Tadeusz Stadnikiewicz

Oficer Wojska Polskiego, inżynier

Tadeusz Stadnikiewicz (ur. 28 listopada 1887 w Pisanowie, zm. 22 marca 1950) – polski inżynier górniczy, oficer rezerwy Wojska Polskiego, konsul honorowy Łotwy w Katowicach od 1937 roku[1].

Tadeusz Stadnikiewicz
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

28 listopada 1887
Pisanowa

Data śmierci

22 marca 1950

Zawód, zajęcie

inżynier górniczy, konsul honorowy Łotwy

Narodowość

polska

Alma Mater

Akademia Górnicza w Leoben

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski

Życiorys edytuj

Urodził się 28 listopada 1887 w Pisanowie, jako syn Alfreda i Jadwigi, z d. Leszczyńskiej[2][3][4]. Uczył się w I Gimnazjum im. ks. Stanisława Konarskiego w Rzeszowie[5][4]. Ukończył studia na Akademii Górniczej w Leoben z tytułem inżyniera[4]. Podczas I wojny światowej służył w szeregach c. i k. armii w stopniu podporucznika rezerwy artylerii; w połowie 1916 otrzymał po raz drugi najwyższe pochwalne uznanie od cesarza Franciszka Józefa I[6]. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości został przyjęty do Wojska Polskiego. Został awansowany do stopnia porucznika rezerwy artylerii ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919[7][8]. Był oficerem rezerwowym jednostki w Warszawie, w 1923 pod nazwą dywizjon artylerii zenitowej[9], a w 1924 1 pułk artylerii przeciwlotniczej[10].

Został zawiadowcą powołanej 10 września 1925 spółki z o.o. „Providentia” w Katowicach[11]. Został zaliczony przez Zbigniewa Landaua do oligarchii finansowej II RP w 1928 roku (z tym, że sam autor uważał swoje ustalenia za wstępne, nazywał je hipotezą roboczą i zastrzegał, że „Znacznie trudniej jest znaleźć potwierdzenie słuszności doboru określonych osób do grupy „oligarchów”. Brak bowiem istotnego elementu – określenia wielkości kapitałów własnych posiadanych przez poszczególne osoby”). Zasiadał wówczas we władzach sześciu spółek o łącznym kapitale 74,4 mln złotych[12]. Pełnił funkcję dyrektora kopalni „Eminencja” w katowickiej dzielnicy Dąb, po czym w styczniu 1929 objął stanowisko starszego dyrektora kopalń, należących do koncernu Friedenshütte Sp. Akc. i Zakłady Przemysłowe Mikołaja hr. Ballestrema[13][14]. W latach 30. był dyrektorem Zakładów Przemysłowych Mikołaja hr. Ballestrema Katowicach[15][16]. Do 1939 był dyrektorem generalnym przedsiębiorstwa „Godula SA Wirek. Kopalnie S. A. i O. T. A.” w Katowicach[17][18].

W 1933, pełniąc stanowisko wiceprezesa Związku Pracodawców Województwa Śląskiego zasiadł był członkiem Komitetu Obywatelskiego Pożyczki Narodowej[19]. 8 czerwca 1934 został ponownie wybrany prezesem Związku Pracodawców Górnośląskiego Przemysłu Górniczo-Hutniczego w Katowicach[20]. Pełnił stanowisko wiceprezesa Unii Polskiego Przemysłu Górniczo-Hutniczego z siedzibą w Katowicach, utworzonej w 1932[21]. Pod koniec 1934, pełnił funkcję członka zarządu Godulla SA Chebzie został wybrany radcą sekcji przemysłowej Izby Przemysłowo-Handlowej w Katowicach[22]. Był członkiem Stowarzyszenia Polskich Inżynierów Górniczych i Hutniczych[23]. Od 1928 był członkiem Małopolskiego Towarzystwa Łowieckiego z siedzibą w Krakowie[24]. W 1930 zasiadł w komitecie budowy laboratorium maszynowego przy Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie[25].

W czasie II wojny światowej przebywał m.in. w Portugalii[26]. Po wojnie pozostał na emigracji, kierował komitetem technicznym spółki Anglo-Polish Reconstruction[27].

Zmarł 22 marca 1950, został pochowany w Londynie, na Cmentarzu Katolickim St. Mary[3][28].

Ordery i odznaczenia edytuj

Przypisy edytuj

  1. Rocznik Służby Zagranicznej Rzeczypospolitej Polskiej według stanu na 1 kwietnia 1938, Warszawa 1938, s. 286.
  2. Czy wiesz kto to jest?. Stanisław Łoza (red.). Warszawa: Wydawnictwo Głównej Księgarni Wojskowej, 1938, s. 689. [dostęp 2021-05-25].
  3. a b „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki”. 29, s. 601, 1984. Państwowe Wydawnictwo Naukowe. 
  4. a b c Leksykon nauczycieli i wychowanków I Gimnazjum i Liceum w Rzeszowie urodzonych pomiędzy XVII wiekiem a 1945 rokiem. 1lo.rzeszow.pl. [dostęp 2016-03-22].
  5. Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum Wyższego w Rzeszowie za rok szkolny 1904. Rzeszów: 1904, s. 73.
  6. Kronika. Wiadomości osobiste. „Głos Rzeszowski”, s. 4, nr 28 z 2 lipca 1916. 
  7. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 846.
  8. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 771.
  9. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 811.
  10. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 734.
  11. Ogłoszenia sądowe. „Gazeta Urzędowa Województwa Śląskiego”, s. 2, nr 39 z 1925. 
  12. Zbigniew Landau. Oligarchia finansowa Drugiej Rzeczypospolitej. „Przegląd Historyczny”. 1, s. 85, 1971. 
  13. Tadeusz Stadnikiewicz, P. Fuchs. Wrażenia z wycieczki górniczej do Anglii. „Przegląd Górniczo-Hutniczy”. 10 i 11, s. 382–408, 15 maja – 1 czerwca 1926. 
  14. Osobiste. „Gazeta Handlowa”, s. 2, nr 14 z 17 stycznia 1929. 
  15. Rocznik Diecezji Śląskiej (Katowickiej), 1932. Katowice: 1932, s. 31.
  16. Rocznik Diecezji Śląskiej (Katowickiej), 1938. Katowice: 1938, s. 32.
  17. ksi. genealogyindexer.org, 1939. s. 172. [dostęp 2016-03-22].
  18. ksi. genealogyindexer.org, 1939. s. 224. [dostęp 2016-03-22].
  19. Odezwa Komitetu Obywatelskiego Pożyczki Narodowej. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego Rzeczypospolitej Polskiej”, s. 419, nr 10 z 21 września 1933. 
  20. Zw. Pracodawców Górnośląskiego Przemysłu Górniczo-Hutniczego. „Codzienna Gazeta Handlowa”, s. 1, nr 129 z 9 czerwca 1934. 
  21. Rocznik Polityczny i Gospodarczy 1939. Unia Polskiego Przemysłu Górniczo-Hutniczego z siedzibą w Katowicach. krasnodebscy.com.pl. [dostęp 2016-03-22].
  22. Skład personalny radców, wybranych do Izby Przemysłowo-Handlowej w Katowicach. „Polska Zachodnia”, s. 5, nr 343 z 14 grudnia 1934. 
  23. Rocznik Stowarzyszenia Polskich Inżynierów Górniczych i Hutniczych 1931. 1931, s. 40, 64.
  24. Sprawy Towarzystwa. „Łowiec”, s. 275, nr 17 z 1 września 1928. Małopolskie Towarzystwo Łowieckie. 
  25. Akademja Górnicza w Krakowie. Wiadomości ogólne. Skład osobowy. Spis wykładów. Kronika za rok ubiegły. Sprawozdanie rektorskie za rok akadem. 1929/30. Rok dwunasty. R. A. 1930/31. Kraków: 1930, s. 42.
  26. Stanisław Schimitzek Na krawędzi Europy. Wspomnienia portugalskie 1939-1946, wyd. PWN, Warszawa 1970, s. 113, 516.
  27. Google books: The Mining Engineer, Tom 106, 1947.
  28. Katarzyna Grodziska Polskie groby na cmentarzach Londynu, wyd. Polska Akademia Umiejętności, Kraków 1995, s. 191.
  29. M.P. z 1937 r. nr 260, poz. 410 „za zasługi na polu pracy zawodowej”.

Bibliografia edytuj