Struwit
Struwit lub też guanit (fosforan magnezowo-amonowy) – mineralny, nieorganiczny związek chemiczny, opisany po raz pierwszy w 1845 roku.
| |
| Właściwości chemiczne i fizyczne | |
| Skład chemiczny |
(NH4)Mg[PO4]x 6 H2O |
|---|---|
| Twardość w skali Mohsa |
1,5-2 |
| Przełam |
nierówny |
| Łupliwość |
wyraźna |
| Układ krystalograficzny |
rombowy |
| Gęstość minerału |
1,7 g/cm³ |
| Właściwości optyczne | |
| Barwa |
żółta, |
| Rysa |
biała |
| Połysk |
szklisty |
Charakterystyka edytuj
Właściwości edytuj
Tworzy kryształy rombowe, krótkosłupowe, klinowe, grubotabliczkowe i wrosłe o szklistym połysku i brunatnej barwie. Łatwo ulega wietrzeniu, przechodząc w biały proszek.
Występowanie edytuj
Występuje w młodych osadach o dużym udziale substancji organicznych, w złożach guana, kościach kopalnych, zwłaszcza zębach mamutów, kopalniach nawozów, kanałach, w szlamie z licznymi szczątkami organicznymi. Powstaje także w organizmach ludzkich, tworząc jeden z rodzajów złogów (kamieni) moczowych tzn. kamica moczowa struwitowa[1].
Miejsca występowania: Niemcy – okolice Hamburga, Dania – Limfiord, Australia – Wiktoria (jaskinie Skipton koło Ballarat), RPA – Kraj Przylądkowy, Wyspa Reunion (Ocean Indyjski).
Prawdopodobnie fosforan magnezowo-amonowy był otrzymywany w starożytnym Rzymie (ok. I w n.e.) z moczu[2].
Zastosowanie edytuj
W starożytnym Rzymie był stosowany przez foluszników jako źródło gazowego amoniaku, do czyszczenia tkanin[2].
Przypisy edytuj
- ↑ Różański, W. Kamica struwitowa, Przegląd Urologiczny, 2010, 11/2 (60)
- ↑ a b Michael Witty, Ancient Roman Urine Chemistry, „Acta Archaeologica”, 87 (1), 2016, s. 179–191, DOI: 10.1111/j.1600-0390.2016.12170.x [dostęp 2023-08-13] (ang.).
Bibliografia edytuj
- O. Medenbach, C. Sussieck-Fornefeld: Minerały, „Świat Książki” - 1996 r.
- R. Hochleitner: Minerały i kryształy, „Muza S.A.” - 1994 r.
- Walter Schumann: Minerały świata z systemem szybkiego oznaczania. Alma Press, 2003. ISBN 83-7020-313-2.