Tadeusz Bornholtz

nauczyciel, wojskowy

Tadeusz Kazimierz Bornholtz (ur. w 23 marca 1901, zm. 12 maja 1966) – polski działacz niepodległościowy i społeczny, pedagog, nauczyciel historii, autor wielu podręczników szkolnych w dwudziestoleciu międzywojennym, major Wojska Polskiego[1].

Tadeusz Kazimierz Bornholtz
Data urodzenia

23 marca 1901

Data śmierci

12 maja 1966

Zawód, zajęcie

pedagog, nauczyciel, autor podręczników szkolnych

Życiorys edytuj

Tadeusz Bornholtz mieszkał w Warszawie, w czasie nauki w gimnazjum działał w ideowych organizacjach niepodległościowych, w 1918 roku należał do Organizacji Młodzieży Narodowej, gdzie był już wtedy członkiem zarządu koła warszawskiego OMN Szkół Średnich[2]. Był również członkiem Związku Młodzieży Polskiej „Zet”[3].

Był doktorem historii. Uczył tego przedmiotu w warszawskich gimnazjach, był m.in. nauczycielem historii Władysława Bartoszewskiego[4]. W latach 1923–1924 był redaktorem czasopisma Życie Akademickie. Był piłsudczykiem[4].

Na stopień podporucznika został mianowany ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1932 roku w korpusie oficerów rezerwy artylerii. W 1934 roku pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Warszawa Miasto III. Posiadał przydział w rezerwie do 29 pułku artylerii lekkiej w Grodnie[5]. W sierpniu 1939 roku został zmobilizowany do swojego pułku w Grodnie i przydzielony do Oddziału Zbierania Nadwyżek, a 9 września wcielony do Ośrodka Zapasowego Artylerii Lekkiej Nr 3 w Wilnie. 17 września razem z ośrodkiem wyjechał z Wilna i dwa dni później został internowany na Litwie[6]. W czerwcu 1940 roku, po aneksji Litwy przez ZSRR, został przewieziony do Obozu NKWD w Griazowcu. W sierpniu 1941 roku został zwolniony z obozu i przyjęty do Armii Andersa. Będąc porucznikiem rezerwy był dowódcą 6 baterii 5 pułku artylerii lekkiej. Później był zastępcą szefa Wydziału Oświatowego 2 Korpusu Polskiego[7].

Po wojnie był dyrektorem polskiego gimnazjum w Szkocji[4]. Zmarł 12 maja 1966 roku[1]. Został pochowany na cmentarzu przy St. Mary Catholic Church w Chislehurst (Kent). Data śmierci widniejąca na jego nagrobku to 13 maja 1966 roku.

Tadeusz Bornholtz ożenił się w 1924 roku z Adrianną Rychterówną[8].

Niektóre książki i podręczniki edytuj

  • Jednodniówka Bratniej Pomocy Studentów Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie (redaktor) (Towarzystwo „Bratnia Pomoc” Studentów Uniwersytetu Stefana Batorego, Wilno, 1921)
  • Organizacja i technika pracy wychowawczej w szkole średniej (Wydawnictwo Michała Arcta, Warszawa, 1931)
  • Historja dla klasy II gimnazjów (Gebethner i Wolff, Warszawa, 1934; Państwowe Wydawnictwo Książek Szkolnych, Lwów, 1937)
  • Historja: dla klasy III gimnazjów (1935)
  • Historja: k. g. kl. 3 (1936)
  • Historia dla I klasy gimnazjów (Państwowe Wydawnictwo Książek Szkolnych, Lwów, 1937)
  • Historja dla klasy III gimnazjów (Państwowe Wydawnictwo Książek Szkolnych, Lwów, 1937)
  • Historja dla klasy IV gimnazjów (Państwowe Wydawnictwo Książek Szkolnych, 1937, 1938)
  • Zagadnienia życia współczesnego: podręcznik dla I klasy liceów ogólnokształcących (Państwowe Wydawnictwo Książek Szkolnych, Lwów, 1938, 1939, wydanie 2.: Ministerstwo Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego, nakładem Sekcji Wydawniczej APW, Jerozolima, 1943)
  • Zagadnienia życia współczesnego: podręcznik dla II klasy liceów ogólnokształcących (Państwowe Wydawnictwo Książek Szkolnych, Lwów, 1939)[9].
  • Historia Polski do wieku siedemnastego, z uwzględnieniem historii powszechnej (Wydawnictwo Polskiego Związku Wychodźstwa Przymusowego w Hanowerze, Hanower, 1945)

W latach 30. publikował również w Przeglądzie Pedagogicznym, organie Towarzystwa Nauczycieli Szkół Średnich i Wyższych oraz w Kwartalniku Historycznym.

Przypisy edytuj

  1. a b Zmarli ↓.
  2. Tomasz Piskorski, Pamiętniki, zeszyt 40 (1918), Archiwum Akt Nowych.
  3. Nowacki (red.) 1996 ↓, s. 254.
  4. a b c Władysław Bartoszewski, Michał Komar, Wywiad rzeka, Warszawa: Bertelsmann Media Sp. z o.o., 2006, s. 16, ISBN 978-83-247-1955-6.
  5. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 153, 641.
  6. Drewnowski 1942 ↓, s. 97-100.
  7. Roman Lewicki, Polscy studenci żołnierze we Włoszech. 1945–1947. Recenzja, „Cracovia Leopolis”, 4, 1997.
  8. Tomasz Piskorski, Pamiętniki, zeszyt 176 (1924), tamże.
  9. Wyniki poszukiwania tytułów prac Tadeusza Bornoltza [online], www.nukat.gov.pl [dostęp 2016-12-25] [zarchiwizowane z adresu 2017-09-13].

Bibliografia edytuj