Sztybel

mały dom modlitewny chasydów

Sztybel, sztibl, sztibł (jid. ‏שטיבל‎, dosł. „pokoik”, l.mn. ‏שטיבלעך‎ sztiblech; zdrobnienie od jid. ‏שטוב‎ sztub „pokój, izba”) – budynek lub jego część, będący małym domem modlitewnym chasydów, czasami tylko wynajęta izba; rodzaj prywatnej bóżniczki, a jednocześnie bet midraszu. Sztyble powstawały w opozycji do szulów – domów modlitwy misnagdów[1].

Sztybel w dzielnicy Gonen w Jerozolimie

Sztyble miały bardzo skromny, surowy wystrój, znajdowały się tam w zasadzie wyłącznie stoły i ławy, niekiedy także półki, ale przede wszystkim wiele ksiąg religijnych. Oprócz modlitwy i studiów służyły one także do spotkań i posiłków[1].

Nazwa ta używana była na ziemiach polskich pod zaborem rosyjskim, z czasem jednak zaczęła się również pojawiać w Galicji[2].

Sztybel to także nazwa wydawnictwa założonego w 1917 r. w Moskwie przez Żyda Abrahama Josefa Sztybla[1].

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b c Zofia Borzymińska: Sztybel (sztibel). W: Polski słownik judaistyczny. Dzieje – kultura – religia – ludzie. Oprac. Zofia Borzymińska i Rafał Żebrowski. T. 2: L–Ż. Warszawa: Prószyński i S-ka, 2003, seria: Słowniki. ISBN 83-7255-175-8.
  2. Andrzej Potocki: Żydzi w Podkarpackiem. Rzeszów: Libra, 2004, s. 212. ISBN 83-89183-05-6.