Wikipedia

Sześćset trzynaście nakazów i zakazów

judaistyczny zbiór nakazów i zakazów

Sześćset trzynaście nakazów i zakazów, nazywane też TARJAG micwot (skrótowiec TaRJaG powstał z zapisu liczby 613 za pomocą alfabetu hebrajskiego[a], w którym każda litera ma wartość liczbową: hebr. ‏613‎ [taw = 400 + resz = 200 + jod = 10 + gimel = 3] micw; jid. Tarjag micwes)[1][3][4] – w tradycji judaistycznej zbiór nakazów i zakazów (zob. micwa) przekazanych Mojżeszowi przez Boga na górze Synaj. Wypełnianie ich jest warunkiem przymierza, które Bóg zawarł z Izraelitami[3]. W szerszym kontekście wyznawcy judaizmu uznają wszystkie dobre uczynki za spełnienie micw, bowiem to dobre uczynki wyrażają wolę Bożą[5].

Traktat Talmudu Makot (23b) powołuje się na żyjącego w III w. amoratę i wylicza 365 zakazów[b] (hebr. micwot lo-taase) oraz 248 nakazów[c] (hebr. micwot ase)[3][6][5].

Na tej podstawie literatura rabinistyczna przyjmuje je jako realny zapis przekazu od Boga i traktuje jako podstawę do rozważań halachicznych[3]. Wyjściowe treści podlegały redakcjom rabinów. W środkowym średniowieczu opracowywał je Majmonides. Tarjag micwot w jego wersji redakcyjnej zostało wydane w Rzymie w 1480, w Konstantynopolu w 1536, oraz w Wenecji w 1523 i w 1584. Późniejsze opracowania pochodziły z okresu XVII i XVIII wieku (wyd. Amsterdam, 1649), a także w czasach późniejszych (wyd. Warszawa 1817, Warszawa 1882, Wiedeń 1878)[2].

Według jednej z klasyfikacji, zgodnej z Księgą Kapłańską (18,4-5), Sześćset trzynaście nakazów i zakazów jest dzielone na dwie grupy[3]:

  1. chukim (hebr., „ustawy”) – działania rytualne w relacji do Boga,
  2. miszpatim (hebr., „wyroki”) – działania dotyczące relacji wyznawcy z bliźnimi.

Inny podział rozróżnia micwy związane z Erec Israel, które siłą rzeczy obowiązują tylko tam, oraz takie, które mają charakter uniwersalny, a tym samym mają być używane w diasporze[3].

Linki zewnętrzne edytuj

Lista 613 Bożych Przykazań z Tory. [dostęp 2023-03-29].

Uwagi edytuj

  1. ↑ Inne wyjaśnienie odwołuje się do wartość liczbowej słowa „Tora”: 611. Po dodaniu do tej liczby 2 (dwa pierwsze przykazania, które Izraelici otrzymali bezpośrednio od Boga, pod górą Synaj) uzyskuje się wartość liczbową 613[1][2].
  2. ↑ Nawiązanie do liczby dni w kalendarzu słonecznym[3].
  3. ↑ Nawiązanie do liczby członków ludzkiego ciała[3].

Przypisy edytuj

  1. ↑ a b Ewa Gordon: 613 przykazań judaizmu oraz Siedem przykazań rabinicznych i Siedem przykazań dla potomków Noacha. Kraków: Austeria, 2013, s. 288. ISBN 978-83-7866-024-8.
  2. ↑ a b Kazimierz Wojnowski. Aksjologia normatywna przykazań judaizmu Tarjag micwot – niektóre aspekty. „STUDIA EDUKACYJNE”. 57, 2020. Wydawnictwo Naukowe UAM. ISSN 1233-6688. (pol.). 
  3. ↑ a b c d e f g h Rafał Żebrowski: Sześćset trzynaście nakazów i zakazów. [w:] Polski słownik judaistyczny [on-line]. Żydowski Instytut Historyczny Delet. [dostęp 2021-06-23]. (pol.).
  4. ↑ Anna Zielińska, Przewodnik po judaizmie dla policjantów, Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Warszawie, 2017 (pol.).
  5. ↑ a b mitzvah, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2021-06-23] (ang.).
  6. ↑ micwa, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2021-06-23].
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Sześćset_trzynaście_nakazów_i_zakazów&oldid=71395236”