Himantopus

(Przekierowano z Szczudłaki)

Himantopusrodzaj ptaków z rodziny szczudłonogów (Recurvirostridae).

Himantopus[1]
Brisson, 1760[2]
Ilustracja
Przedstawiciel rodzaju – szczudłak czarny (H. novaezelandiae)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

siewkowe

Podrząd

siewkowce

Parvordo

Charadriida

Nadrodzina

Haematopodoidea

Rodzina

szczudłonogi

Rodzaj

Himantopus

Typ nomenklatoryczny

Charadrius himantopus Linnaeus, 1758

Synonimy
Gatunki

2 gatunki – zobacz opis w tekście

Zasięg występowania edytuj

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Eurazji, Afryce, Australii, Oceanii i Ameryce[7].

Morfologia edytuj

Długość ciała 35–40 cm, długość skoku 87–137 mm, rozpiętość skrzydeł 67–83 cm; masa ciała 112–223 g[7].

Systematyka edytuj

Etymologia edytuj

  • Himantopus: łac. himantopus, himantopodis „ptak brodzący” obecnie powszechnie utożsamiany ze szczudłakiem zwyczajnym, od gr. ἱμαντοπους himantopous, ἱμαντοποδος himantopodos „ptak brodzący, tyczkowaty”, od ἱμας himas, ἱμαντος himantos „pasek, rzemień”; πους pous, ποδος podos „stopa”[8].
  • Macrotarsus: gr. μακρος makros „długi”; nowołac. tarsus „goleń, noga”, od gr. ταρσος tarsos „podeszwa stopy”[9]. Gatunek typowy: Charadrius himantopus Linnaeus, 1758.
  • Himantellus: rodzaj Himantopus Brisson, 1760; łac. przyrostek zdrabniający -ellus[10]. Korekta nazwy Himantopus Brisson, 1760.
  • Hypsibates: gr. ὑψι hupsi „na górze, wysoki”; βατης batēs „biegacz”, od βατεω bateō „biegać”, od βαινω bainō „iść”[11]. Nowa nazwa dla Himantopus Brisson, 1760, ponieważ Nitzsch sądził, że nazwa ta jest zajęta.
  • Calobatus: gr. καλοβατης kalobatēs „linoskoczek” (bardziej w znaczeniu „szczudlarz”), od καλως kalōs „lina”; βατης batēs „piechur”, od βατεω bateō „stąpać”, od βαινω bainō „iść”[12]. Gatunek typowy: Charadrius himantopus Linnaeus, 1758.

Podział systematyczny edytuj

Do rodzaju należą następujące gatunki[13]:

Przypisy edytuj

  1. Himantopus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. M.J. Brisson: Ornithologie, ou, Méthode contenant la division des oiseaux en ordres, sections, genres, especes & leurs variétés, a laquelle on a joint une description exacte de chaque espece, avec les citations des auteurs qui en ont traité, les noms quils leur ont donnés, ceux que leur ont donnés les différentes nations, & les noms vulgaires. T. 5. Parisiis: Ad Ripam Augustinorum, apud Cl. Joannem-Baptistam Bauche, bibliopolam, ad Insigne S. Genovesae, & S. Joannis in Deserto, 1760, s. 34. (fr. • łac.).
  3. B.G. de Lacépède: Discours d'ouverture et de clôture du cours d’histoire naturelle, donné dans le Muséum national d’Histoire naturelle, l’an VII de la République, et tableaux méthodiques des mammifères et des oiseaux. Paris: Plassan, 1799, s. 18. (fr.).
  4. C.S. Rafinesque: Analyse de la nature, or, Tableau de l’univers et des corps organisés. Palerme: Aux dépens de l’auteur, 1815, s. 219. (fr.).
  5. Ch.L. Nitzsch: Charadrius. W: J.S. Ersch & J.G. Gruber: Allgemeine Encyclopädie der Wissenschaften und Künste. T. 16. Leipzig: F. A. Brockhaus, 1827, s. 150. (niem.).
  6. R.-P. Lesson: Manuel d’ornithologie, ou description des genres et des principales espèces d’oiseaux. Paris: Roret, 1828, s. 339. (fr.).
  7. a b R.A. Hume: Family Burhinidae (Thick-knees). W: J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal: Handbook of the Birds of the World. Cz. 3: Hoatzin to Auks. Barcelona: Lynx Edicions, 1996, s. 345. ISBN 84-87334-20-2. (ang.).
  8. The Key to Scientific Names, Himantopus [dostęp 2020-04-29].
  9. The Key to Scientific Names, Macrotarsus [dostęp 2020-04-29].
  10. The Key to Scientific Names, Himantellus [dostęp 2020-04-29].
  11. The Key to Scientific Names, Hypsibates [dostęp 2020-04-29].
  12. The Key to Scientific Names, Calobatus [dostęp 2020-04-29].
  13. Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Recurvirostridae Bonaparte, 1831 - szczudłonogi - Stilts and Avocets (Wersja: 2022-09-25). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2022-10-08].

Bibliografia edytuj

  • The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).