Szabbazi (hebr. שכונת שבזי) – osiedle mieszkaniowe w Tel Awiwie, znajdujące się na terenie Dzielnicy Piątej.

Szabbazi
שכונת שבזי
Osiedle Tel Awiwu
Ilustracja
Gęsta zabudowa miejska dzielnicy Szabbazi
Państwo

 Izrael

Dystrykt

Dystrykt Tel Awiw

Miasto

Tel Awiw-Jafa

Dzielnica

Piąta

Położenie na mapie Tel Awiwu
Położenie na mapie
32°03′45″N 34°45′59″E/32,062500 34,766389

Położenie edytuj

Osiedle leży na nadmorskiej równinie Szaron. Jest położone w zachodniej części aglomeracji miejskiej Tel Awiwu. Północną granicę osiedla wyznacza ulica Itzchaka Elhanan, za którą znajduje się osiedle Lew ha-Ir. Wschodnią i południowo-wschodnią granicę wyznacza ulica Szabbazi, za którą znajdują się osiedla Lew ha-Ir i Newe Cedek. Południową granicę wyznacza ulica Brant, za którą jest osiedle Menaszijja. Zachodnią granicę stanowi ulica HaMered, za którą jest osiedle Menaszijja.

Historia edytuj

 
Mieszkańcy Tel Awiwu pod arabskim ostrzałem prowadzonym z Jafy

Początki osiedla są związane z założeniem w 1896 niewielkiego żydowskiego osiedla "Camp Jehuda" w sąsiedztwie osiedla Newe Cedek. Nowe osiedle zostało nazwane na cześć rabina Jehuda Morgaza (1783-1879). Osiedlali się tutaj żydowscy imigranci z Jemenu. Pierwsze domy wybudowano przy ulicy Elro'i. Były to bardzo proste domostwa, budowane najczęściej z desek i blachy. Cechą charakterystyczną było budowanie wewnętrznych dziedzińców domów. Dopiero w pierwszej połowie lat 20. XX wieku zaczęto stosować cegły wykonane z gliny. Około 1914 osiedle zajmowało obszar około 7 ha i z czasem weszło w skład osiedla Szabbazi.

W 1904 w sąsiedztwie "Camp Jehuda" powstało kolejne małe żydowskie osiedle nazwane "Camp Josef", nazwane na cześć Josefa Back Moyal. Osiedlali się tutaj żydowscy imigranci z Jemenu, Afryki Północnej i Europy Wschodniej (Druga alija). Pierwsze domy powstały przy dzisiejszych ulicach Pines i Deganya. Były to niewielkie domy budowane z desek i blachy. Z biegiem lat osiedle weszło w skład osiedla Szabbazi, które otrzymało swoją nazwę od głównej ulicy Szabbazi.

Podczas Wojny o Niepodległość w 1948 osiedle znajdowało się pod ostrzałem arabskich snajperów z Jafy.

Na przestrzeni lat wiele zabytkowych domów w osiedlu podupadło i zostało rozebranych, jednak trend ten został powstrzymany na początku lat 90. XX wieku. Rozpoczęto wówczas liczne prace renowacyjne i do 2000 wiele domów zostało przywróconych do dawnej świetności. Dzięki temu osiedle odżyło.

Architektura edytuj

 
Typowe wąskie uliczki osiedla Szabbazi

Architektura osiedla została oparta na konstrukcji dawnego żydowskiego getta z Jemenu, do którego dołączono wpływy brytyjskiego kolonializmu wymieszane z architekturą Bliskiego Wschodu. Podkreślenie tej różnicy jest istotne, ponieważ cała pozostała reszta Tel Awiwu została wybudowana w stylu Bauhaus.

Edukacja i nauka edytuj

W osiedlu znajdują się szkoły Tkuma i Beit Ya'akov.

Religia edytuj

W osiedlu znajduje się jedna synagoga. Jest ona położona przy ulicy Kinneret.

Gospodarka edytuj

Życie gospodarcze osiedla koncentruje się wokół obsługi ruchu turystycznego. Wśród zabytkowych domów znajdują się liczne restauracje i sklepy za pamiątkami. Jest to popularne miejsce spędzania czasu przez Izraelczyków.

Linki zewnętrzne edytuj

  • Mapa osiedla. [w:] ABmaps [on-line]. [dostęp 2011-01-13]. (ang.).