Stepówka piaskowa[3] (Pterocles coronatus) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny stepówek (Pteroclidae). Występuje w północnej części Afryki oraz w południowo-zachodniej Azji. Nie jest zagrożony.

Stepówka piaskowa
Pterocles coronatus[1]
Lichtenstein, 1823
Ilustracja
Stepówki piaskowe sfotografowane w Maroku, na pierwszym planie samiec
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

stepówki

Rodzina

stepówki

Rodzaj

Pterocles

Gatunek

stepówka piaskowa

Podgatunki

zobacz opis w tekście

Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]

Zasięg występowania
Mapa występowania

Morfologia edytuj

 
Samiec na ilustracji z 1838 roku

Długość ciała wynosi 27–30 cm, masa ciała 250–300 g. Dziób ma długość ok. 1,52 cm, skrzydło (zgięte) 19,6 cm, skok 3 cm[4]. Głowa rdzawa, szeroka szara brew. Okolice oczu i dzioba białawe. U samców od dzioba do rdzawego paska na wierzchu głowy biegnie czarny pasek. Pióra na karku, piersi i grzbiecie samic szarobrązowe w piaskowym odcieniu, posiadają czarny pasek na końcu. U samców szare. Pióra na skrzydłach podobne, lecz czarnych pasków jest więcej; samce posiadają brązowe lotki. U samicy głowa pokryta podobnym wzorem z rdzawopiaskowym gardłem. Sterówki podobne jak lotki.

Podgatunki i zasięg występowania edytuj

Wyróżnia się następujące podgatunki[5][6]:

Ekologia i zachowanie edytuj

Biotop

Zarówno piaszczyste, jak i kamienne pustynie i półpustynie.

Behawior

Znosi temperaturę powyżej 50 °C. Żywi się nasionami i pędami roślin zbieranymi z ziemi. W porze suchej, między kwietniem i wrześniem, przystępuje do lęgów; gniazda w liczbie 2–3 składane są na ziemi. Samiec wysiaduje w nocy, ze względu na mniej maskujące ubarwienie.

Status edytuj

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje stepówkę piaskową za gatunek najmniejszej troski (LC – Least Concern) nieprzerwanie od 1988 roku. Liczebność światowej populacji nie została oszacowana, ale ptak ten opisywany jest jako szeroko rozpowszechniony i pospolity w większości zasięgu występowania, choć rzadki w północno-zachodniej Afryce, oraz pospolity, a miejscami bardzo pospolity w Algierii. Ze względu na brak dowodów na spadki liczebności bądź istotne zagrożenia dla gatunku, BirdLife International uznaje trend liczebności populacji za stabilny[2].

Przypisy edytuj

  1. Pterocles coronatus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b Pterocles coronatus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  3. Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek, M. Kuziemko: Rodzina: Pteroclidae Bonaparte, 1831 - stepówki - Sandgrouse (wersja: 2016-05-22). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-04-02].
  4. G.E. Shelley: A handbook to the birds of Egypt. Londyn: John Van Voorst, 1872, s. 221.
  5. F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Turacos, bustards, cuckoos, mesites, sandgrouse. IOC World Bird List (v10.1). [dostęp 2020-04-02]. (ang.).
  6. de Juana, E. & Kirwan, G.M.: Crowned Sandgrouse (Pterocles coronatus). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (red.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. Lynx Edicions, Barcelona, 2020. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-05-11)].

Bibliografia edytuj

  • David Burni, Ben Hoare, Joseph DiCostanzo, Phil Benstead: Ptaki. Encyklopedia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2009, s. 243. ISBN 978-83-01-15733-3.

Linki zewnętrzne edytuj