Tadeusz Jabłoński
Tadeusz Jabłoński, ps. Paweł Dzianisz[1]. (ur. 23 października 1919 w Poznaniu, zm. 16 października 2019 w Gdańsku) – polski dziennikarz i pisarz.
Data i miejsce urodzenia |
23 października 1919 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
16 października 2019 |
Miejsce spoczynku | |
Zawód, zajęcie |
dziennikarz, pisarz |
Odznaczenia | |
|
Życiorys edytuj
Urodził się w wielodzietnej rodzinie Ludwika (1876–1924), pracownika poczty, i Marii z Grzegorzewskich (1884–1971). Był bratem Wiktora (ur. 1903), Mariana (ur. 1904), Janiny (ur. 1905), Alfreda (ur. 1907), Erwina (ur. 1909) i Zdzisława (1921–1924). W 1925 rozpoczął naukę w Szkole Powszechnej nr IX im. Antoniego Małeckiego w Poznaniu. W latach 1928-1930 uczęszczał do Państwowego Gimnazjum im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu. W latach 1930–1945 mieszkał z rodziną w Śremie[2]. Tam uczęszczał do męskiego klasycznego Gimnazjum im. gen. Józefa Wybickiego. W 1945 otrzymał świadectwo dojrzałości i podjął studia polonistyczne na Uniwersytecie Poznańskim. W latach 1946–1969 był związany z Bydgoszczą. W latach 1945–1946 był dziennikarzem „Polski Zachodniej”, w latach 1946–1959 redaktorem sportowym, publicystą w dziale kulturalnym i sekretarzem redakcji bydgoskiego „Ilustrowanego Kuriera Polskiego”. Od 1951 był członkiem Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich. W latach 1959–1969 był sekretarzem redakcji bydgoskiego „Dziennika Wieczornego”. W 1965 ukończył studium ekonomii i organizacji turystyki w Warszawie[1]. Od 1969 związany był z Gdańskiem[3]. W latach 1969–1981 był zastępcą sekretarza redakcji (później sekretarzem) i kierownikiem magazynu niedzielnego „Głosu Wybrzeża”, w latach 1976–1980 był społecznym redaktorem naczelnym rocznika Polskiego Związku Żeglarskiego „Świat Żagli”. W 1982 przeszedł na wcześniejszą emeryturę, jednak kontynuował pracę dziennikarską. W latach 1989–1991 był związany z „Tygodnikiem Gdańskim”. W latach 1991–1994 był sekretarzem redakcji „Dziennika Bałtyckiego”[1]. Współpracował z „Gwiazdą Morza”, „Pielgrzymem” i „Pomeranią”[2]. Publikował cykle felietonów, szkice literackie, eseje, reportaże historyczne, biografie, przewodniki turystyczne, powieści i opowiadania[1].
Był autorem ponad 20 publikacji książkowych, m.in.: Pierwszy wiatr (1979), opowiadań Pochyl się do kolan brzozy: opowieści wędrownicze (1974), Nadbałtyckie spotkania (z Anną Kościelecką, 1989), Przeleciał anioł (2007), Wokół Conrada (2008)[1].
Był również żeglarzem i wspinaczem. Był założycielem polskiego Bractwa Kaphornowców (1974) oraz pomysłodawcą (wraz z Kazimierzem Kołodziejem i Zenonem Gralakiem[4]) ustanowienia prestiżowych nagród żeglarskich: Rejs Roku i Srebrny Sekstant (1970). Inicjator sprowadzenia w 1971 na Westerplatte prochów majora Henryka Sucharskiego (dowódcy obrony Westerplatte we wrześniu 1939)[1], sprowadzenia prochów Bernarda Chrzanowskiego na cmentarz oksywski (1986)[2], a także budowy pomnika pisarza Josepha Conrada w Gdyni[1] (odsłoniętego w 1976)[3]. Był również pomysłodawcą tablicy pamiątkowej Jana Kanapariusza, pierwszego kronikarza Gdańska, na ulicy jego imienia (2009)[2].
Był mężem Ireny z Thomasów (1919–2005), z którą miał trzy córki: Hannę (ur. 1948), Janinę (ur. 1955) i Elżbietę (ur. 1955).
Zmarł 16 października 2019[5], tydzień przed setną rocznicą swoich urodzin[3]. 23 października 2019 został pochowany na gdańskim cmentarzu Srebrzysko[6] (rejon VII, taras IV-skarpa-11)[7].
Ordery i odznaczenia edytuj
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1972)
- Złoty Krzyż Zasługi
- Srebrny Krzyż Zasługi (2 lipca 1952)[8]
- Brązowy Krzyż Zasługi
- Medal 30-lecia Polski Ludowej
- Medal 10-lecia Polski Ludowej (19 stycznia 1955)[9]
- Brązowy Medal „Za Wybitne Osiągnięcia Sportowe” (dwukrotnie)[2]
- Złota Odznaka honorowa „Zasłużony Pracownik Morza”
- Złota Odznaka „Zasłużony Działacz Turystyki”
- Odznaka honorowa „Zasłużonym Ziemi Gdańskiej”[1]
- Medal św. Wojciecha (1997)
- Odznaka „Zasłużony dla Miasta Gdańska”
- Odznaka „Za zasługi dla województwa bydgoskiego”
- Złota Odznaka „Zasłużony Działacz Żeglarstwa”
- Medal 25 Lat Pracy w Dziennikarstwie SDP w PRL (1972)
Nagrody edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e f g h i TADEUSZ JABŁOŃSKI. gedanopedia.pl. [dostęp 2019-10-25].
- ↑ a b c d e Zmarł nestor pomorskiego dziennikarstwa Tadeusz Jabłoński (Paweł Dzianisz). dziennikbaltycki.pl, 16 października 2019. [dostęp 2019-10-25].
- ↑ a b c Tadeusz Jabłoński. Poznaj ostatni wywiad zasłużonego dla Gdańska 100-letniego redaktora. gdansk.pl, 18 października 2019. [dostęp 2019-10-25].
- ↑ Zmarł Tadeusz Jabłoński - znany dziennikarz, pisarz i człowiek morza. gdansk.pl, 16 października 2019. [dostęp 2019-10-25].
- ↑ W wieku 99 lat zmarł Tadeusz Jabłoński (Paweł Dzianisz). Dziennikarz i pisarz związany z Trójmiastem. radiogdansk.pl. [dostęp 2019-10-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-10-19)]. (pol.).
- ↑ Panorama Gdańsk 23.10.2019 18:30. gdansk.tvp.pl, 23 października 2019. [dostęp 2019-10-25].
- ↑ Tadeusz Jabłoński. cmentarze-gdanskie.pl. [dostęp 2019-05-22].
- ↑ M.P. z 1952 r. nr 70, poz. 1077 „za zasługi w pracy zawodowej”.
- ↑ M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 - Uchwała Rady Państwa z dnia 19 stycznia 1955 r. nr 0/196 - na wniosek Ministra Kultury i Sztuki.
- ↑ Laureaci Nagrody Prezydenta Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury. gdansk.pl, 2016-06-23. [dostęp 2016-06-23]. (pol.).