Tarchały Wielkie

wieś w województwie wielkopolskim

Tarchały Wielkiewieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie ostrowskim, w gminie Odolanów.

Tarchały Wielkie
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 wielkopolskie

Powiat

ostrowski

Gmina

Odolanów

Liczba ludności (2011)

1299[2]

Strefa numeracyjna

62

Kod pocztowy

63-430[3]

Tablice rejestracyjne

POS

SIMC

0205185

Położenie na mapie gminy Odolanów
Mapa konturowa gminy Odolanów, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „Tarchały Wielkie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Tarchały Wielkie”
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Tarchały Wielkie”
Położenie na mapie powiatu ostrowskiego
Mapa konturowa powiatu ostrowskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Tarchały Wielkie”
Ziemia51°35′34″N 17°42′15″E/51,592778 17,704167[1]

Położenie edytuj

Położona nad rzeką Barycz, przy drodze wojewódzkiej 445, przy linii kolejowej 355 Ostrów WielkopolskiGrabowno Wielkie, około 3 km na północ od Odolanowa i około 11 km na południe od Ostrowa Wielkopolskiego.

Wieś znajduje się częściowo na terenie Parku Krajobrazowego Dolina Baryczy oraz w całości na terenie Obszaru Chronionego Krajobrazu Wzgórza Ostrzeszowskie i Kotlina Odolanowska.

Historia edytuj

Tarchały Wielkie występują w dokumentach co najmniej od 1271 roku. W tym roku Marcus, syn Lutogniewa z Tarchał w gronie innych szlachciców najechał i złupił wsie biskupa wrocławskiego w okolicy Milicza. W roku 1579 właścicielami Tarchał byli Jakub Boniński i Paweł Krakowski oraz Tarchalscy vel Tarchałowie herbu Zagłoba. W rękach tych ostatnich były jeszcze w XVII wieku. Wojciech i Szczęsny Tarchałowie posiadali 3 łany ziemi i 3 zagrodniki. Wioska była wsią szlachecką. W 1649 r. Tarchały kupił Bogusław Leszczyński herbu Zagłoba i włączył je w obręb dóbr Przygodzickich. W 1789 roku wieś liczyła 34 dymy i 314 mieszkańców. W późniejszych latach liczba ta uległa zmianie. W 1812 roku miejscowość liczyła już 35 dymów, ale tylko 300 mieszkańców. W 1858 r. Prusacy wybudowali szosę z Odolanowa do Ostrowa, dzisiejszą drogę wojewódzką nr. 445 Pod koniec XIX w. Tarchały rozdzielono na Tarchały Wielkie i Tarchały Małe. W 1909 roku przez Tarchały Wielkie przeprowadzono tory kolejowe, które łączą Ostrów Wielkopolski i Grabowno Wielkie. Wieś do 1932 roku leżała w powiecie odolanowskim, w latach 1975-1998 w województwie kaliskim, w latach 1932-1975 i od 1999 w powiecie ostrowskim.

Nazwa wsi pochodzi od rycerza Dzierżysława Tarchała.[4]

Zabytki edytuj

Gaz ziemny edytuj

Tarchały Wielkie są, obok Garek, jednym z głównych ośrodków wydobycia gazu ziemnego w województwie wielkopolskim.

Części wsi edytuj

  • Tarchały Wielkie,
  • Madera,
  • Zieluchowiec,
  • Parcele,
  • Bajorko,
  • Huby (niezamieszkane).

Zobacz też: Tarchały Małe, gromada Tarchały Wielkie, Tarchały Wielkie (przystanek kolejowy)

Przypisy edytuj

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 138786
  2. GUS 2011: Ludność w miejscowościach statystycznych według ekonomicznych grup wieku 31. marca 2011
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1293 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  4. Waldemar Pawlak, Monografia Historyczna Tarchał Wielkich, 2009, ISBN 978-83-60478-02-8.