Strużki

wieś w województwie świętokrzyskim

Strużkiwieś w Polsce, położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie staszowskim, w gminie Osiek[4][5]. Leży przy drodze krajowej nr 79.

Strużki
wieś
Ilustracja
Figura Matki Bożej Wniebowziętej z XVIII w.
Państwo

 Polska

Województwo

 świętokrzyskie

Powiat

staszowski

Gmina

Osiek

Wysokość

184 m n.p.m.

Liczba ludności (2021)

105[2]

Strefa numeracyjna

15

Kod pocztowy

28-221[3]

Tablice rejestracyjne

TSZ

SIMC

0802248[4]

Położenie na mapie gminy Osiek
Mapa konturowa gminy Osiek, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Strużki”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Strużki”
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego
Mapa konturowa województwa świętokrzyskiego, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Strużki”
Położenie na mapie powiatu staszowskiego
Mapa konturowa powiatu staszowskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Strużki”
Ziemia50°28′34″N 21°21′37″E/50,476111 21,360278[1]
Pomnik ku czci pomordowanych podczas pacyfikacji wsi Strużki w 1943 roku

W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa tarnobrzeskiego.

Do 1954 roku Strużki były siedzibą (urzędem) gminy Tursko Wielkie.

Przez wieś biegnie droga powiatowa nr 42345 (0816T – Strużki – Tursko WielkieSzwagrów – Podwale) oraz dwie drogi gminne nr 4233008 (002657T – Tursko Wielkie – Strużki); 4233011 (002660T – Ossala – Strużki)[6], w tym też inne drogi gminne niezewidencjonowane.

W przeszłości była tu też leśniczówka, Cegielnia zlokalizowana bliżej obecnej drogi Strużki – Ossala, stanowiąc integralną część obecnej miejscowości). Jest on siedzibą Leśnictwa Strużki, podległego Nadleśnictwu Staszów.

Części wsi edytuj

Integralne części wsi Strużki[5][4]
SIMC Nazwa Rodzaj
0993231 Gajówka część wsi

Historia edytuj

Wieś znana już około XVI wieku[7]. Wieś wymieniana w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich pod koniec XIX wieku.

STRUŻKI, wieś włościańska, powiat sandomierski, gmina Tursko, parafia Niekrasów, odległość od Sandomierza 35 wiorst, ma 11 domów, 84 mieszkańców, 96 mórg (ziemi) włościańskiej, i 2 (morgi ziemi) dworskiej. We wsi urząd gminy (Tursko).

Słownik geograficzny Królestwa Polskiego..., t. XI[8].

Na podstawie ww. informacji z 1887 roku – Strużki to wieś włościańska w ówczesnym powiecie sandomierskim, w ówczesnej gminie Tursko i parafii Niekrasów. Leży w odległości 35 wiorst od Sandomierza. Ma 11 domów, 84 mieszkańców, 2 morgi ziemi dworskiej i 96 mórg ziemi włościańskiej. We wsi umiejscowiono urząd gminy Tursko Wielkie[8][9].

W 1886 roku ówczesna parafia Niekrasów należała do ówczesnego dekanatu sandomierskiego (ale dawniej jeszcze do dekanatu staszowskiego) i liczyła wówczas 2 230 dusz[10].

Przed II wojną światową jedna z większych w okolicy. Podczas okupacji niemieckiej, dnia 3 czerwca 1943 w wyniku działań odwetowych, hitlerowcy wraz z niemieckimi kolonistami z pobliskich wiosek wymordowali większość mieszkańców (ogółem ok. 96 osób[11], w tym 18 dzieci w wieku od 1 do 10 lat[11]), a także spalili zabudowania. Z pacyfikacji ocalało tylko parę domów (w tym murowany budynek urzędu gminy) i kilkanaście osób.

Przed II wojną światową i w latach 1954–1973 wieś była siedzibą Gromadzkiej Rady Narodowej.

Do lat 90. XX wieku istniał tu samodzielny Urząd Poczty Polskiej, z własnym kodem pocztowym 28-222 Strużki.

Demografia edytuj

Współczesna struktura demograficzna wioski Strużki na podstawie danych z lat 1995-2009 według roczników GUS, z prezentacją danych z 2002 roku[12]:

Tabela 1.1 Poziom populacji wioski w przedziałach wiekowych
WYSZCZEGÓLNIENIE J.
m.
POPULACJA MIESZKAŃCÓW
(w przedziałach wiekowych w 2002 roku)
OGÓŁEM 0-9 10-19 20-29 30-39 40-49 50-59 60-69 70-79 80+
I. OGÓŁEM os. 67 9 5 12 8 14 6 5 4 4
odsetek % 100 13,5 7,5 17,8 11,9 20,8 9 7,5 6 6
1. WEDŁUG PŁCI
A. Mężczyzn os. 34 3 4 6 6 7 3 1 3 1
odsetek % 50,7 4,5 6 8,9 8,9 10,4 4,5 1,5 4,5 1,5
B. Kobiet os. 33 6 1 6 2 7 3 4 1 3
odsetek % 49,3 9 1,5 8,9 3 10,4 4,5 6 1,5 4,5


Rysunek 1.1 Piramida populacji – struktura płci i wieku wioski
Tabela 1.2 Poziom populacji wioski w grupach wiekowych
WYSZCZEGÓLNIENIE J.
m.
POPULACJA MIESZKAŃCÓW
(w grupach wiekowych w 2002 roku)
OGÓŁEM Mężczyzn Kobiet
I. OGÓŁEM os. 67 34 33
odsetek % 100 50,7 49,3
1. W WIEKU
A. Przedprodukcyjnym os. 14 7 7
odsetek % 20,9 10,4 10,5
B. Produkcyjnym os. 40 22 18
odsetek % 59,7 32,8 26,9
a. mobilnym os. 26 14 12
odsetek % 38,8 20,9 17,9
b. niemobilnym os. 14 8 6
odsetek % 20,9 11,9 9
C. Poprodukcyjnym os. 13 5 8
odsetek % 19,4 7,5 11,9

Dawne części wsi – obiekty fizjograficzne edytuj

W latach 70. ubiegłego wieku przyporządkowano i opracowano spis lokalnych części integralnych dla Strużek zawarty w tabeli 1[13].

Tabela 1. Wykaz urzędowych nazw miejscowych i obiektów fizjograficznych
Nazwa wsi – miasta Nazwy części wsi
– miasta
Nazwy obiektów fizjograficznych
– charakter obiektu
I. Gromada TURSKO WIELKIE
  1. Strużki
  1. Gajówka
  1. Karczmówka – pole
  2. Pod Stawkami – las

Zobacz też edytuj

Uwagi edytuj

Przypisy edytuj

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 132172
  2. Wieś Strużki w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2022-10-22], liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1212 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. a b c TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
  5. a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1867, 2013–02–15. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2014-03-09]. 
  6. Dz. Urz. Woj. Świętokrzyskiego Nr 202 poz. 1855, s. 20, 10744.
  7. Ryński: W gminie. (...) Strużki. W: Piotr Barański: Miasto i Gmina Osiek. Wyd. I. Krosno: Oficyna Wydawnicza „APLA”, 1999, s. 56, 75-77. ISBN 83-88065-14-9.
  8. a b Strużki, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XI: Sochaczew – Szlubowska Wola, Warszawa 1890, s. 424.
  9. Tursko, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XII: Szlurpkiszki – Warłynka, Warszawa 1892, s. 656.
  10. Niekrasów, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VII: Netrebka – Perepiat, Warszawa 1886, s. 77.
  11. a b Józef Fajkowski, Jan Religa: Zbrodnie hitlerowskie na wsi polskiej 1939–1945. Warszawa: Wydawnictwo Książka i Wiedza, 1981, s. 399-400.
  12. Baza Demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast. GUS, 2011. [dostęp 2011-03-10]. (pol.).
  13. Leon Kaczmarek (red. nauk. zeszytu), Witold Taszycki (red. nauk. wyd.): Urzędowe Nazwy miejscowości i obiektów fizjograficznych. 33. Powiat staszowski województwo kieleckie. Komisja ustalania nazw miejscowości i obiektów fizjograficznych (do użytku służbowego). Z: 33. Warszawa: Urząd Rady Ministrów. Biuro do Spraw Prezydiów Rad Nadzorczych, 1970, s. 64, 77-96.

Literatura edytuj

  1. Kaczmarek Leon (red. nauk. zeszytu), Taszycki Witold (red. nauk. wyd.): Urzędowe Nazwy miejscowości i obiektów fizjograficznych. 33. Powiat staszowski województwo kieleckie. Komisja ustalania nazw miejscowości i obiektów fizjograficznych (do użytku służbowego). Z: 33. Warszawa: Urząd Rady Ministrów. Biuro do Spraw Prezydiów Rad Nadzorczych, 1970.