Summa contra gentiles

Summa contra gentiles (łac. Suma przeciwko poganom, zwana także Summą filozoficzną w odróżnieniu od Summy teologicznej) – jedno z głównych dzieł filozoficzno-teologicznych św. Tomasza z Akwinu, napisane około roku 1264.

Treść edytuj

Jest to praca o charakterze filozoficznym. Dawniej uważano, że została napisana na prośbę św. Rajmunda z Penyafort OP dla misjonarzy dominikańskich na terenach muzułmańskich[1]. Według historyków pogląd ten jest błędny, o czym świadczy znikomość tematyki muzułmańskiej w dziele i widoczna mała jej znajomość ze strony Autora. Dzieło dotyczy nie tylko muzułmanów czy pogan, lecz także herezji. Summa posiada więc charakter bardziej dogmatyczny, mądrościowy niż misyjny czy apologetyczny[2].

Summa contra gentiles składa się z czterech ksiąg:

  • księga pierwsza, dotycząca Boga i jego istoty,
  • księga druga, dotycząca Stworzenia Świata,
  • księga trzecia, dotycząca znajdowania szczęścia w Bogu i życia zgodnie z normami etycznymi,
  • księga czwarta, dotycząca fundamentalnych prawd chrześcijańskich.

Szacuje się, że prace nad dziełem trwały sześć lat.

Wydanie krytyczne edytuj

Niektóre wydania krytyczne[3]:

  • Liber de veritate catholicae Fidei contra errores infidelium seu Summa contra Gentiles, t. 1-3, ed. P. Marc, C. Pera, P. Caramello, Taurini 1961-1967.

Polskie wydania sumy edytuj

  • Summa filozoficzna (Contra Gentiles), Kraków 1930, 1933, 1935.
  • Summa contra gentiles. Prawda wiary chrześcijańskiej w dyskusji z poganami, innowiercami i błądzącymi; przeł. Zofia Włodek, Włodzimierz Zega, Wydawnictwo W drodze:

Przypisy edytuj

  1. Por. Wstęp do filozofii św. Tomasza z Akwinu, Rosnerowa H., Seńko Wł. (przekład i oprac.), Warszawa: ATK, 1974, s. 277.
  2. Por. Jean-Pierre Torrell OP: Tomasz z Akwinu - człowiek i dzieło. s. 133.
  3. Wszystkie wydania, zob.: E. Emery, J.-P. Torrell (oprac.): Katalog dzieł św. Tomasza. W: Torrell Jean-Pierre OP: Tomasz z Akwinu - człowiek i dzieło. s. 390-391.

Bibliografia edytuj

  • Chenu M.-D. OP: Wstęp do filozofii św. Tomasza z Akwinu. Rosnerowa H., Seńko Wł. (przekład i oprac.). Warszawa: ATK, 1974, s. 406.
  • E. Emery, J.-P. Torrell (oprac.): Katalog dzieł św. Tomasza. W: Torrell Jean-Pierre OP: Tomasz z Akwinu - człowiek i dzieło. A. Kuryś (przekład), J. Salij OP (wstęp). Kęty – Warszawa: Wyd. Marek Derewiecki – Instytut Tomistyczny, 2008, s. 386-449. ISBN 978-83-89637-89-5.
  • Torrell Jean-Pierre OP: Tomasz z Akwinu - człowiek i dzieło. A. Kuryś (przekład), J. Salij OP (wstęp). Kęty – Warszawa: Wyd. Marek Derewiecki – Instytut Tomistyczny, 2008, s. 509. ISBN 978-83-89637-89-5.
  • James A. Weisheipl OP: Tomasz z Akwinu: życie, myśl i dzieło. Czesław Wesołowski (przekł.). Poznań: "W drodze", 1985, s. 520. ISBN 83-85008-10-1.

Linki zewnętrzne edytuj