stanowisko szefa sztabu generalnego, a następnie komendanta szkoły wojskowej (1887–1891). W czasie pracy w szkole opracował kilka podręczników dla kursantów, głównie z zakresu administracji wojskowej^[2]. W 1890 na polecenie księcia Bułgarii Ferdynanda został umieszczony w areszcie domowym, podejrzewany o działania rusofilskie^[2]. Kiedy podejrzenia wobec Paprikowa się nie potwierdziły, został awansowany na podpułkownika w 1891 objął stanowisko szefa wydziału administracyjnego w sztabie armii. W 1896 ponownie objął stanowisko szefa sztabu generalnego, które pełnił przez trzy lata^[1].

Kariera polityczna edytuj

Stefan Paprikow w gronie sygnatariuszy traktatu londyńskiego (drugi z prawej)

W 1899 objął stanowisko ministra wojny w gabinecie Dimitara Grekowa, a następnie pełnił tę funkcję w czterech kolejnych gabinetach w latach 1899–1903. Był związany politycznie z Partią Demokratyczną^[1]. Po dymisji ze stanowiska ministerialnego Paprikow pełnił przez dwa lata funkcję głównego inspektora piechoty. W latach 1906–1908 był przedstawicielem dyplomatycznym Bułgarii w Rosji. Po awansie na generała porucznika w 1908 odszedł ze służby wojskowej i objął stanowisko ministra spraw zagranicznych w rządzie Aleksandyra Malinowa^[1]. Kierował resortem w 1908, kiedy Bułgaria ogłosiła niepodległość. Po dymisji rządu Malinowa powrócił do służby dyplomatycznej, kierując poselstwem bułgarskim w Petersburgu^[1]. W czasie I wojny bałkańskiej prowadził rozmowy z dowództwem czarnogórskim i serbskim, był także w składzie delegacji bułgarskiej negocjującej traktat londyński (1913). W latach 1914–1919 zasiadał w Zgromadzeniu Narodowym^[1]. Zmarł w swoim domu w Sofii.

W czasie pracy w szkole wojskowej napisał dwutomową historię wojny serbsko-bułgarskiej^[2].

Był żonaty (żona Teodora z d. Enczewa (1869-1943)), miał dwie córki (Anę i Zoję) i syna Asena^[2].

Awanse edytuj

podporucznik (Подпоручик) (1879)
porucznik (Поручик) (1882)
kapitan (Капитан) (1885)
major (Майор) (1887)
podpułkownik (Подполковник) (1891)
pułkownik (Полковник) (1895)
generał major (Генерал-майор) (1900)
generał porucznik (Генерал-лейтенант) (1908)

Odznaczenia edytuj

Order Waleczności III stopnia^[3]
Order Świętego Aleksandra II stopnia z brylantami
Order Zasługi Wojskowej I stopnia

Przypisy edytuj

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j Taszo Taszew: Министрите на България 1879-1999. Sofia: АИ „Проф. Марин Дринов”/Изд. на МО, 1999, s. 347-349. ISBN 978-954-430-603-8.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ Stefan Paprikow: Сръбско-българската война 1885 г.. Sofia: Държавна агенция архиви, 2011. ISBN 978-954-980-090-6.
↑ Стефан Паприков - генералът политик и дипломат. tretavazrast.com. [dostęp 2020-03-01]. (bułg.).

Bibliografia edytuj

Taszo Taszew: Министрите на България 1879-1999. Sofia: АИ „Проф. Марин Дринов”/Изд. на МО, 1999, s. 347-349. ISBN 978-954-430-603-8.

[Taszew-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j Taszo Taszew: Министрите на България 1879-1999. Sofia: АИ „Проф. Марин Дринов”/Изд. на МО, 1999, s. 347-349. ISBN 978-954-430-603-8.

[Paprikow-2] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ Stefan Paprikow: Сръбско-българската война 1885 г.. Sofia: Държавна агенция архиви, 2011. ISBN 978-954-980-090-6.

[tretava-3] Стефан Паприков - генералът политик и дипломат. tretavazrast.com. [dostęp 2020-03-01]. (bułg.).

[1]

[2]

[3]