Szarota norweska

gatunek rośliny

Szarota norweska (Omalotheca norvegica) – gatunek rośliny należący do rodziny astrowatych. W Polsce występuje wyłącznie w Sudetach i Karpatach. Jest tam dość pospolity. Status gatunku we florze Polski: gatunek rodzimy lub zadomowiony.

Szarota norweska
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

astrowce

Rodzina

astrowate

Podrodzina

Asteroideae

Rodzaj

Omalotheca

Gatunek

szarota norweska

Nazwa systematyczna
Omalotheca norvegica (Gunnerus) F.W.Schultz & Sch.Bip.
Arch. Fl. 2: 311 (1861)[3]
Synonimy
  • Gamochaeta norvegica (Gunnerus) Y.S.Chen & R.J.Bayer
  • Gnaphalium norvegicum Gunnerus
  • Gnaphalium sylvaticum subsp. norvegicum (Gunnerus) Bonnier & Layens
  • Synchaeta norvegica (Gunnerus) Kirp.[3]
Pokrój
Morfologia

Morfologia edytuj

Łodyga
Prosta, wzniesiona, pojedyncza i pokryta białoszarym kutnerem.
Liście
Ulistnienie skrętoległe. Liście lancetowate, stopniowo przechodzące w ogonek. Mają wyraźnie widoczne 3 nerwy, co jest istotna cechą przy rozróżnianiu od podobnych gatunków. Wszystkie liście są mniej więcej tej samej wielkości, środkowe liście na łodydze są zaostrzone. Wszystkie są obustronnie filcowate (na spodniej stronie nieco silniej) i mają szarobiały odcień.
Kwiaty
Kwiatostan złożony: niewielkie koszyczki tworzące kłos na szczycie pędów. Listki okrywy dzwonkowatego koszyczka mają czarnobrunatne szerokie obrzeżenie i długość co najwyżej 1/3 długości koszyczka. Zewnętrzne listki okrywy mają grzbiety zielone i są pokryte wełnistymi włoskami. Zewnętrzne żeńskie kwiaty w koszyczku są nitkowate i wyrastają w kilku szeregach. Kielich przekształcony w pappus o zrośniętych nasadach.
Owoc
Owocki są owłosione krótkimi i szczeciniastymi włoskami.

Biologia i ekologia edytuj

Bylina. Kwitnie od lipca do września. Siedlisko: świetliste lasy, polany, hale, skały. Zarówno na podłożu wapiennym, jak i granitowym. Występuje od regla dolnego po piętro alpejskie. Gatunek subalpejski. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla związku (All.) Nardion, Ass. Hieracio alpini-Nardetum, Ass. Calamagrostietum villosae (tatricum).

Zmienność edytuj

Tworzy mieszańce z szarotą leśną.

Przypisy edytuj

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-15] (ang.).
  3. a b Omalotheca norvegica (Gunnerus) F.W.Schultz & Sch.Bip., [w:] Plants of the World Online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2023-12-27].

Bibliografia edytuj

  • Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
  • Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.