Tadeusz Hollender

polski poeta, pisarz, tłumacz i satyryk

Tadeusz Hollender, pseud. Tomasz Wiatraczny, Katapulta, Tholl[1] (ur. 30 maja 1910 w Leżajsku, zm. 31 maja 1943 w Warszawie) – polski poeta, tłumacz, satyryk.

Tadeusz Hollender
Tomasz Wiatraczny, Katapulta, Tholl
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

30 maja 1910
Leżajsk

Data i miejsce śmierci

31 maja 1943
Warszawa

Życiorys edytuj

W latach 1929-1933 studiował na wydziale prawa i polonistyki na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie (studiów nie ukończył).

W roku 1929 debiutował jako poeta. Od 1933 pracował w redakcji pisma „Wczoraj – dziś – jutro”. Współzałożyciel, później redaktor pisma „Sygnały”; pisał także do warszawskich „Szpilek”. W 1938 r. podróżował po Palestynie, Grecji, Turcji i Rumunii, przesyłając reportaże do krajowych pism.

W roku 1937 przeprowadził się do Warszawy.

W 1939 ponownie we Lwowie, gdzie wsławił się odmową podpisania serwilistycznej deklaracji pisarzy polskich, witających „zjednoczenie” Ukrainy.

W 1941, po zajęciu Lwowa przez Niemców, powrócił do stolicy. Uczestniczył w konspiracyjnym życiu literackim, publikował swoje wiersze na łamach tajnie drukowanej prasy i antologii poezji, kolportował tajne czasopisma, organizował imprezy artystyczne. Brał udział w Akcji N, współpracował z referatem literackim Biura Informacji i Propagandy Komendy Głównej AK. W 1943 aresztowany przez gestapo. W maju rozstrzelany w ruinach getta warszawskiego.

W twórczości posługiwał się drwiną, żartem, satyrą, atakując m.in. endecję, narodowych radykałów, sanację, mieszczaństwo, feudalizm, Hitlera, czy Mussoliniego[2][3].


Publikacje edytuj

 
Dom Tadeusza Hollendra w Leżajsku
  • 1936 – zbiór poezji Czas który minął i inne wiersze
  • 1938 – powieść satyryczna Polska bez Żydów (druk w odcinkach w "Naszym Przeglądzie")
  • 1938 – zbiór poezji Ludzie i pomniki
  • 1943 – zbiór Satyry i fraszki (dotyczące niemieckiego okupanta; zostały wydane pośmiertnie pod pseudonimem "Tadeusz Wiatraczny")

Przypisy edytuj

  1. www.bibliotekapiosenki.pl, hasło "Hollender, Tadeusz"
  2. J. Chwastyk-Kowalczyk, Tadeusz Hollender – enfant terrible de Léopol, „Respectus Philologicus“, 12(17), 2007, s. 73.
  3. Zob. wiersz z 1937 Narrodowcy, H. Markiewicz, Przeciw nienawiści i pogardzie, „Teksty Drugie“, 6, 2004, s. 103.

Bibliografia edytuj

  • Jolanta Chwastyk­-Kowalczyk: Tadeusz Hollender – enfant terrible de Léopol, Respectus Philologicus, 12(17)/2007, s. 65-76.

Linki zewnętrzne edytuj