Symsar
Symsar (niem. Simser See[1]) – jezioro w Polsce, położone w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie lidzbarskim, w gminie Lidzbark Warmiński[2].
| |
| Położenie | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Region | |
| Wysokość lustra |
96,4 m n.p.m. |
| Morfometria | |
| Powierzchnia |
135,5 ha |
| Wymiary • max długość • max szerokość |
|
| Głębokość • średnia • maksymalna |
|
| Długość linii brzegowej |
7150 m |
| Objętość |
6626,7 tys. m³ |
| Hydrologia | |
| Klasa czystości wody |
III (2002) |
| Rzeki zasilające |
Symsarna |
| Rzeki wypływające |
Symsarna |
Położenie na mapie gminy wiejskiej Lidzbark Warmiński  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego  | |
Położenie na mapie powiatu lidzbarskiego  | |
 54°03′24″N 20°37′48″E/54,056667 20,630000
| |
Położenie edytuj
Jezioro leży na Wysoczyźnie Jeziorańsko-Bisztyneckiej[3], natomiast w regionalizacji przyrodniczo-leśnej – w mezoregionie Pojezierza Mrągowskiego[4], w dorzeczu Symsarna–Łyna–Pregoła. Znajduje się 10 km w kierunku południowym od Lidzbarka Warmińskiego[5] i około 50 km na północ od Olsztyna[6].
Jezioro leży na terenie obwodu rybackiego jeziora Blanki w zlewni rzeki Łyna – nr 49[7]. Stanowi również część Obszaru Chronionego Krajobrazu Doliny Symsarny o łącznej powierzchni 19 242,16 ha[8].
Ukształtowanie edytuj
Zbiornik ma charakter przepływowy. Od południowego wschodu, niosąc wody z jeziora Blanki, wpada do niego Symsarna. Ciek wypływa z północno-zachodniej strony jeziora, od strony małej zatoki[5]. Symsar znajduje się między 10 a 13 kilometrem biegu Symsarny i jest ostatnim jeziorem przed ujściem rzeki do Łyny. Zlewnia całkowita jeziora wynosi 229,1 km²[6], natomiast bezpośrednia – w skład której wchodzą głównie obszary porośnięte lasem (45%) oraz grunty orne (40%) – 2,1 km². Oprócz Symsarny akwen zasilają także: Tolknicka Struga, a także jeden nienazwany ciek leśny[9]. Jezioro jest odbiornikiem oczyszczonych mechanicznie ścieków z Klutajn oraz z ośrodka wypoczynkowego w Kłębowie, który posiada własną oczyszczalnię[6].
Linia brzegowa dosyć rozwinięta. Brzegi porośnięte szuwarami, w większości wysokie, często strome. W otoczeniu znajdują się pola, pastwiska i łąki, gdzieniegdzie podmokłe, a na zachodzie także lasy[5].
Według typologii rybackiej zalicza się do jezior sandaczowych[5].
Zgodnie z typologią abiotyczną zbiornik wodny został sklasyfikowany jako jezioro o wysokiej zawartości wapnia, o dużym wypływie zlewni, stratyfikowane, leżące na obszarze Nizin Wschodniobałtycko-Białoruskich (6a)[10]. Jest jednolitą częścią wód Symsar o kodzie PLLW30473[11].
Jezioro jest objęte strefą ciszy[5].
Morfometria edytuj
Według danych Instytutu Rybactwa Śródlądowego powierzchnia zwierciadła wody jeziora wynosi 135,5 ha. Średnia głębokość zbiornika wodnego to 4,9 m, a maksymalna – 9,6 m (najgłębszy punkt położony jest w środkowej części jeziora, bliżej północnego brzegu). Lustro wody znajduje się na wysokości 96,4 m n.p.m.[5] Objętość jeziora wynosi 6626,7 tys. m³[12]. Maksymalna długość jeziora to 2300 m, a szerokość 1150 m. Długość linii brzegowej wynosi 7150 m[5].
Inne dane uzyskano natomiast poprzez planimetrię jeziora na mapach w skali 1:50 000 opracowanych w Państwowym Układzie Współrzędnych 1965, zgodnie z poziomem odniesienia Kronsztadt. Otrzymana w ten sposób powierzchnia zbiornika wodnego to 127,5 ha, a wysokość bezwzględna lustra wody to 96,1 m n.p.m.[12]
Zgodnie z badaniem z 2002 akwenowi przyznano III klasę czystości[12]. W 2014 stan ekologiczny wód jeziora sklasyfikowano jako zły[11].
Przypisy edytuj
- ↑ Poz. 588. Zarządzenie Ministra Administracji Publicznej z dnia 4 kwietnia 1950 r. o przywróceniu i ustaleniu nazw miejscowości.. „Monitor Polski. Dziennik Urzędowy Rzeczypospolitej Polskiej”, s. 428, 8 maja 1950.
- ↑ Nazewnictwo geograficzne Polski. Tom 1. Hydronimy. Część 2. Wody stojące, Ewa Wolnicz-Pawłowska, Jerzy Duma, Janusz Rieger, Halina Czarnecka (oprac.), Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2006 (seria Nazewnictwo Geograficzne Polski), s. 337, ISBN 83-239-9607-5.
- ↑ Andrzej Richling i inni, Pojezierze Mazurskie (842.8), [w:] Andrzej Richling i inni red., Regionalna geografia fizyczna Polski, Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe, 2021, s. 552–563.
- ↑ Roman Zielony, Alina Kliczkowska: Regionalizacja przyrodniczo-leśna Polski 2010. Warszawa: Centrum Informacyjne Lasów Państwowych, 2012. ISBN 978-83-61633-62-4.
- ↑ a b c d e f g Jerzy Waluga, Henryk Chmielewski, Jeziora okolic Olsztyna, Olsztyn: Instytut Rybactwa Śródlądowego, 1997 (Przewodniki wędkarskie; 3), ISBN 83-907682-0-8, OCLC 749850817.
- ↑ a b c Marcin Sidoruk, Angela Potasznik, Stan trofii jeziora Symsar i możliwości jego poprawy, „Inżynieria Ekologiczna” (26), 2011 [dostęp 2020-02-14].
- ↑ Rozporządzenie nr 209 Wojewody Warmińsko-Mazurskiego z dnia: 10 maja 2001 r. w sprawie: ustanowienia obwodów rybackich na wodach płynących województwa warmińsko-mazurskiego. 10 maja 2001. [dostęp 2020-02-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (22 lutego 2019)].
- ↑ Sejmik Województwa Warmińsko-Mazurskiego: Uchwała nr XX/471/16 w sprawie Obszaru Chronionego Krajobrazu Doliny Symsarny. bip.warmia.mazury.pl, 2016-09-27. [dostęp 2020-02-14].
- ↑ Angela Potasznik i inni, Wpływ rolniczego zagospodarowania zlewni na zawartość azotu w jeziorze Symsar, „Episteme” (18/2013), 2013, s. 225-232, ISSN 1895-2241.
- ↑ Ministerstwo Środowiska, Raport dla Obszaru Dorzecza Wisły z realizacji art. 5 i 6, zał. II, III, IV Ramowej Dyrektywy Wodnej 2000/60/WE, Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej, marzec 2005, s. 120 [dostęp 2020-02-14] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-05].
- ↑ a b Ocena stanu jednolitych części wód jezior w latach 2011-2016 [xlsx], Główny Inspektorat Ochrony Środowiska (pol.).
- ↑ a b c Adam Choiński, Katalog Jezior Polski, Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2006, s. 345, ISBN 83-232-1732-7, OCLC 169954726.