Tablica szmaragdowa

Tablica Szmaragdowa (łac. Tabula Smaragdina) – tekst hermetyczny, którego autorstwo przypisuje się Hermesowi Trismegistosowi. Do treści Tablicy odwoływali się średniowieczni alchemicy oraz różokrzyżowcy, a także adepci nauk okultystycznych i ezoterycznych. Alchemicy wierzyli, iż przekaz zawiera tajemnicę kamienia filozoficznego.

Tekst łaciński Tabula Smaragdina

Historia edytuj

Utwór tradycyjnie uznawany był za starożytny, a jego odnalezienie przypisywano Apoloniuszowi z Tiany (I w. n.e.). Według badań historyków prawdopodobnie powstał jednak w kręgu języka arabskiego między VI a VIII wiekiem n.e[1]. Po raz pierwszy poświadczony jest w Kitāb sirr al-ḫalīqa (Księdze tajemnic stworzenia i sztuki natury), kompilacji starszych tekstów zebranej przez Balinusa (VIII w. n.e.)[2]. Podawał on, że odnalazł tekst w grobowcu pod statuą Hermesa w Tianie. Był on zapisany na szmaragdowej tablicy, trzymanej w ręku przez zwłoki siedzące na złotym tronie[3]. Pierwszy przekład na łacinę pochodzi z XII w. i jest autorstwa Hugona z Santalli[4]. Jednego z późniejszych przekładów na język angielski dokonał Izaak Newton, który zajmował się też alchemią i okultyzmem.

Tłumaczenie edytuj

Tłumaczenie tekstu z języka łacińskiego dokonane przez dr Romana Bugaja na podstawie Bibliotheca chemica curiosa autorstwa J. J. Mangeta:

  1. Prawdziwe, bez kłamstwa, pewne i najprawdziwsze.
  2. To, co jest niżej, jest jak to, co jest wyżej, a to, co jest wyżej, jest jak to, co jest niżej, dla przeniknięcia cudów jedynej rzeczy.
  3. I tak jak wszystkie rzeczy powstały z jednego, z myśli jednego, tak wszystkie rzeczy zostały zrodzone z tej jednej rzeczy, przez przystosowanie.
  4. Ojcem jego jest Słońce, matką Księżyc; wiatr wynosił go w swym łonie; karmicielką jego jest ziemia.
  5. Ojciec wszelkiego stworzenia całego świata jest tutaj.
  6. Siła jego jest zupełna, jeżeli zamieni się w ziemię.
  7. Oddzielisz ziemię od ognia, subtelne (lotne) od gęstego, z wolna, z wielką zręcznością.
  8. Wznosi się z ziemi ku niebu i powtórnie zstępuje na ziemię i otrzymuje siłę wyższych i niższych. Tak posiądziesz chwałę całego świata. Dlatego odstąpi od ciebie wszelka ciemność.
  9. Ta jest wszelkiej mocy potężna siła: ponieważ zwycięży wszelką rzecz subtelną i przeniknie każde ciało stałe.
  10. Tak został stworzony świat.
  11. Takie będą cudowne przystosowania, których sposób jest tu zawarty.
  12. Dlatego jestem nazwany Hermesem Potrójnie-Wielkim (Hermes Trismegistos), posiadającym trzy części filozofii całego świata.
  13. To jest zupełne, co powiedziałem o działaniu Słońca[5].

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. Nicholas Goodrick-Clarke, The Western Esoteric Traditions : A Historical Introduction, Oxford: Oxford University Press, 2008, s. 34.
  2. Katharine Park, Lorraine Daston, The Cambridge History of Science: Volume 3, Early Modern Science, Cambridge: Cambridge University Press, 2006, s. 502.
  3. Florian Ebeling, The Secret History of Hermes Trismegistus: Hermeticism from Ancient to Modern Times, Ithaka: Cornell University Press, 2007, s. 46-47.
  4. Florian Ebeling, The Secret History of Hermes Trismegistus: Hermeticism from Ancient to Modern Times, Ithaka: Cornell University Press, 2007, s. 49.
  5. Roman Bugaj, Hermetyzm, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1991, s. 120, ISBN 83-04-03559-6.

Linki zewnętrzne edytuj