Szczurkowo – dawna gmina wiejska istniejąca w 1945 roku w okręgu mazurskim (IV) (dzisiejsze woj. warmińsko-mazurskie). Siedzibą władz gminy było Szczurkowo.

Szczurkowo
gmina wiejska
1945
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

okręg mazurski

Powiat

bartoszycki

Data powstania

25 lipca 1945

Data likwidacji

1945

Siedziba

Szczurkowo

brak współrzędnych

Niemcy edytuj

Gmina zbiorowa Szczurkowo (Amtsbezirk Schönbruch) powstała 11 czerwca 1874 w Prusach Wschodnich w powiecie frydlandzko-bartoszyckim. W jej skład weszły gminy jednostkowe Rettauen (Retowy), Rockeln (Rogielkajmy), Schönbruch (Szczurkowo / Широкое) i Woduhnkeim (Wodukajmy) oraz obszary dworskie Groß Poninken (Poniki), Korittken (Korytki), Pöhlen (Верное(inne języki)), Rambsen(inne języki) (Ключевое), Schönbruch (Szczurkowo / Широкое), Trosienen (Trosiny) i Woduhnkeim (Wodukajmy).

  • 4 listopada 1893 włączono gminę jednostkową (Köllmisch) Woduhnkeim do obszaru dworskiego (Adlig) Woduhnkeim.
  • 11 grudnia 1894 przekształcono gminę jednostkową Rettauen w obszar dworski o tej samej nazwie.
  • 30 września 1928 połączono gminę jednostkową Rockeln z obszarami dworskimi Adlig Woduhnkeim, Groß Poninken, Korittken, Rettauen i Trosienen w nową gminę Groß Poninken; równocześnie Amtsbezirk Schönbruch odłączono obszar dworski Pöhlen, łącząc go z obszarem dworskim Sehmen (Солдатово) w Amtsbezirk Sehmen w jedną gminę jednostkową Sehmen (Солдатово) w Amtsbezirk Sehmen.
  • 1 listopada 1928 zniesiono obszary dworskie Rambsen i Schönbruch, a takż obszar dworski Wicken(inne języki) (Климовка) w Amtsbezirk Groß Sporwitten (Поддубное), włączające je do gminy jednostkowej Schönbruch w Amtsbezirk Schönbruch. Równocześnie zniesiono sąsiedni Amtsbezirks Juditten (składający się z gminy jednostkowej Juditten – Judyty – wraz z włączonym do niej 30 września 1928 obszarem dworskim Juditten).
  • 1 kwietnia 1938 do gminy jednostkowej Juditten włączono gminę jednostkową Dompendehl (Domarady) z Amtsbezirk Liesken.

I tak 1 stycznia 1945 Amtsbezirk Schönbruch składał się z trzech gmin jednostkowych (Groß Poninken, Juditten i Schönbruch)[1].

Polska edytuj

Gmina Szczurkowo powstała po II wojnie światowej, 25 lipca 1945 roku, na terenie tzw. Ziem Odzyskanych, jako jedna z siedmiu gmin powiatu bartoszyckiego[2].

Po ustaleniu granicy polsko-radzieckiej obszar gminy Szczurkowo znalazł się częściowo po stronie radzieckiej, przez co gminę zniesiono, a części jej obszaru które pozostały w Polsce włączono do gmin: Liski (gromada Domarady) i Smolanka (gromady Szczurkowo i Wodukajmy)[3].

Przypisy edytuj

  1. Amtsbezirk Schönbruch
  2. WAPO, UPR, 171, k. 70, Wykaz powiatów Okręgu Mazurskiego z podziałem na gminy; por. także R. Rryciuk, M. Petraszko, op. cit., s. 210.
  3. F. Sokołowski, Materiały źródłowe do początków administracji polskiej na Warmii i Mazurach w 1945 roku, Rocznik Olsztyński (dalej: RO), 1972, t. X, ss. 323–329.