Szpital Świętej Rodziny w Łodzi
Szpital Świętej Rodziny w Łodzi, dawn. Sanatorium „Unitas” (do 1934), Payr-krankenhaus (1940–1945)[1], szpital im. Ludwika Pasteura (1961–2001)[2] – szpital działający od 1934 roku przy ul. S. Wigury 19 w Łodzi[2].
Państwo | |
---|---|
Miejscowość | |
Adres |
ul. S. Wigury 19 |
Typ budynku | |
Kondygnacje |
4 |
Ukończenie budowy |
1912 |
Położenie na mapie Łodzi | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa łódzkiego | |
51°45′22,0″N 19°27′48,7″E/51,756111 19,463528 | |
Strona internetowa |
Budynek szpitala jest wpisany do Gminnej Ewidencji Zabytków miasta Łodzi[3].
Historia edytuj
Budynek powstał w 1912 roku[3][2], początkowo od marca 1913 roku[4] funkcjonowała w nim szkoła pielęgniarek i położnych. W 1915 znajdowała się w nim lecznica położniczo-ginekologiczna na 60 łóżek[5], działała pod nazwą Sanatorium „Unitas”[4]. Następnie w budynku funkcjonowała klinika dla chorób chirurgicznych i wewnętrznych na 80 łóżek do której przeniesiono pacjentów z łódzkiego szpitala św. Aleksandra (obecnie Wyższe Seminarium Duchowne)[5]. Klinikę zamknięto jednak z powodów finansowych[2]. Po jej zamknięciu, Teodor Laboure wizytując polską prowincję oblacką spotkał się z bp. Wincentym Tymienieckim, ordynariuszem Diecezji Łódzkiej. Po spotkaniu podjęto decyzję o zakupie szpitala przez Zgromadzenie Sióstr Świętej Rodziny z Bordeaux. Pierwsze 7 sióstr przybyło do Polski 24 maja 1934[6]. Szpital otworzono 28 października 1934 roku[5]. Tego dnia budynek poświęcił bp Kazimierz Tomczak[2]. Był to pierwszy katolicki szpital w Polsce[5]. W szpitalu znajdowały się dwa oddziały: chirurgiczny i wewnętrzny[4]. Zakonnice pracujące w szpitalu pochodziły z hiszpańskich i francuskich placówek Zgromadzenia posiadały praktykę w klinikach chirurgicznych oraz władały językiem francuskim i niemieckim. Pierwszą przełożoną szpitala była Paula Lazar[2].
W 1939 został zajęty przez Niemców i od tego roku funkcjonował pod zarządem niemieckim. Siostrom pozwolono na pracę w szpitalu, ze względu na fakt, iż posługiwały się językiem niemieckim oraz część z nich była pochodzenia niemieckiego[2]. W latach 1930–1943 dyrektorem szpitala był Hans Schulz[1], a szpital w 1940 przemiano na Payr-Krankenhaus na cześć chirurga Erwina Payra[1]. Na prośbę sióstr zakonnych, posługę kapłańską w szpitalu pełnił Antoni Łatka z parafii Podwyższenia Krzyża Świętego, zapewniając im uczestnictwo we mszach. Pomimo administracji niemieckiej szpitala siostry zakonne udzielały w nim pomocy uciekinierom, zbiegłym z transportów, Polakom, Żydom i obcokrajowcom, oferując im żywność, pomoc ambulatoryjną oraz niemieckie dokumenty[2]. Szpital podczas opuszczania Łodzi przez Niemców nie został zniszczony. Dyrektor szpitala – Stamm – nie wykonał rozkazu zniszczenia sprzętu szpitalnego, uznając istotę funkcjonowania szpitala dla społeczeństwa[2].
W 1949 Szpital Świętej Rodziny stał się kliniczną bazą dydaktyczną Uniwersytetu Łódzkiego – rozpoczęła w nim działalność I Klinika Chirurgiczna. W 1961 szpital opuściła I Klinika Chirurgiczna, a budynek został wydzierżawiony Wydziałowi Zdrowia i Opieki Społecznej PRN i zmienił nazwę na „Szpital Ludwika Pasteura”, pod którą funkcjonował do 2001 roku. W 2001 szpital powrócił do historycznej nazwy, którą za zgodą Sióstr przyjęli nowi właściciele budynku. Od 2006 w szpitalu funkcjonuje Centrum Medyczne oferujące usługi zdrowotne w zakresie podstawowej opieki zdrowotnej, konsultacji lekarzy specjalistów, medycyny pracy, diagnostyki i rehabilitacji leczniczej. Ponadto w budynku znajduje się pracownia rentgenowska, ultrasonograficzna, badań układu krążenia, endoskopii przewodu pokarmowego oraz zakładu rehabilitacji medycznej[5].
Dyrektorzy edytuj
- 1934–1940: Ignacy Watten[7][8],
- 1940–1943: Hans Schulz[2][1],
- 1943–1945: Stamm[1][9][2],
- od 1945: Marian Stefanowski[4].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e G.K., Payer-Krankenhaus übernimmt die Stadt, „Litzmannstadter Zeitung” (115/116), 26 kwietnia 1943 .
- ↑ a b c d e f g h i j k Historia szpitala im. L. Pasteura w Łodzi [online], niedziela.pl [dostęp 2023-05-25] (pol.).
- ↑ a b Gminna Ewidencja Zabytków [online], Urząd Miasta Łodzi [dostęp 2023-05-25] (pol.).
- ↑ a b c d Łódź – Centrum medyczne szpital św. Rodziny – stare zdjęcia, mapa [online], fotopolska.eu [dostęp 2023-05-25] .
- ↑ a b c d e O nas – Centrum Medyczne Szpital Świętej Rodziny [online], Szpital Świętej Rodziny [dostęp 2023-05-25] .
- ↑ Centrum Medyczne Szpital św Rodziny – Medycyna Polska [online], medycynapolska.pl [dostęp 2023-05-25] .
- ↑ Zarząd Miasta Łodzi , Księga Adresowa Miasta Łodzi i województwa łódzkiego, Łódź 1939 .
- ↑ Piotr Szarejko , Słownik lekarzy polskich XIX wieku, Tow. Lekarskie Warszawskie, 1991, ISBN 978-83-85810-35-3 [dostęp 2023-05-24] (pol.).
- ↑ Litzmannstädter Zeitung mit dem amtlichen Bekanntmachungen für Stadt und Kreis Litzmannstadt. 1944-05-28/29 Jg. 27 nr 149/150, Litzmannstadter Zeitung