Strzyż kaktusowy[4], brunatniczek kroplisty[5] (Campylorhynchus brunneicapillus) – gatunek ptaka z rodziny strzyżyków (Troglodytidae), zamieszkujący południowe USA i Meksyk. Nie jest zagrożony.

Strzyż kaktusowy
Campylorhynchus brunneicapillus[1]
(Lafresnaye, 1835)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

wróblowe

Podrząd

śpiewające

Rodzina

strzyżyki

Rodzaj

Campylorhynchus

Gatunek

strzyż kaktusowy

Synonimy
  • Picolaptes brunneicapillus Lafresnaye, 1835[2]
Podgatunki
  • C. b. sandiegensis Rea, 1986
  • C. b. bryanti (Anthony, 1894)
  • C. b. affinis Xántus de Vésey, 1860
  • C. b. seri (van Rossem, 1932)
  • C. b. couesi Sharpe, 1882
  • C. b. brunneicapillus (Lafresnaye, 1835)
  • C. b. guttatus (Gould, 1837)
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]

Zasięg występowania
Mapa występowania
Campylorhynchus brunneicapillus

Podgatunki i zasięg występowania edytuj

Wyróżniono kilka podgatunków C. brunneicapillus[2][6]:

  • C. brunneicapillus sandiegensis – południowo-zachodnia Kalifornia (południowo-zachodnie USA) i północno-zachodnia Kalifornia Dolna (północno-zachodni Meksyk).
  • C. brunneicapillus bryanti – północna Kalifornia Dolna (północno-zachodni Meksyk).
  • C. brunneicapillus affinis – południowa Kalifornia Dolna (północno-zachodni Meksyk).
  • C. brunneicapillus seri – wyspa Tiburón (Zatoka Kalifornijska).
  • C. brunneicapillus couesi – w głębi lądu w południowo-zachodnich i południowo-środkowych USA, północny Meksyk.
  • C. brunneicapillus brunneicapillusSonora do Sinaloy (północno-zachodni Meksyk).
  • C. brunneicapillus guttatus – środkowy Meksyk.

Morfologia edytuj

Długość ciała 18–22 cm. Czapeczka rdzawobrązowa; brew biała. Pióra brązowe, ciemniejsze z wierzchu, z czarno-białymi prążkami i plamkami. Obie płci są podobne. Największy strzyżyk w Ameryce Północnej. Z sylwetki podobny bardziej do przedrzeźniaczy z rodzaju Toxostoma.

Ekologia i zachowanie edytuj

Osiadły na pustyniach, szczególnie porośniętych dużymi kaktusami Opuntia cholla i Inga circinalis. Pospolity także w osiedlach pustynnych.

Żeruje na ziemi; lata powoli, gwałtownie uderzając skrzydłami. Śpiewa z wierzchołków kaktusów. Rzadko zadziera ogon.

Gniazdo zwykle na wysokości 0,9–3,0 m na kaktusie, akacji lub innym rodzaju ciernistej roślinności pustynnej. Miejsce na gniazdo wybiera samica, ale budują je oba ptaki z pary; budulec stanowią trawy i włókna roślinne. Gniazdo jest dość duże (około 18×30 cm), ale ma bardzo wąskie wejście, co uniemożliwia dostęp większości drapieżników. W środku jest wyścielone piórami. W zniesieniu 2–7 jaj. Ich inkubacja trwa 16–17 dni. Młode są w pełni opierzone po 17–23 dniach od wyklucia[7].

Status edytuj

IUCN uznaje strzyża kaktusowego za gatunek najmniejszej troski (LC – Least Concern) nieprzerwanie od 1988 roku[3]. Organizacja Partners in Flight szacuje liczebność populacji lęgowej na około 7 milionów osobników[7]. Trend liczebności populacji uznawany jest za spadkowy[3][7].

Przypisy edytuj

  1. Campylorhynchus brunneicapillus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b Cactus Wren (Campylorhynchus brunneicapillus). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-05)]. (ang.).
  3. a b c Campylorhynchus brunneicapillus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  4. Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Troglodytidae Swainson, 1831 - strzyżyki - Wrens (wersja: 2020-04-11). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-02-19].
  5. Collin Harrison, Alan Greensmith, Piotr Matyjasiak (tłum.): Ptaki Świata. Warszawa: Dorling Kindersley, 2002, s. 416. ISBN 83-7184-897-8. (pol.).
  6. F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Dapple-throats, sugarbirds, fairy-bluebirds, kinglets, Elachura, hyliotas, wrens, gnatcatchers. IOC World Bird List (v11.1). [dostęp 2021-02-19]. (ang.).
  7. a b c Cactus Wren Life History. [w:] All About Birds [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. [dostęp 2021-02-19]. (ang.).

Bibliografia edytuj

  • Wiesław Dudziński, Marek Keller, Andrew Gosler: Atlas ptaków świata. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Multico, 2000. ISBN 83-7073-059-0.

Linki zewnętrzne edytuj