Styków (Głogów Małopolski)
Styków – dawniej samodzielna wieś, od 1 stycznia 2021 część miasta Głogów Małopolski[3], miejscowość położona w Polsce, w województwie podkarpackim, w powiecie rzeszowskim, w gminie Głogów Małopolski[4][5]. Leży w dolinie Łęgu[6], na skraju dawnej Puszczy Sandomierskiej, w historycznej Małopolsce[7].
| część miasta | |
 Dom Ludowy, Kościół św. Michała, Kapliczka, Szkoła Podstawowa | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Miasto | |
| SIMC |
0650318 |
| Powierzchnia |
9,71 km² |
| Wysokość |
210–255[1] m n.p.m. |
| Populacja (2023) • liczba ludności |
|
| • gęstość |
87 os./km² |
| Strefa numeracyjna |
17 |
| Kod pocztowy |
36–060 |
| Tablice rejestracyjne |
RZE |
Położenie na mapie gminy Głogów Małopolski  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa podkarpackiego  | |
Położenie na mapie powiatu rzeszowskiego  | |
| 50°11′N 21°57′E/50,183333 21,950000 | |
| Strona internetowa | |
Położenie edytuj
W administracji kościelnej rzymskokatolickiej miejscowość położona w metropolii przemyskiej, w diecezji rzeszowskiej, w dekanacie Głogów Małopolski, w parafii św. Michała Archanioła w Głogowie Małopolskim.
Styków znajduje się w południowo–wschodniej Polsce, w środkowej części województwa podkarpackiego. Według podziału fizycznogeograficznego położony jest w megaregionie Region Karpacki, prowincja Karpaty Zachodnie z Podkarpaciem Zachodnim i Północnym, podprowincja Podkarpacie Północne, makroregion Kotlina Sandomierska, mezoregion Płaskowyż Kolbuszowski[8]. Względem poziomu morza leży na wysokości od 210 m n.p.m. (część północna) do ponad 250 m n.p.m. (część południowa).
Główne szlaki komunikacyjne przebiegające przez teren Stykowa: droga krajowa nr 9 (Radom – Rzeszów) i droga powiatowa nr 1204R (Majdan Królewski – Raniżów – Głogów Młp.).
W południowo–zachodniej części miejscowości, na granicy z Budami w przeszłości ciągnęło się pasmo wydm, na którym znajdowało się najwyższe wzniesienie Płaskowyżu Kolbuszowskiego – Królewska Góra (266 m n.p.m.)[9]. W drugiej połowie XX wieku wydmy zostały wyeksploatowane przez przemysł budowlany. Lokalna legenda głosi, że nazwa góry pochodziła od króla Jana III Sobieskiego, który miał się na niej zatrzymać w drodze spod Wiednia.
Miejscowość położona jest na pograniczu dwóch regionów etnograficznych: rzeszowskiego i lasowiackiego[10].
Historia edytuj
Styków swym początkiem sięga XVI wieku, lokowany na południowym skraju Puszczy Sandomierskiej w powiecie pilzneńskim, w województwie sandomierskim[7].
Zgodnie z danymi rejestru poborowego powiatu pilzneńskiego z roku 1629 wieś należała do kasztelana sandomierskiego Mikołaja Spytka Ligęzy, w której uprawiano 5 łanów ziemi i z której wniesiono pobór w wysokości 20 florenów (20 złp)[11].
Pod koniec XIX wieku Styków liczył 754 mieszkańców[12].
Na początku XX wieku wybudowano budynek szkoły podstawowej, który pełnił funkcję szkoły do momentu powstania nowej placówki edukacyjnej. Obecnie mieści się w nim Dom Ludowy. W 2013 r. obchodzono jubileusz 100-lecia istnienia Szkoły Podstawowej w Stykowie[13].
W latach 1985–1988 wzniesiono kościół parafialny pw. św. Michała Archanioła.
W roku 2011 Styków liczył 845 mieszkańców[14].
.jpg)
Przynależność administracyjna w latach:
- (XVI w.–1772) województwo sandomierskie
- (1772–1918) Królestwo Galicji i Lodomerii
- (1920–1939) województwo lwowskie
- (1939–1944) dystrykt krakowski
- (1944–1945) województwo lwowskie[15]
- (1945–1975) województwo rzeszowskie
- (1975–1998) województwo rzeszowskie
- (1999–obecnie) województwo podkarpackie
Przyroda edytuj
Styków częściowo leży na terenie obszaru chronionego Natura 2000 – Obszar specjalnej ochrony ptaków. Swój początek bierze tu rzeka Łęg[6] – Zyzoga (górny bieg Łęgu zwany jest Zyzogą)[16] wraz z jej dopływami Czarną oraz Wiśniówką.
Od wschodu, południa i zachodu otoczony jest przez las dawnej Puszczy Sandomierskiej. Rośnie tu głównie sosna z domieszką buka, dębu, olszy, jodły i brzozy.
Miejscowość charakteryzuje możliwość spotkania różnych gatunków chronionej fauny i flory. Zwierzęta chronione to m.in.: puchacz, bóbr europejski, łoś, dzięcioł, nietoperze. Rośliny chronione: rosiczka okrągłolistna, widłak jałowcowaty, śnieżyczka przebiśnieg, podkolan biały[7].
Na podstawie badań fitosocjologicznych prowadzonych w latach 2012–2016 przez naukowców Uniwersytetu Rzeszowskiego, barwne łąki występujące na terenie Stykowa zostały zaliczone do najciekawszych pod względem różnorodności florystycznej i walorów estetycznych na Płaskowyżu Kolbuszowskim[17].
Turystyka edytuj
Odcinkiem granicznym przebiegają szlaki turystyczne:
– żółty szlak "Dookoła Rzeszowa” (Nr 226 – 120,5 km)[18]
– zielony szlak im. gen. Władysława Sikorskiego, Tuszów Narodowy – Bór koło Głogowa Młp. (Nr 8502 – 74 km)[18]
– niebieski szlak Głogów Małopolski – Leżajsk (Nr 8506 – 44 km)[18]
Przypisy edytuj
- ↑ Mapa topograficzna Polski skala 1:10 000 GUGiK
- ↑ Wybory do Sejmu i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej w 2023 r. [dostęp 2023-10-18]
- ↑ Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 31 lipca 2020 r. w sprawie ustalenia granic niektórych gmin i miast, nadania niektórym miejscowościom statusu miasta, zmiany nazwy gminy oraz siedziby władz gminy (Dz.U. z 2020 r. poz. 1332)
- ↑ GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ a b Łęg na mapie Hydroportalu Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej [dostęp 2023-04-15]
- ↑ a b c Styków - Miejsce ciekawe [dostęp 2023-02-04]
- ↑ Jerzy Kondracki, Geografia regionalna Polski, PWN, Warszawa 2002
- ↑ S. Witek, Z badań nad wydmami Kotliny Sandomierskiej - WSP Kraków, 1970
- ↑ Regiony etnograficzne w Polsce [dostęp 2022-05-31]
- ↑ Rejestr poborowy powiatu pilzneńskiego z roku 1629, str. 263
- ↑ Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XI: Sochaczew – Szlubowska Wola, Warszawa 1890, s. 515.
- ↑ Kuratorium Oświaty w Rzeszowie [dostęp 2022-09-16]
- ↑ Wieś Styków w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2018-02-25], liczba ludności w oparciu o dane GUS.
- ↑ Szymon Jakubowski: Jak Rzeszów został stolicą województwa... lwowskiego. Nowa Strategia. [dostęp 2022-04-18].
- ↑ Nazewnictwo geograficzne Polski. Tom 1. Hydronimy. Część 1. Wody płynące, źródła, wodospady, Ewa Wolnicz-Pawłowska, Jerzy Duma, Janusz Rieger, Halina Czarnecka (oprac.), Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2006 (seria Nazewnictwo Geograficzne Polski), s. 148, ISBN 83-239-9607-5.
- ↑ P. Wolański, K. Rogut, Walory przyrodnicze i estetyczne łąk w krajobrazie wiejskim na przykładzie Płaskowyżu Kolbuszowskiego – Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie, 2018 T.18 Z.4 (64), s.55–74
- ↑ a b c Województwo podkarpackie – Wykaz szlaków znakowanych przez PTTK. Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze. s. 1. [dostęp 2022-09-11].
Linki zewnętrzne edytuj
- Styków 2, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XI: Sochaczew – Szlubowska Wola, Warszawa 1890, s. 515.