Stefan Rychalski
Stefan Rychalski (ur. 1891[1][2][3] w Uszomieszenicach koło Żytomierza, zm. wiosną 1940 w Katyniu) – podpułkownik piechoty Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.
| |
 podpułkownik piechoty
| |
| Data i miejsce urodzenia |
1891 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1914–1940 |
| Siły zbrojne | |
| Formacja | |
| Jednostki |
2 Pułk Strzelców Podhalańskich |
| Stanowiska |
dowódca batalionu piechoty |
| Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
| Odznaczenia | |
   
| |
Życiorys edytuj
Urodził się w rodzinie Władysława i Agnieszki z Ostrowskich[4].
Podczas I wojny światowej 1914–1918 służył w szeregach III Korpusu Polskiego w Rosji. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości został przyjęty do Wojska Polskiego w 1918. Brał udział w wojnie polsko-ukraińskiej i wojnie polsko-bolszewickiej w stopniu porucznika w szeregach 2 pułku strzelców podhalańskich, a za swoje czyny wojenne otrzymał Order Virtuti Militari[5].
1 czerwca 1921 roku pełnił służbę w 72 pułku piechoty[6]. 3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu majora ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i 526. lokatą w korpusie oficerów piechoty, a jego oddziałem macierzystym był nadal 72 pułk piechoty[7]. 10 lipca 1922 roku został zatwierdzony na stanowisku dowódcy batalionu w 43 pułku piechoty w Dubnie[8]. Od 1923 roku pełnił służbę w 12 pułku piechoty w Wadowicach na stanowisku dowódcy I batalionu[9][10]. 26 stycznia 1928 roku awansował na podpułkownika ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1928 roku i 73. lokatą w korpusie oficerów piechoty[11]. 26 kwietnia 1928 roku został przesunięty ze stanowiska dowódcy I batalionu na stanowisko kwatermistrza[12][13]. 12 marca 1929 roku został przeniesiony macierzyście do kadry oficerów piechoty z równoczesnym przeniesieniem służbowym do Powiatowej Komendy Uzupełnień Łask na stanowisko pełniącego obowiązki komendanta[14]. 23 marca 1932 roku został zatwierdzony na stanowisku komendanta PKU Łask[15][16]. Obowiązki na tym stanowisku wykonywał do wybuchu II wojny światowej. W międzyczasie (1938 rok) zajmowane przez niego stanowisko otrzymało nazwę „komendant rejonu uzupełnień”, a dowodzona przez niego jednostka została przemianowana na Komendę Rejonu Uzupełnień Łask[17].
W czasie kampanii wrześniowej 1939 roku dostał się do niewoli radzieckiej. Przebywał w obozie w Kozielsku[18]. Wiosną 1940 został przetransportowany do Katynia i rozstrzelany przez funkcjonariuszy Obwodowego Zarządu NKWD w Smoleńsku oraz pracowników NKWD przybyłych z Moskwy na mocy decyzji Biura Politycznego KC WKP(b) z 5 marca 1940. Został pochowany na terenie otwartego 28 lipca 2000 Polskiego Cmentarza Wojennego w Katyniu, gdzie w 1943 jego ciało zidentyfikowano podczas ekshumacji prowadzonych przez Niemców (znaleziono przy nim adresy: Nowolipie 33-34 w Warszawie i Pułaskiego 75 w Sulejówku oraz listę 27 nazwisk oficerów, przebywających wcześniej w obozie przejściowym w Putywlu)[19].
Stefan Rychalski był żonaty, miał córkę Marię[4].
Upamiętnienie edytuj
5 października 2007 roku Minister Obrony Narodowej Aleksander Szczygło awansował go pośmiertnie do stopnia pułkownika[20]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 roku w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”[21].
W ramach akcji „Katyń... pamiętamy” / „Katyń... Ocalić od zapomnienia”, w 2008 został zasadzony Dąb Pamięci honorujący Stefana Rychalskiego: przy Zespole Szkół w Józefowie[22][23].
Ordery i odznaczenia edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. 544 tu podano dwie daty: 20 lipca i 2 sierpnia 1891 roku.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 22, tu podano, że urodził się 20 lipca 1891 roku.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 168, tu podano, że urodził się 9 września 1891 roku.
- ↑ a b Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. 544.
- ↑ Ludwik Migdał: Zarys historji wojennej 2-go Pułku Strzelców Podhalańskich. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1929, s. 32, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920.
- ↑ Spis oficerów 1921 ↓, s. 200, 854 tu podano, że urodził się 28 sierpnia 1891 roku.
- ↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 36, tu także podano, że urodził się 28 sierpnia 1891 roku.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 22 z 22 lipca 1922 roku, s. 549.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 158, 404.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 150, 348.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 28 stycznia 1928 roku, s. 20.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 26 kwietnia 1928 roku, s. 173.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 28, 168.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 12 marca 1929 roku, s. 90.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 6 z 23 marca 1932 roku, s. 226.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 22, 517.
- ↑ Jarno 2001 ↓, s. 171.
- ↑ Andrzej Leszek Szcześniak: Katyń. Lista ofiar i zaginionych jeńców obozów Kozielsk, Ostaszków, Starobielsk. Warszawa: Alfa, 1989, s. 243. ISBN 83-7001-294-9.
- ↑ Katyń według źródeł niemieckich – 1943 r.. stankiewicze.com. [dostęp 2015-03-04].
- ↑ Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 roku w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
- ↑ Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. policja.pl. [dostęp 2014-08-05].
- ↑ Stefan Rychalski. katyn-pamietam.pl. [dostęp 2015-06-25].
- ↑ Historia szkolnictwa. Szkoła podstawowa w Józefowie. zswj.dabrowka.net. [dostęp 2015-06-25].
- ↑ Stefan Rychalski. Muzeum Katyńskie. [dostęp 2015-06-25].
Bibliografia edytuj
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2016-02-15].
- Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r.. Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1921.
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Witold Jarno: Okręg Korpusu Wojska Polskiego nr IV Łódź 1918-1939. Łódź: Wydawnictwo „Ibidem”, 2001. ISBN 83-88679-10-4.
- Jan Kiński, Helena Malanowska, Urszula Olech, Wacław Ryżewski, Janina Snitko-Rzeszut, Teresa Żach: Katyń. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Marek Tarczyński (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2000. ISBN 83-905590-7-2.