Wikipedia

Strażnica WOP Hrubieszów

Strażnica Wojsk Ochrony Pogranicza Hrubieszów – zlikwidowany podstawowy pododdział Wojsk Ochrony Pogranicza pełniący służbę graniczną na granicy polsko-radzieckiej.

Strażnica WOP Hrubieszów
Strażnica SG w Hrubieszowie
Historia
Państwo

 Polska

Sformowanie

1961[a]

Rozformowanie

2 stycznia 2003

Tradycje
Rodowód

Placówka WOP Strzyżłów

Organizacja
Dyslokacja

Hrubieszów

Formacja

Wojska Ochrony Pogranicza
Straż Graniczna

Podległość

23 Chełmski Oddział WOP
Nadbużańska Brygada WOP
Nadbużański Batalion WOP
Nadbużański Oddział SG

Strażnica Straży Granicznej w Hrubieszowie – zlikwidowana graniczna jednostka organizacyjna Straży Granicznej realizująca zadania bezpośrednio w ochronie granicy państwowej z Ukrainą.

Formowanie i zmiany organizacyjne edytuj

W 1961 roku Placówkę Wojsk Ochrony Pogranicza Strzyżów przeniesiono do Hrubieszowa i na jej bazie utworzona została Placówka WOP Hrubieszów[1]. W 1964 roku w Hrubieszowie stacjonowała Placówka WOP nr 3 w strukturach 23 Chełmskiego Oddziału WOP[2], który funkcjonował do 30 maja 1976 roku.

W 1976 roku odtwarzano brygady na granicy ze Związkiem Radzieckim. Na bazie 23 Chełmskiego Oddziału WOP sformowano Nadbużańską Brygadę WOP. W jej strukturach 1 czerwca 1976 roku[3], na bazie Placówki WOP Hrubieszów zorganizowano Strażnicę WOP Hrubieszów[4].

1 października 1989 roku rozformowana została Nadbużańska Brygada WOP, na jej bazie powstał Nadbużański Batalion WOP[1], a Strażnica WOP Hrubieszów wraz z batalionem została włączona w struktury Bieszczadzkiej Brygady WOP w Przemyślu[5] i tak funkcjonowała do 15 maja 1991 roku[6].

Straż Graniczna:

16 maja 1991 roku ochronę granicy państwowej przejęła nowo sformowana Straż Graniczna. Strażnica w Hrubieszowie została włączona w struktury Nadbużańskiego Oddziału Straży Granicznej w Chełmie[7] i przyjęła nazwę Strażnica Straży Granicznej w Hrubieszowie (Strażnica SG w Hrubieszowie)[b].

W 2000 roku rozpoczęła się reorganizacja struktur Straży Granicznej związana z przygotowaniem Polski do wstąpienia, do Unii Europejskiej i przystąpieniem do Traktatu z Schengen. Podczas restrukturyzacji wprowadzono kompleksową ochronę granicy już na najniższym szczeblu organizacyjnym tj. strażnica i graniczna placówka kontrolna. Wprowadzona całościowa ochrona granicy zniosła podział na graniczne jednostki organizacyjne ochraniające tylko tzw. „zieloną granicę” i prowadzące tylko kontrole ruchu granicznego. W wyniku tego, 2 stycznia 2003 roku, nastąpiło zniesie Strażnicy SG w Hrubieszowie[c]. Ochraniany przez strażnicę odcinek granicy, wraz z obsadą etatową przejęła Graniczna Placówka Kontrolna SG w Hrubieszowie[8] GPK SG w Hrubieszowie)[9].

Ochrona granicy edytuj

Strażnica WOP Hrubieszów ochraniała wyłącznie odcinek granicy rzecznej ze Związkiem Radzieckim przebiegającą środkiem koryta rzeki granicznej Bug.

1 stycznia 1964 roku na ochranianym odcinku funkcjonowało przejście graniczne uproszczonego ruchu granicznego (urg), w którym kontrolę graniczną i celną osób, towarów oraz środków transportu wykonywała 4 placówka WOP Hrubieszów[10]:

Od 1 grudnia 1978 na odcinku strażnicy funkcjonowało przejścia graniczne, w którym kontrolę graniczną osób, towarów i środków transportu wykonywała Graniczna Placówka Kontrolna Hrubieszów:

Straż Graniczna:

Strażnica SG w Hrubieszowie ochraniała wyłącznie odcinek granicy rzecznej z Ukrainą przebiegającą środkiem koryta rzeki granicznej Bug4[11].

Na odcinku strażnicy funkcjonowały przejścia graniczne, w których kontrolę graniczną osób, towarów i środków transportu wykonywała Graniczna Placówka Kontrolna SG w Hrubieszowie:

Strażnice sąsiednie edytuj

Straż Graniczna:

Dowódcy strażnicy edytuj

  • Wiesław Kowaluk (06.07.1971–02.10.1973)[13]
  • kpt. Kazimierz Rogalski (28.10.1975–04.03.1980)[3]
  • Wiaczesław Dudzicz (01.11.1984–30.06.1985)[14]
  • ppłk Wiaczesław Dudzicz (01.10.1989–był 31.07.1990)[14].

Uwagi edytuj

  1. ↑ Od 1991 roku strażnica Straży Granicznej.
  2. ↑ Zarządzenie nr 019/Org. Komendanta Głównego Straży Granicznej z 30 kwietnia 1991 roku : Archiwum Straży Granicznej w Szczecinie, sygn. KGSG 666/2, s. 104–105 (Nowosad 2013 ↓, s. 301.)
  3. ↑ Zarządzenie nr 058 Komendanta Głównego Straży Granicznej z dnia 13.12.2002 roku zmieniające zarządzenie w sprawie organizacji wchodzących w skład Straży Granicznej komend, strażnic, granicznych placówek kontrolnych, dywizjonów, pododdziałów odwodowych oraz ośrodków szkolenia w ramach III etapu realizacji programu dostosowania Straży Granicznej do standardów Schengen, polegającą na włączeniu wytypowanych strażnic w struktury gpk. W wyniku przeprowadzonej reorganizacji we wszystkich oddziałach SG 62 strażnice zostały włączone w struktury gpk (w tym 5 w Nadbużańskim Oddziale SG (Dubaj 2013 ↓, s. 316).

Przypisy edytuj

  1. ↑ a b Nadbużańska Brygada WOP. [w:] Muzeum Polskich Formacji Granicznych im. Władysława Raginisa [on-line]. muzeumsg.strazgraniczna.pl. [dostęp 2021-11-18]. (pol.).
  2. ↑ a b Wykazy dyslokacyjne WOP ↓.
  3. ↑ a b Kazimierz Rogalski. [w:] Biuletyn Informacji Publicznej IPN [on-line]. katalog.bip.ipn.gov.pl, 2019. [dostęp 2021-11-19]. (pol.).
  4. ↑ a b Jackiewicz 1998 ↓, s. 107.
  5. ↑ Jackiewicz 1998 ↓, s. 121.
  6. ↑ Bieszczadzka Brygada WOP. [w:] Muzeum Polskich Formacji Granicznych im. Władysława Raginisa [on-line]. muzeumsg.strazgraniczna.pl. [dostęp 2021-11-20]. (pol.).
  7. ↑ Łach 2013 ↓, s. 290.
  8. ↑ Rydz 2011 ↓, s. 220.
  9. ↑ Nowosad 2013 ↓, s. 306.
  10. ↑ Jackiewicz 1998 ↓, s. 106.
  11. ↑ Placówka Straży Granicznej w Hrubieszowie. [w:] Nadbużański Oddział SG [on-line]. nadbużański.strazgraniczna.pl. [dostęp 2021-11-20]. (pol.).
  12. ↑ Nowosad 2013 ↓, s. 301.
  13. ↑ Wiesław Kowaluk. [w:] Biuletyn Informacji Publicznej IPN [on-line]. katalog.bip.ipn.gov.pl, 2019. [dostęp 2021-11-19]. (pol.).
  14. ↑ a b Wiaczesław Dudzicz. [w:] Biuletyn Informacji Publicznej IPN [on-line]. katalog.bip.ipn.gov.pl, 2019. [dostęp 2021-11-19]. (pol.).

Bibliografia edytuj

  • Zenon Jackiewicz: Wojska Ochrony Pogranicza: (1945-1991): krótki informator historyczny. Kętrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej, 1998. ISBN 83-909304-3-9.
  • Halina Łach: System ochrony polskiej granicy państwowej. Olsztyn: Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych. Wydział Humanistyczny UWM, 2013. ISBN 978-83-935593-8-1.
  • Jerzy Rydz: Nadbużański Oddział Straży Granicznej im. 27 Wołyńskiej Dywizji Armii Krajowej w Chełmie. W: Leszek Elas [patronat]: Straż Graniczna w dwudziestoleciu 1991-2011. Materiały poseminaryjne - Tom I. Koszalin: Centralny Ośrodek Szkolenia Straży Granicznej im. Marszałka Polski Józefa Piłsudskiego, 2011. ISBN 978-83-909484-4-7.
  • Roczniki Wydziału Nauk Prawnych i Ekonomicznych KUL. W: Stanisław Dubaj: Patroni Nadbużańskiego Oddziału Straży Granicznej i Podległych Placówcek SG – Tom VIII−IX, zeszyt 1 – 2012–2013. Lublin: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2013, s. 316–343. (pol.).
  • Dariusz Nowosad. Nadbużański Oddział Straży Granicznej w latach 1991–2011. „Roczniki Wydziału Nauk Prawnych i Ekonomicznych”. VIII–IX, zeszyt 1, 2012–2013, s. 299–314, 2013. Lublin: Katolicki Uniwersytet Lubelski. [dostęp 2021-11-24]. (pol.). 
  • Archiwum Straży Granicznej : Wykaz dyslokacyjny etatowych pododdziałów Wojsk Ochrony Pogranicza z dnia 20 października 1956 roku. Szczecin.
  • Archiwum Straży Granicznej, Wykazy dyslokacyjne jednostek i pododdziałów Wojsk Ochrony Pogranicza.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Strażnica_WOP_Hrubieszów&oldid=70900719”