Sufganija (hebr. סופגנייה lub סופגניה; liczba mnoga: sufganijot, hebr. סופגניות [ˌsufɡaniˈjot]; jid. ponchik) – rodzaj pączków, wyrób cukierniczy jedzony w Izraelu i na całym świecie w okresie święta Chanuka[1][2]. Sufganijot powstają ze smażonego w głębokim tłuszczu ciasta drożdżowego nadziewanego konfiturą lub marmoladą i oprószonego cukrem pudrem.

Sufganija

Wraz z innymi chanukowymi potrawami smażonymi w oleju symbolizują cud płonących lamp oliwnych w starożytnej Świątyni Jerozolimskiej[3].

Etymologia edytuj

Termin sufganija (סופגנייה), stworzony przez Davida Yellina, odnosi się do tradycyjnego wypieku, który swoje korzenie ma w sufganin (סופגנין) z Talmudu, opisującego produkt piekarniczy o strukturze przypominającej gąbkę, smażony na głębokim tłuszczu w średniowieczu. Jest również możliwe, że słowo to czerpie inspirację z marokańskiej potrawy chanukowej o nazwie „sfindż” (ספינג)[2]. Początkowo, David Yellin miał na uwadze ciastka o miękkiej konsystencji, jednakże Akademia Hebrajska pierwotnie kojarzyła je z nasączonymi tłuszczem plackami ziemniaczanymi. Ostatecznie, termin sufganija zaczął być powszechnie stosowany w kontekście pączków[4].

Etymologia słowa obejmuje rdzeń „s-f-g”, który w języku hebrajskim jest związany z ideą nasiąkania lub absorpcji, jak to ma miejsce w wyrażeniu „ספוג בשמן" (safug be-szamen), oznaczającym „nasączone tłuszczem". Rdzeń ten ma swoje korzenie w greckim słowie σπόγγος (sphóngos), co oznacza gąbkę. Z greckiego terminu σπόγγος wywodzi się również hebrajskie słowo ספוג (sfog), również oznaczające gąbkę[4].

Przypisy edytuj

  1. The Most Important Hanukkah Traditions [online], My Jewish Learning [dostęp 2020-11-07] (ang.).
  2. a b Why Do We Eat Jelly Donuts on Hanukkah? | The Nosher [online], My Jewish Learning [dostęp 2023-12-20] (ang.).
  3. Chanukah Food Traditions [online], www.chabad.org [dostęp 2020-11-07] (ang.).
  4. a b Sufganijot i latkes [online], Klub hebrajski, 13 grudnia 2023 [dostęp 2023-12-20] (pol.).