Szczebro-Olszanka (gmina)

Szczebro-Olszanka (od 1973 Nowinka) – dawna gmina wiejska istniejąca do 1954 roku[2] w woj. białostockim (dzisiejsze woj. podlaskie). Nazwa gminy pochodzi od miejscowości Szczebra i Olszanka, jednakże siedzibą gminy była Nowinka[3].

Szczebro-Olszanka
gmina wiejska
1919–1954[1]
Państwo

 Polska

Województwo

1919–39: białostockie
1945–54: białostockie

Powiat

augustowski

Siedziba

Nowinka

Populacja (1946)
• liczba ludności


4 259

Szczegółowy podział administracyjny (1954)
Liczba gromad

31

Położenie na mapie Polski w latach 1951–1975
Mapa konturowa Polski w latach 1951–1975, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Szczebro-Olszanka”
53°56′24,0000″N 22°58′48,0000″E/53,940000 22,980000

Za Królestwa Polskiego gmina należała do powiatu augustowskiego w guberni suwalskiej[4][5][6].

W okresie międzywojennym gmina Szczebro-Olszanka należała do powiatu augustowskiego w woj. białostockim[3].

Według Powszechnego Spisu Ludności z 1921 roku gminę zamieszkiwało 5098 osób, wśród których 4474 było wyznania rzymskokatolickiego, 9 prawosławnego, 95 ewangelickiego, 503 innego chrześcijańskiego (storoobrzędowcy) a 17 mojżeszowego. Jednocześnie 5032 mieszkańców zadeklarowało polską przynależność narodową, 9 białoruską, 11 niemiecką, a 46 inną (rosyjską). We wsi było 866 budynków mieszkalnych[7].

Po wojnie gmina zachowała przynależność administracyjną. Według stanu z dnia 1 lipca 1952 roku gmina składała się 31 gromad[8].

Gmina została zniesiona 29 września 1954 roku wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin[9]. Jednostki nie przywrócono 1 stycznia 1973 roku po reaktywowaniu gmin[10]. Jej dawny obszar należy obecnie do gmin Nowinka i Płaska.

Miejscowości

edytuj

Miejscowości i osady na podstawie spisu powszechnego z 30 września 1921[11].

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Od 1919 jednostka administracyjna nowo utworzonego polskiego woj. białostockiego; w czasie II wojny światowej przejściowo poza administracją polską.
  2. Do 28 września 1954 roku
  3. a b Główny Urząd Statystyczny w Warszawie: Województwa centralne i wschodnie Rzeczypospolitej Polskiej - podział na gminy według stanu z dnia 1.IV 1933 roku, Książnica-Atlas, Lwów 1933
  4. Postanowienie z 17 (29) września 1866, ogłoszone 5 (17) stycznia 1867 (Dziennik Praw, rok 1866, tom 66, nr 219, str. 279)
  5. Postanowienie z 29 grudnia 1867 (10 stycznia 1868), ogłoszone 8 (20) lutego 1868 (Dziennik Praw, rok 1868, tom 67, nr 228, str. 359)
  6. Powiat augustowski, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 1: Abablewo – Januszowo, Warszawa 1900, s. 51.
  7. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych., t. T. 5, województwo białostockie, 1924, s. 5.
  8. Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa
  9. Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
  10. Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
  11. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej. T. V: Województwo białostockie. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, 1924, s. 1.