Szczecińcowate

Szczecińcowate
	Thryonomyidae
	G.S. Miller & Gidley, 1918
	Okres istnienia: eocen–holocen PreꞒ Ꞓ O S D C P T J K Pg N Q
	; Przedstawiciel rodziny – szczeciniec większy (Thryonomys swinderianus)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Nadgromada	żuchwowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	gryzonie
Podrząd	jeżozwierzowce
Infrarząd	jeżozwierzokształtne
(bez rangi)	Phiomorpha
Rodzina	szczecińcowate
	Typ nomenklatoryczny
	Thryonomys Fitzinger, 1867
Synonimy
	Aulacodina Bonaparte, 1845; Ulacodidae: Brandt, 1855; Thrynomyidae Pocock, 1922; Thryonomyoidea: Wood, 1955;
	Aulacodina Bonaparte, 1845; Ulacodidae: Brandt, 1855; Thrynomyidae Pocock, 1922; Thryonomyoidea: Wood, 1955;
Rodzaje
	10 rodzajów (w tym 9 wymarłych) – zobacz opis w tekście
	10 rodzajów (w tym 9 wymarłych) – zobacz opis w tekście
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Szczecińcowate^[7] (Thryonomyidae) – rodzina ssaków z infrarzędu jeżozwierzokształtnych (Hystricognathi) w obrębie rzędu gryzoni (Rodentia).

Zasięg występowania edytuj

Rodzina obejmuje dwa współcześnie żyjące gatunki występujące w Afryce.

Morfologia edytuj

Przedstawiciele szczecińcowatych to duże gryzonie, ważące do 9 kg. Mają dużą głowę z małymi oczami i uszami oraz krótki, owłosiony ogon. Mocne pazury na łapach przystosowane są do kopania w ziemi. Pomarańczowe zęby, jak u wszystkich gryzoni, rosną przez całe życie.

Ekologia edytuj

Żyją na podmokłych, trawiastych terenach. Czasami zamieszkują pola uprawne i zjadają plony. Są z natury samotnikami, choć czasami łączą się w niewielkie grupy.

Systematyka edytuj

Do rodziny należy tylko jeden występujący współcześnie rodzaj^[8]^[9]^[7]:

Thryonomys Fitzinger, 1867 – szczeciniec

oraz rodzaje wymarłe^[10]^[11]:

Apodecter Hopwood, 1929^[12]
Epiphiomys Lavocat, 1973^[13] – jedynym przedstawicielem był Epiphiomys coryndoni Lavocat, 1973
Kochalia De Bruijn, 1986^[14] – jedynym przedstawicielem był Kochalia geespei (De Bruijn & Hussain, 1985)
Neophiomys Coster, Benammi, Salem, Bilal, Chaimanee, Valentin, Brunet & Jaeger, 2012^[15]
Neosciuromys Stromer, 1922^[16]
Paraphiomys C.W. Andrews, 1914^[17]
Paraulacodus Hinton, 1933^[18]
Protohummus Kraatz, Bibi, Hill & Beech, 2013^[19] – jedynym przedstawicielem był Protohummus dango Kraatz, Bibi, Hill & Beech, 2013
Sacaresia Hugueney & Adrover, 1991^[20] – jedynym przedstawicielem był Sacaresia moyaeponsi Hugueney & Adrover, 1991

Uwagi edytuj

↑ Typ nomanklatoryczny: Aulacodus Temminck, 1827 (= Thryonomys Fitzinger, 1867).
↑ Typ nomanklatoryczny: Thryonomys Fitzinger, 1867.

Przypisy edytuj

↑ Thryonomyidae, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ G.S. Miller & J.W. Gidley. Synopsis of the supergeneric groups of rodents. „Journal of the Washington Academy of Sciences”. 8, s. 446, 1918. (ang.).
↑ Ch.L. Bonaparte: Catalogo metodico dei mammiferi europei. Milano: Luigi di Giacomo Pirola, 1845, s. 5. (fr.).
↑ J.F. von Brandt. Beiträge zur nähern Kenntniss der Säugethiere Russland’s. „Mémoires de l’Académie Impériale des Sciences de Saint-Pétersbourg”. 6^e série. Sciences naturelles. 7 (2), s. 251, 1855. (niem.).
↑ R.I. Pocock. On the external characters of some hystricomorph rodents. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 1922 (2), s. 423, 1922. (ang.).
↑ A.E. Wood. A revised classification of the rodents. „Journal of Mammalogy”. 36 (2), s. 183, 1955. DOI: 10.2307/1375874. (ang.).
↑ ^a ^b Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 287. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-10-14]. (ang.).
↑ C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 544. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
↑ J.S.J.S. Zijlstra J.S.J.S., Thryonomyidae Miller & Gidley, 1918, Hesperomys project (Version 23.8.1), DOI: 10.5281/zenodo.7654755 [dostęp 2023-10-14] (ang.).
↑ R.L. Antoñanzas, S. Sevket & P. Mein. Systematics and phylogeny of the cane rats (Rodentia: Thryonomyidae). „Zoological Journal of the Linnean Society”. 142 (3,), s. 423–444, 2004. American Society of Mammologists. (ang.).
↑ A.T. Hopwood. New and little-known mammals from the Miocene of Africa. „American Museum Novitates”. 344, s. 3, 1929. (ang.).
↑ R. Lavocat. Les rongeurs du Miocène d’Afrique Orientale. Miocène inférieur. „Memoires et Travaux de l’Institut de Montpellier de l’Ecole Pratique des Hautes Etudes”. 1, s. 46, 1973. (fr.).
↑ H. de Bruijn. Is the presence of the African family Thryonomyidae in the Miocene deposits of Pakistan evidence for fauna exchange?. „Proceedings of the Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen”. Series B. 89 (2), s. 125, 1986. (ang.).
↑ P. Coster, M. Benammi, M. Salem, A.A. Bilal, Y. Chaimanee, X. Valentin, M. Brunet & J.-J. Jaeger. New hystricognathous rodents from the Early Oligocene of central Libya (Zallah Oasis, Sahara Desert): Systematic, phylogenetic, and biochronologic implications. „Annals of the Carnegie Museum”. 80 (3), s. 242, 2012. DOI: 10.2992/007.080.0304. (ang.).
↑ E. Stromer. Erste Mitteilung über Tertiäre Wirbeltier-Reste aus Deutsch-Südwestafrika. „Sitzungsberichte der Mathematisch-Physikalischen Klasse der Bayerischen Akademie der Wissenschaften zu München”. Jahrgang 1921, s. 333, 1922. (niem.).
↑ Ch.W. Andrews. On the Lower Miocene vertebrates from British East Africa collected by Dr Felix Oswald. „The Quarterly journal of the Geological Society of London”. 70, s. 178, 1914. (ang.).
↑ M.A.C. Hinton. Diagnoses of new genera and species of rodents from Indian Tertiary deposits. „The Annals and Magazine of Natural History”. Tenth series. 12 (72), s. 621, 1933. DOI: 10.1080/00222933308673728. (ang.).
↑ B.P. Kraatz, F. Bibi, A. Hill & M. Beech. A new fossil thryonomyid from the Late Miocene of the United Arab Emirates and the origin of African cane rats. „Naturwissenschaften”. 100 (5), s. 441, 2013. DOI: 10.1007/s00114-013-1043-4. (ang.).
↑ M. Hugueney & R. Adrover. Sacaresia moyaeponsi nov. gen. nov. sp., rongeur Thryonomyidé (Mammalia) dans le Paléogène de Majorque (Baléares, Espagne). „Geobios”. 24 (2), s. 208, 1991. DOI: 10.1016/S0016-6995(91)80008-N. (fr.).

Bibliografia edytuj

Mystacinidae. Animal Diversity Web. [dostęp 2010-03-25]. (ang.).

[3] Typ nomanklatoryczny: Aulacodus Temminck, 1827 (= Thryonomys Fitzinger, 1867).

[6] Typ nomanklatoryczny: Thryonomys Fitzinger, 1867.

[itis-1] Thryonomyidae, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[Miller&Gidley-2] G.S. Miller & J.W. Gidley. Synopsis of the supergeneric groups of rodents. „Journal of the Washington Academy of Sciences”. 8, s. 446, 1918. (ang.).

[Bonaparte-4] Ch.L. Bonaparte: Catalogo metodico dei mammiferi europei. Milano: Luigi di Giacomo Pirola, 1845, s. 5. (fr.).

[Brandt-5] J.F. von Brandt. Beiträge zur nähern Kenntniss der Säugethiere Russland’s. „Mémoires de l’Académie Impériale des Sciences de Saint-Pétersbourg”. 6^e série. Sciences naturelles. 7 (2), s. 251, 1855. (niem.).

[Pocock-7] R.I. Pocock. On the external characters of some hystricomorph rodents. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 1922 (2), s. 423, 1922. (ang.).

[Wood-8] A.E. Wood. A revised classification of the rodents. „Journal of Mammalogy”. 36 (2), s. 183, 1955. DOI: 10.2307/1375874. (ang.).

[miiz-9] Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 287. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[mdd-10] N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-10-14]. (ang.).

[Burgin&inni-11] C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 544. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).

[Zijlstra-12] J.S.J.S. Zijlstra J.S.J.S., Thryonomyidae Miller & Gidley, 1918, Hesperomys project (Version 23.8.1), DOI: 10.5281/zenodo.7654755 [dostęp 2023-10-14] (ang.).

[Antoñanzas&inni-13] R.L. Antoñanzas, S. Sevket & P. Mein. Systematics and phylogeny of the cane rats (Rodentia: Thryonomyidae). „Zoological Journal of the Linnean Society”. 142 (3,), s. 423–444, 2004. American Society of Mammologists. (ang.).

[hop-14] A.T. Hopwood. New and little-known mammals from the Miocene of Africa. „American Museum Novitates”. 344, s. 3, 1929. (ang.).

[lav-15] R. Lavocat. Les rongeurs du Miocène d’Afrique Orientale. Miocène inférieur. „Memoires et Travaux de l’Institut de Montpellier de l’Ecole Pratique des Hautes Etudes”. 1, s. 46, 1973. (fr.).

[bru-16] H. de Bruijn. Is the presence of the African family Thryonomyidae in the Miocene deposits of Pakistan evidence for fauna exchange?. „Proceedings of the Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen”. Series B. 89 (2), s. 125, 1986. (ang.).

[cos&inni-17] P. Coster, M. Benammi, M. Salem, A.A. Bilal, Y. Chaimanee, X. Valentin, M. Brunet & J.-J. Jaeger. New hystricognathous rodents from the Early Oligocene of central Libya (Zallah Oasis, Sahara Desert): Systematic, phylogenetic, and biochronologic implications. „Annals of the Carnegie Museum”. 80 (3), s. 242, 2012. DOI: 10.2992/007.080.0304. (ang.).

[str-18] E. Stromer. Erste Mitteilung über Tertiäre Wirbeltier-Reste aus Deutsch-Südwestafrika. „Sitzungsberichte der Mathematisch-Physikalischen Klasse der Bayerischen Akademie der Wissenschaften zu München”. Jahrgang 1921, s. 333, 1922. (niem.).

[and-19] Ch.W. Andrews. On the Lower Miocene vertebrates from British East Africa collected by Dr Felix Oswald. „The Quarterly journal of the Geological Society of London”. 70, s. 178, 1914. (ang.).

[hin-20] M.A.C. Hinton. Diagnoses of new genera and species of rodents from Indian Tertiary deposits. „The Annals and Magazine of Natural History”. Tenth series. 12 (72), s. 621, 1933. DOI: 10.1080/00222933308673728. (ang.).

[kra&inni-21] B.P. Kraatz, F. Bibi, A. Hill & M. Beech. A new fossil thryonomyid from the Late Miocene of the United Arab Emirates and the origin of African cane rats. „Naturwissenschaften”. 100 (5), s. 441, 2013. DOI: 10.1007/s00114-013-1043-4. (ang.).

[hug&adr-22] M. Hugueney & R. Adrover. Sacaresia moyaeponsi nov. gen. nov. sp., rongeur Thryonomyidé (Mammalia) dans le Paléogène de Majorque (Baléares, Espagne). „Geobios”. 24 (2), s. 208, 1991. DOI: 10.1016/S0016-6995(91)80008-N. (fr.).

[7]

[1]

[2]

[a]

[3]

[4]

[b]

[5]

[6]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]