Syndrom weimarski

Syndrom Weimarski – pojęcie używane do określenia paraliżu i samodestrukcji systemu demokracji parlamentarnej. Cechują go m.in.:

• rozbicie i niezdolność partii demokratycznych do rozwiązywania narastających problemów społecznych i gospodarczych,
• wzrost znaczenia partii odrzucających ustrój demokratyczny,
• niezdolność aparatu państwowego do przeciwstawienia się brutalizacji życia politycznego i łamaniu prawa.

Występowanie syndromu weimarskiego często zwiastuje upadek demokracji i ustanowienie reżimu autorytarnego lub totalitarnego.

Nazwa pochodzi od niemieckiej Republiki Weimarskiej (1918–1933), której końcowy okres istnienia stanowi klasyczny przykład rozkładu systemu pluralistycznego. Narastający kryzys gospodarczy, słabość i bezsilność partii demokratycznych oraz rosnące znaczenie partii totalitarnych (komunistów i narodowych socjalistów) doprowadziły w roku 1933 do „zagarnięcia władzy” przez Adolfa Hitlera.

Bibliografia

• Marek Bankowicz (red.): Słownik polityki, Wydawnictwo „Wiedza Powszechna”, Warszawa.