Tajemnica
Tajemnica – dane lub informacje, których ujawnienie osobom nieuprawnionym jest zakazane ze względu na normy prawne lub inne normy społeczne. W religiach, szczególnie w kultach misteryjnych, słowo tajemnica (gr. mystērion) odnosi się do ukrytej rzeczywistości duchowej, z którą człowiek spotyka się przez obrzędy religijne. W chrześcijaństwie jest nazwą sakramentu.
Tajemnice chronione prawem w Polsce edytuj
- tajemnice zawodowe (informacje wrażliwe)
- tajemnica autorska
- tajemnica bankowa
- tajemnica biegłego rewidenta
- tajemnica doradcy podatkowego
- tajemnica funduszy inwestycyjnych
- tajemnica dziennikarska
- tajemnica geologiczna
- tajemnica handlowa
- tajemnica kontroli państwowej
- tajemnica ksiąg rachunkowych
- tajemnice medyczne
- tajemnica maklerska
- tajemnica oświadczeń majątkowych
- tajemnica pomocy społecznej
- tajemnica pracodawcy (dotycząca pracowników)
- tajemnica przedsiębiorstwa
- tajemnica w zawodach prawniczych
- tajemnica adwokacka
- tajemnica komornika sądowego
- tajemnica notarialna
- tajemnica prokuratorska
- tajemnica radcowska (radców prawnych)
- tajemnica rzecznikowska (rzeczników patentowych)
- tajemnica sędziowska (por. wyrokowanie)
- tajemnica skarbowa
- tajemnica spowiedzi
- tajemnica statystyczna[1]
- tajemnica telekomunikacyjna
- tajemnica ubezpieczeń społecznych
- tajemnica wynalazcza
- tajemnica pocztowa
Inne tajemnice edytuj
W religii edytuj
Chrześcijaństwo edytuj
We wschodnim chrześcijaństwie tajemnica używana jest jako określenie chrześcijańskiego sakramentu-mysterion. Szczególnie w pismach Ojców Kościoła „zbawcze wydarzenia życia Jezusa, były rozumiane jako wydarzenia, w których jedyna tajemnica Boga («mystērion tou Theou») się objawiła i urzeczywistniła”[3]. Stąd w pierwszych wiekach chrześcijaństwa istniało wtajemniczenie chrześcijańskie, w którym stosowano sztukę tzw. mistagogii, odnowioną w wyniku Soboru watykańskiego II (1962–1965).
O tajemnicy można mówić w kontekście konklawe i tajemnic fatimskich.
Stowarzyszenia i ruchy gnostyckie edytuj
Pojęcie tajemnicy zawierają także różne grupy o charakterze gnostyckim i ezoterycznym, w których istnieją stopnie wtajemniczenia, tzw. inicjacja, np. wolnomularstwo, mormoni.
Kulty misteryjne edytuj
W religiach pogańskich istniały kulty misteryjne, z których najbardziej znany jest kult Mitry, czyli Mitraizm. Badał je Odo Casel, próbując odnaleźć ich wpływ na mistagogię chrześcijańską[4].
Tajna działalność edytuj
Tajemnice przysłowiowe edytuj
Gwarancje tajności edytuj
Łamanie tajności edytuj
Zobacz też edytuj
Uwagi edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ http://www.rpo.gov.pl/pliki/12314054240.pdf
- ↑ a b Pojęcie tajemnicy państwowej zostało zlikwidowane Ustawą o ochronie informacji niejawnych z dnia 5 sierpnia 2010.
- ↑ Rocchetta 1990 ↓, s. 246.
- ↑ Por. Theresa F. Koernke IHM: Mystery Theology. W: The New Dictionary of Sacramental Worship. Peter E. Fink, S.J. (redaktor). Collegeville, Minnesota: The Liturgical Press, 1990, s. 883-891. ISBN 0-8146-5788-5.
Bibliografia edytuj
- Carlo Rocchetta: Sacramentaria Fondamentale. Dal «mysterion» al «sacramentum». Bolonia: Edizioni Dehoniane, 1990, s. 598.