Sukhothai
Sukhothai, Królestwo Sukhothai (język tajski: ราชอาณาจักรสุโขทัย) – pierwsze państwo tajskie ze stolicą w mieście o tej samej nazwie, istniejące od 1238 do 1438 roku.
Historia edytuj
Sukhothai początkowo było niewielkim miastem Khmerów, które w XIII w. uzyskało niepodległość, stając się stolicą pierwszego zjednoczonego i niepodległego państwa Tajów – królestwa Sukhothai (1238–1438)[1][2]. Trzeci król Sukhothai, Pho Khun Ramkhamhaeng (taj. พ่อขุนรามคำแหงมหาราช) (1278–1298), rozciągnął wpływy królestwa na północ (teren obecnego Laosu), na zachód do Morza Andamańskiego i na południe na tereny Półwyspu Malajskiego[1]. Ramkhamhaeng przyczynił się również do rozwoju miasta Sukhothai, które w okresie swojej świetności miało liczyć 80 tys. mieszkańców[1]. Najbardziej intensywny rozwój architektoniczny miasta przypada na drugą połowę XIV w.[1] Po założeniu w 1351 roku miasta Ayutthaya, Sukhothai straciło na znaczeniu i w 1438 roku zostało podbite przez królestwo Ayutthaya (1350–1767)[1]. Sukhothai zostało najprawdopodobniej opuszczone w XV–XVI w.[1]
W latach 70. XX w., rząd Tajlandii przy wsparciu UNESCO przeprowadził kompleksowe prace renowacyjne w starym Sukhothai[1]. W 1988 roku otwarto tu park historyczny o powierzchni 70 km²[3].
W 1991 roku dawne miasto Sukhotai i związane z nim zespoły zabytkowe (Si Satchanalai i Kamphaeng Phet) zostały wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO[4].
Architektura i sztuka edytuj
Architekci Sukhotai połączyli elementy stylów z sąsiadujących królestw, m.in. Khmerów, w nowy styl, unikalny dla królestwa Sukhotai[5]. Architektura Sukhotai jest świadectwem złotego wieku tajskiej sztuki i architektury[5].
W Sukhotai stworzono również charakterystyczny styl przedstawiania Buddy w sztuce rzeźbiarskiej – model „kroczącego Buddy”[6]. Budda przedstawiany był z szerokimi ramionami, wąską talią, obleczony w przylegającą ściśle do ciała szatę[6]. Ukazywany był w pozie kroczącej – jego prawa pięta była oderwana od ziemi a lewa ręka uniesiona w geście „nie lękajcie się”[6]. Z czubka głowy wychodziły płomienie ognia, a twarz była owalna z ostrym nosem[6]. Prawa ręka zwisała swobodnie, jakby nie miała mięśni i stawów, niczym trąba słonia[6]. Całe ciało sprawiało wrażenie miękkiego i elastycznego[6]. Przedstawienie to miało oddawać nadnaturalność Buddy, jego piękno i perfekcję[6].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e f g Sukhothai, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2017-06-04] (ang.).
- ↑ Tajlandia. Warszawa: Nelles Guide, 1997, s. 125.
- ↑ UNESCO: Historic Town of Sukhothai and Associated Historic Towns. [dostęp 2017-06-04]. (ang.).
- ↑ UNESCO: Historic Town of Sukhothai and Associated Historic Towns. [dostęp 2017-06-04]. (ang.).
- ↑ a b Keat Gin Ooi: Southeast Asia: A Historical Encyclopedia, from Angkor Wat to East Timor. ABC-CLIO, 2014, s. 180. ISBN 978-1-57607-770-2. [dostęp 2017-06-04]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g Fred S. Kleiner: Gardner’s Art through the Ages. Cengage Learning, 2012, s. 984. ISBN 978-0-8400-3059-7. [dostęp 2017-06-04]. (ang.).