Strathclyde (królestwo)
Strathclyde – królestwo brytońskie istniejące od V do XI wieku na terenie południowo-zachodniej Szkocji i północno-zachodniej Anglii. W szczytowym okresie rozciągało się od jeziora Loch Lomond na północy, po Kumbrię na południu, obejmując m.in. dorzecze rzeki Clyde[a], Ayrshire i Galloway. Stolicą królestwa było Dumbarton[1][2].
| V–XI wiek | |
 Królestwo Strathclyde w 940 roku | |
| Stolica | |
|---|---|
| Pierwszy władca |
Coroticus (?) |
| Ostatni władca |
Owain Łysy (?) |
 Wyspy Brytyjskie w 802 roku, zaznaczone m.in. królestwo Strathclyde | |
Pierwszym odnotowanym władcą królestwa był Coroticus (Ceredig), będący adresatem krytycznego wobec niego listu św. Patryka z V wieku[1]. W VI wieku królestwo uległo chrystianizacji[2]. Strathclyde było jedynym znajdującym się poza Walią królestwem Brytów, które przetrwało najazdy Anglosasów w VI/VII wieku[1]. Na przestrzeni wieków Strathclyde prowadziło wojny z Anglami (w szczególności z położoną na wschód Bernicją, później Nortumbrią), a także Piktami[1][2]. W VII i VIII wieku znalazło się pod zwierzchnictwem królów Nortumbrii. Stolica królestwa, Dumbarton, była dwukrotnie niszczona – w 870 roku przez wikingów i 945 roku przez Anglików pod przywództwem Edmunda I[1]. Osłabione państwo znalazło się w sferze wpływów królów Szkocji. Prawdopodobnie ostatnim królem Strathclyde był Owain Łysy, który zginął w bitwie pod Carham w 1018 roku. Królestwo wcielone zostało następnie jako prowincja do Królestwa Szkocji, zachowując częściową autonomię do 1124 roku[1].
Uwagi edytuj
- ↑ Nazwa Strathclyde oznacza „dolinę rzeki Clyde” (Online Etymology Dictionary).
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e f John Cannon: The Oxford Companion to British History. Oxford University Press, 2002, s. 893. ISBN 0-19-860872-1. (ang.).
- ↑ a b c Strathclyde, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2022-12-28] (ang.).