Wikipedia

Tchagra

Tchagra – rodzaj ptaków z rodziny dzierzbików (Malaconotidae).

Tchagra[1]
Lesson, 1831[2]
Ilustracja
Przedstawiciel rodzaju – czagra brązowołbista (T. australis)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

wróblowe

Podrząd

śpiewające

Rodzina

dzierzbiki

Rodzaj

Tchagra

Typ nomenklatoryczny

 „le Tchagra” Levaillant (= Thamnophilus tchagra Vieillot, 1816)

Synonimy
Gatunki

4 gatunki – zobacz opis w tekście

Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Zasięg występowania edytuj

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Afryce oraz na Półwyspie Arabskim[10].

Morfologia edytuj

Długość ciała 16–23 cm; masa ciała 22–55 g (samce są większe i cięższe od samic)[11].

Systematyka edytuj

Rodzaj zdefiniował w 1831 roku francuski zoolog René Lesson w publikacji swojego autorstwa Traité d’ornithologie[2]. Jako gatunek typowy Lesson wyznaczył czagrę przylądkową (T. tchagra).

Etymologia edytuj

  • Pomatorhynchus (Pamatorhynchus): gr. πωμα pōma, πωματος pōmatos „pokrywa, wieko”; ῥυγχος rhunkhos „dziób”[12]. Typ nomenklatoryczny: „le Tchagra” Levaillant (= Thamnophilus tchagra Vieillot, 1816).
  • Tchagra: francuska onomatopeja „Tchagra”, nadana czagrze przylądkowej przez Levaillanta w 1800 roku, na wzór jej nieustannego nawoływania „tch tcha tcha gra”[13].
  • Telophonus: gr. τελος telos „doskonały”; -φωνος -phōnos „dźwięczny, brzmiący”, od φωνη phōnē „dźwięk, głos”[14]. Typ nomenklatoryczny: Telophonus erythropterus Swainson, 1837 (= Thamnophilus tchagra Vieillot, 1816).
  • Psalter: gr. ψαλτης psaltēs „harfista”, od ψαλτηριον psaltērion „harfa”, od ψαλλω psallō „wyrywać, rwać”[15]. Typ nomenklatoryczny: Telophonus longirostris Swainson, 1838 (= Thamnophilus tchagra Vieillot, 1816).
  • Harpolestes: gr. ἁρπη harpē „sierp”; λῃστης lēistēs „złodziej” (tj. dzierzba), od λῃστευω lēisteuō „kraść”[16]. Typ nomenklatoryczny: Telophonus longirostris Swainson, 1838 (= Thamnophilus tchagra Vieillot, 1816).
  • Tschagroides: rodzaj Tchagra Lesson, 1831 (czagra); gr. -οιδης -oidēs „przypominający”[17]. Typ nomenklatoryczny: Melaconotus australis A. Smith, 1836.
  • Orthotchagra: gr. ορθος orthos „prosty”; rodzaj Tchagra Lesson, 1831 (czagra)[18].

Podział systematyczny edytuj

Do rodzaju należą następujące gatunki[19]:

Uwagi edytuj

  1. ↑ Wariant pisowni Pomatorhynchus Boie, 1826.
  2. ↑ Nowa nazwa dla Telophonus Swainson, 1837, ponieważ Roberts uważał, że jest późniejszą, błędną pisownią Telophorus Swainson, 1831.

Przypisy edytuj

  1. ↑ Tchagra, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. ↑ a b R.-P. Lesson: Traité d’ornithologie, ou, Tableau méthodique des ordres, sous-ordres, familles, tribus, genres, sous-genres et races d’oiseaux: ouvrage entièrement neuf, formant le catalogue le plus complet des espèces réunies dans les collections publiques de la France. Cz. 1. Bruxelles: Chez F.G. Levrault, 1831, s. 373. (fr.).
  3. ↑ F. Boie. Generalübersicht der ornithologischen Ordnungen, Familien und Gattungen. „Isis von Oken”. Jahrgang 1826, s. 973, 1826. (niem.). 
  4. ↑ W. Swainson: On the natural history and classification of birds. Cz. 2. London: John Taylor, 1837, s. 219, seria: Cabinet cyclopaedia. Natural history. (ang.).
  5. ↑ H.G.L. Reichenbach: Avium systema naturale. Das natürliche system der vögel mit hundert tafeln grösstentheils original-abbildungen der bis jetzt entdecken fast zwölfhundert typischen formen. Vorlaüfer einer iconographie der arten der vögel aller welttheile. Dresden und Leipzig: Expedition der vollständigsten naturgeschichte, 1850, s. ryc. lvii. (niem.).
  6. ↑ Cabanis 1850–1851 ↓, s. 69.
  7. ↑ Cabanis 1850–1851 ↓, s. 70.
  8. ↑ A. Roberts. Review of the nomenclature of South African birds. „Annals of the Transvaal Museum”. 8 (4), s. 248, 1922. (ang.). 
  9. ↑ A. Roberts. Preliminary description of sixty-six new forms of South African birds. „Annals of the Transvaal Museum”. 15 (1), s. 31, 1932. (ang.). 
  10. ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (redaktorzy), Batises, bushshrikes, boatbills, vangas (sensu lato) [online], IOC World Bird List (v13.1) [dostęp 2023-06-21] (ang.).
  11. ↑ D.W. Winkler, S.M. Billerman & I.J. Lovette, Bushshrikes and Allies (Malaconotidae), version 1.0, [w:] S.M. Billerman, B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (redaktorzy), Birds of the World, Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY 2021, [1], DOI: 10.2173/bow.malaco2.01 [dostęp 2023-06-21] (ang.).  
  12. ↑ The Key to Scientific Names ↓, Pomatorhynchus [dostęp 2023-06-21].
  13. ↑ The Key to Scientific Names ↓, Tchagra [dostęp 2023-06-21].
  14. ↑ The Key to Scientific Names ↓, Telophonus [dostęp 2023-06-21].
  15. ↑ The Key to Scientific Names ↓, Psalter [dostęp 2023-06-21].
  16. ↑ The Key to Scientific Names ↓, Harpolestes [dostęp 2023-06-21].
  17. ↑ The Key to Scientific Names ↓, Tschagroides [dostęp 2023-06-21].
  18. ↑ The Key to Scientific Names ↓, Orthotchagra [dostęp 2023-06-21].
  19. ↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko, Rodzina: Malaconotidae Swainson, 1824 - dzierzbiki - Bush-shrikes, Puffbacks and Tchagras (wersja: 2022-08-27), [w:] Kompletna lista ptaków świata [online], Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego [dostęp 2023-06-21].

Bibliografia edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Tchagra&oldid=72437781”