Szpital dla Nerwowo i Psychicznie Chorych w Starogardzie Gdańskim

Szpital Psychiatryczny w Kocborowie – jeden z największych i najstarszych w Polsce zakładów psychiatrycznych, znany obecnie jako Szpital dla Nerwowo i Psychicznie Chorych im. Stanisława Kryzana w Starogardzie Gdańskim. Znajduje się przy ulicy Skarszewskiej 7.

Szpital dla Nerwowo i Psychicznie Chorych
im. Stanisława Kryzana
w Starogardzie Gdańskim
Ilustracja
Data założenia

30 grudnia 1895

Typ szpitala

wojewódzki szpital specjalistyczny

Państwo

 Polska

Województwo

 pomorskie

Adres

ul. Skarszewska 7,
83-200 Starogard Gdański

Dyrektor

lek. med. Jacek Bielan

Łóżka szpitalne

800

Oddziały szpitalne

18

Położenie na mapie Starogardu Gdańskiego
Mapa konturowa Starogardu Gdańskiego, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Szpital dla Nerwowo i Psychicznie Chorychim. Stanisława Kryzanaw Starogardzie Gdańskim”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry znajduje się punkt z opisem „Szpital dla Nerwowo i Psychicznie Chorychim. Stanisława Kryzanaw Starogardzie Gdańskim”
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Szpital dla Nerwowo i Psychicznie Chorychim. Stanisława Kryzanaw Starogardzie Gdańskim”
Położenie na mapie powiatu starogardzkiego
Mapa konturowa powiatu starogardzkiego, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „Szpital dla Nerwowo i Psychicznie Chorychim. Stanisława Kryzanaw Starogardzie Gdańskim”
Ziemia53°58′49,1160″N 18°30′38,3760″E/53,980310 18,510660
Strona internetowa

Historia i współczesność edytuj

Szpital powstał na terenie dawnego obszaru dworskiego Kocborowo na mocy uchwały sejmiku prowincjonalnego Prus Zachodnich z dnia 24 lutego 1893. Pierwotny plan zakładał budowę zakładu psychiatrycznego dla 1000 pacjentów, który jednocześnie odciąży przepełnione istniejące zakłady w Wejherowie i Świeciu. W trakcie inwestycji zmodyfikowane plany zakładały przyjęcie pierwszych 150 chorych na rok przed planowanym terminem ukończenia prac oraz budowę obiektów na 640 chorych do 1 października 1896. Pierwsi pacjenci zostali przyjęci 30 grudnia 1895. Całą inwestycję dla docelowej liczby 1000 pacjentów ukończono ostatecznie w 1905. Po przejęciu administracji szpitala przez władze polskie w 1920, pierwszym dyrektorem naczelnym został dr Stanisław Kryzan. W latach 1939 i 1940 Niemcy zamordowali pacjentów szpitala w Lesie Szpęgawskim.

Aktualnie szpital opiekuje się 800 pacjentami leczonymi w 18 oddziałach (ogólnopsychiatrycznych męskich i żeńskich, młodzieżowym, detoksykacji i leczenia uzależnień, terapii uzależnień, psychiatrii sądowej, leczenia nerwic, psychosomatycznym, psychogeriatrycznym). Jego dawną filią był gdański szpital „Srebrzysko”.

Dyrektorem szpitala jest lek. med. Jacek Bielan[1].

Na terenie szpitala (będąc jednak osobną jednostką administracyjną) znajduje się Regionalny Ośrodek Psychiatrii Sądowej, dysponujący oddziałami psychiatrycznymi o maksymalnym stopniu zabezpieczenia.

Budynek szpitala edytuj

Budynki zespołu szpitala utrzymane są w jednolitej stylistyce charakterystycznej dla Prus końca XIX wieku, nawiązującej do surowości gotyku krzyżackiego, z na ogół skromnymi elementami zdobniczymi (budynki z czerwonej cegły). Charakterystycznym krajobrazowym akcentem zespołu jest wodociągowa wieża ciśnień, wyposażona w zegar wieżowy. Obok budynków oddziałów szpitala i zaplecza gospodarczo-administracyjnego, wybudowano także zespoły budynków mieszkalnych dla pracowników szpitala, zlokalizowane na obrzeżach zespołu, a także kaplicę na tyłach, przylegającą do malowniczego przyszpitalnego czynnego cmentarza. Na cmentarzu znajdują się, m.in.: groby i tablice pamiątkowe pierwszych dyrektorów szpitala oraz ofiar II wojny światowej. Park zespołu szpitalnego, a w szczególności jego część na cmentarzu, jest siedliskiem wielu gatunków ptaków, m.in. dzięciołów, kowalików, grzywaczy, sójek, kwiczołów.

Całość zespołu szpitala jest bardzo dobrze zachowana i utrzymywana w niemal niezmienionej formie (np. pozostawiona zabytkowa stolarka okienna). Cenna pamiątka spuścizny materialno-kulturowej dawnych Prus Zachodnich.

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. Organy Szpitala i osoby sprawujące funkcje kierownicze. [w:] BIP [on-line]. Szpital dla Nerwowo i Psychicznie Chorych w Starogardzie Gdańskim. [dostęp 2022-02-23].

Linki zewnętrzne edytuj