Tadeusz Kern-Jędrychowski
Tadeusz Kern-Jędrychowski ps. Szrapnel (ur. 14 marca 1917 w Częstochowie, zm. 15 marca 1995 w Warszawie[1]) – polski inżynier, oficer Armii Krajowej, żołnierz Zgrupowania „Żmija”, uczestnik powstania warszawskiego.
 Tadeusz Kern-Jędrychowski w latach 60. | |
 porucznik artylerii
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1939–1945 |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki |
Armia „Pomorze” |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
   
| |
Życiorys edytuj
Przed II wojną światową był uczniem Szkoły Podchorążych Artylerii w Toruniu[2]. W kampanii wrześniowej walczył w składzie Armii „Pomorze”[2]. Od 1940 działał w konspiracji. Był szefem Oddziału II Obwodu AK Żoliborz, oraz instruktorem Szkoły Podchorążych Rezerwy Piechoty „Agrikola”.
W nocy z 19 na 20 kwietnia 1943 był jednym z dowódców akcji oddziału „Osjan” i oddziałów żoliborskich zdobycia magazynów zakładów produkcji konserw „Bacutil” na ulicy Otwockiej na Pradze[3]. 28 kwietnia 1943 dowodził akcją dywersyjną na rzecz wsparcia powstania w getcie warszawskim. Na rozkaz dowódcy obwodu ppłk. Mieczysława Niedzielskiego „Żywiciel”, brał udział w ataku na posterunek SS na rogu ul.Konwiktorskiej i Zakroczymskiej. W czasie akcji zabito trzech esesmanów[4]. Dowodził również akcją 21 maja 1943 likwidacji Szymona Wiktorowicza, konfidenta Gestapo w organizacji „Miecz i Pług”, który zadenuncjował m.in. Janusza Kusocińskiego. Akcja miała miejsce przy ul. Elektoralnej. Wzięło w niej udział 6 podchorążych[5].
W trakcie powstania warszawskiego, 1 sierpnia przeszedł z meldunkiem dowódcy obwodu do Śródmieścia, w połowie sierpnia przybył kanałami na Żoliborz, gdzie 20 sierpnia został mianowany Szefem Wydziału Bezpieczeństwa Sztabu Obwodu[6]. „Szrapnel” dowodził wówczas kontrwywiadem i żandarmerią polową. 17 września objął dowodzenie kompanią „Szrapnel” złożoną z resztek Zgrupowania „Żmija”. Po powstaniu przebywał w niewoli w Stalagu XIA Altengrabow, Kommando - I batalion (numer jeniecki 46518)[7]. Po wojnie ukończył Szkołę Inżynierską w Szczecinie i Politechnikę Gdańską[2].
W 1945 podjął pracę w warszawskim oddziale PKS, dochodząc do stanowiska dyrektora[8]. Pełnił także funkcję wiceprzewodniczącego zarządu ZBoWiD[8].
W 1985 został odznaczony medalem Sprawiedliwego wśród Narodów Świata[9].
Książki edytuj
Odznaczenia edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ Tadeusz Kern-Jędrychowski. Powstańcze Biogramy. [dostęp 2011-11-20]. (pol.).
- ↑ a b c Janusz Marszalec: Ochrona porządku i bezpieczeństwa publicznego w powstaniu warszawskim. Warszawa: Oficyna Rytm, 1999, s. 143.
- ↑ Tomasz Strzembosz: Akcje zbrojne podziemnej Warszawy 1939-1944. Warszawa: PIW, 1983, s. 317.
- ↑ Tomasz Strzembosz: Akcje zbrojne podziemnej Warszawy 1939-1944. Warszawa: PIW, 1983, s. 284.
- ↑ Tadeusz Kern-Jędrychowski. Strzały na Elektoralnej. „Stolica : warszawski tygodnik ilustrowany”. 10, s. 6, marzec 1979. [dostęp 2011-11-29].
- ↑ Janusz Marszalec: Ochrona porządku i bezpieczeństwa publicznego w powstaniu warszawskim. Warszawa: Oficyna Rytm, 1999, s. 130.
- ↑ J. Kreusch, A. K. Kunert, T. Labuszewski (oprac.): Wielka Ilustrowana Encyklopedia Powstania Warszawskiego. T. IV. Warszawa: 1997, s. 621.
- ↑ a b c d e f g h Warszawski Kalendarz Ilustrowany 1966. Warszawa: Wydawnictwo Warszawskiego Tygodnika "Stolica", 1965, s. 76.
- ↑ Lista odznaczonych medalem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata. [dostęp 2020-06-05]. (pol.).
- ↑ Odznaczeni Warszawskim Krzyżem Powstańczym [w:] "Stolica", nr 21, 8 sierpnia 1982, s. 15
- ↑ 150 żołnierzy Września otrzymało medale "Za udział w wojnie obronnej 1939" /w/ Trybuna Robotnicza, nr 175, 2 września 1981, s. 2
Bibliografia edytuj
- Tomasz Strzembosz: Akcje zbrojne podziemnej Warszawy 1939-1944. Warszawa: PIW, 1983.
- Jacek Miłobędzki, Andrzej Myślicki, Zgrupowanie „Żmija w Powstaniu Warszawskim „Wojskowy Przegląd Historyczny” Nr 3/1987