Wikipedia

Teatr w Bełżycach

Teatr w Bełżycach – teatr w Bełżycach.

Działania teatralne przed II wojną światową edytuj

Pierwsze udokumentowane pokazy teatralne w Bełżycach miały miejsce w wybudowanej w 1913 r. remizie Ochotniczej Straży Pożarnej[1] oraz w latach 20. XX wieku w domu parafialnym przez działające w parafii Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży Męskiej i Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży Żeńskiej[2][3]. Prezentowano głównie sztuki o tematyce religijnej – „Jasełka”, „Herody”, przedstawienia „Męki Pańskiej” czy „Betlejem polskie” według dramatu Lucjana Rydla. W latach 30. bardzo aktywna grupa teatralna była prowadzona przez wikariusza parafii, ks. Longina Ziarka[4].

Teatr „Bełżyce” edytuj

Teatr był pierwszą formą odrodzonego życia kulturalnego w Bełżycach po wyzwoleniu w lipcu 1944 roku. Z inicjatywy przedstawicielki Rady Głównej Opiekuńczej – pani Trelewicz – oraz Stanisława Tarczyńskiego, wystawiono spektakl “Prządka pod krzyżem”, z którego dochód przeznaczono na zakup żywności dla uchodźców oraz sztukę pt. “Gwiazda północy”. Kolejne nowe spektakle “Dla, Chrystusa” i “Łobzowianie”, przygotował Stanisław Tarczyński, który zagrożony aresztowaniem przez Urząd Bezpieczeństwa musiał wyjechać z Bełżyc w związku z czym teatr zaprzestał działalności[5].

W 1954 roku bełżycka Ochotnicza Straż Pożarna rozpoczęła budowę nowej strażnicy i zwróciła się do Stanisława Tarczyńskiego (który po śmierci Stalina mógł już wrócić do Bełżyc) o zorganizowanie spektaklu teatralnego, z którego zysk wsparłby budowę strażackiego domu. Tak powstał przy OSP Teatr “Bełżyce” prowadzony przez Stanisława Tarczyńskiego i działający do 1962 roku (tj. do chwili otwarcia Powiatowego Domu Kultury). Pierwszym przedstawieniem Teatru „Bełżyce” był „Pan Jowialski”. W kolejnych spektaklach teatr prezentował bełżyckiej publiczności m.in. utwory Al. Fredry i M. Bałuckiego. Za pieniądze uzyskane ze sprzedaży biletów teatr zakupił strażakom metalowe belki potrzebne do budowy nowej strażnicy[6].

Teatr przy parafii edytuj

Działalność teatralna parafii zamarła na kilka lat okresu stalinowskiego. Po Październiku 1956 reaktywowany został zespół teatru amatorskiego, który w 1958 r. wystawił “Jasełka”, a w 1959 r. “Misterium Męki Pańskiej”. W latach 60. i 70. działania teatralne ponownie uległy wygaszeniu[7] W latach 1978–1979 ks. Tadeusz Stolz wystawił w kościele „Mękę Pańską” (grupa aktorów dorosłych) oraz „Betlejem polskie” Lucjana Rydla (grupa młodzieżowa). Ożywienie działalności teatralnej nastąpiło wraz z objęciem parafii przez ks. Czesława Przecha. W 1980 r. wystawił sztukę „Panorama wieków” wg autorskiego scenariusza oraz „Gość oczekiwany” Zofii Kossak-Szczuckiej[4].

27.09.1998 r. wznowiona została działalność Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży w Bełżycach, a parafialne działania teatralne przyjęły formę zorganizowaną w postaci funkcjonującego przy KSM Teatru „Logos” (wcześniej Teatr „Też Nasz”[7]), kierowanego przez ks. Czesława Przecha[8].

Teatr „Nasz” edytuj

W 1987 z inicjatywy nauczycielki miejscowego liceum Ireny Kawy i animatora kultury Józefa Kasprzaka utworzony został Amatorski Zespół Teatralny, który od 1990 działa pod nazwą Teatr „Nasz”. W lutym 1988 r. wystawił on na deskach Miejskiego Domu Kultury „Skąpca” Moliera oraz w maju 1988 r. „Moralność Pani Dulskiej” Gabrieli Zapolskiej[9].

Przedstawienia przygotowane przez Teatr „Nasz”[2]:

  • Królowa śniegu wg H. Ch. Andersena – premiera – styczeń 1988 r.
  • Skąpiec Moliera – premiera – luty 1988 r.
  • Moralność pani Dulskiej G. Zapolskiej – premiera – maj 1988 r.
  • Żołnierz i królewna Z. Niemczykowskiego – premiera – czerwiec 1988 r.
  • Egzamin na królewnę B. Eysmonth – premiera – styczeń 1989 r.
  • Jak Wojtek Muzykant odwiedził piekło M. Siedmiograj – premiera – kwiecień 1989 r.
  • Szata wg L. Douglasa – premiera – luty 1990 r.
  • Dary czterech wróżek – premiera – marzec 1990 r.
  • Skrzydełka J. Jokiel – premiera – czerwiec 1990 r.
  • Mandat wg N. Erdmana – premiera – grudzień 1990 r.
  • Pokutnik z Osjaku wg R. Brandstaettera – premiera – luty 1991 r.
  • Vita nostra J. Kasprzaka – premiera – czerwiec 1991 r.
  • Ostatnia noc Sokratesa S. Canewa – premiera – grudzień 1991 r.
  • Dziewiąty sprawiedliwy J. Jurandota – premiera – marzec 1992 r.
  • Śmierć na gruszy W. Wandurskiego – premiera – listopad 1992 r.
  • Na pełnym morzu S. Mrożka – premiera – luty 1993 r.
  • Wyspa A. Fugarda, J. Kaniego, W. Nthsony – premiera – luty 1993 r.
  • Styks wg Z. Nienackiego – premiera – styczeń 1994 r.
  • Czapa J. Krasińskiego – premiera – maj 1994 r.
  • Ostatnia bezludna wyspa M. Wrońskiego – premiera – styczeń 1995 r.
  • Izaak J. Kasprzaka – premiera – kwiecień 1995 r.
  • Tacy sami J. Kasprzaka – premiera – listopad 1995 r.
  • Trucizna teatru R. Sirery – premiera – luty 1996 r.
  • Dzieci Gniewu wg R. Brandstaettera – premiera – marzec 1996 r.
  • Polowanie na lisa S. Mrożka – premiera – kwiecień 1996 r.
  • Poobiednie igraszki R. Mahieu – premiera – kwiecień 1997 r.
  • Pchła szachrajka wg J. Brzechwy – premiera – czerwiec 1997 r.
  • Stajnia Augiasza wg F. Dürrenmatta – premiera – luty 1998 r.
  • Ręce na Golgocie J. Kasprzaka – premiera – marzec 1998 r.
  • Dziwne dziecko – premiera – czerwiec 1998 r.
  • Dziady część II A. Mickiewicza – premiera – listopad 1999 r.
  • Kynolog w rozterce S. Mrożka – premiera – marzec 2000 r.
  • Obłędny kop D. Szauer – premiera – grudzień 2000 r.
  • Serenada S. Mrożka – premiera – marzec 2001 r.
  • Igraszki z diabłem J. Drdy – premiera – luty 2002 r.
  • Uszkodzone posągi wg R. Mahieu, I. Krasickiego, J. Kasprzaka – premiera – luty 2003 r.
  • Ten trzeci J. Wasylkowskiego – premiera – marzec 2003 r.
  • Krzesło wg K. Bizia – premiera – czerwiec 2004 r.
  • Dobro i zło J. Kasprzaka – premiera – marzec 2005 r.
  • Kościelny M. Sorescu – premiera – październik 2005 r.
  • Dzień gniewu R. Brandstaettera – premiera – luty 2006 r.

Wydarzenia teatralne edytuj

Scena Dramatyczna edytuj

Od 1992 r. z inicjatywy Teatru „Nasz” odbywają się w Bełżycach ogólnopolskie spotkanie teatralne Scena Dramatyczna[10][11]. Współorganizatorami są: Miejski Ośrodek Kultury i Towarzystwo Przyjaciół Teatru w Bełżycach oraz Wojewódzki Ośrodek Kultury w Lublinie[12]. Festiwal nie zamyka się na żadną z form teatralnych – można tam zobaczyć grupy obrzędowe, teatr wiejski, tradycyjną grupę amatorską grającą na wzór teatru zawodowego, teatr tańca, pantomimę czy plastyczne widowisko plenerowe. W ramach festiwalu odbywają się warsztaty prowadzone przez znanych i doświadczonych aktorów czy instruktorów teatralnych.

Wybrani artyści występujący na „Scenie Dramatycznej”[2]:

  • Teatr Konsekwentny
  • „Panopticum” Mieczysława Wojtasa
  • Teatr Desiderium z Łodzi
  • Teatr K-3 z Białegostoku
  • Teatr Krzyk z Maszewa
  • Teatr Terminus a Quo z Nowej Soli
  • Lubelski Teatr Tańca
  • przemyski teatr „Fredreum”
  • Teatr im. Stefana Jaracza z Otwocka
  • polskie teatry amatorskie ze Lwowa i Wilna
  • Anna Chodakowska
  • Emilia Krakowska

Rzeczpospolita B. edytuj

W 2020 r. Stowarzyszenie Artystów Bliski Wschód we współpracy z Gminą Bełżyce zorganizowało pierwszą edycję festiwalu Rzeczpospolita B. Partnerami projektu są Miejski Dom Kultury w Bełżycach i Fundacja Zamek Bełżyce[13][14].

Przypisy edytuj

  1. ↑ Stanisław Jadczak: Bełżyce. Monografia miasta i gminy. OWD „Express Press”, Bełżyce 2002, s. 164. ISBN 83-87484-38-5.
  2. ↑ a b c Teren Bełżyce. [dostęp 2021-01-30].
  3. ↑ Stanisław Jadczak: Bełżyce. Monografia miasta i gminy. Wydawnictwo POLIHYMNIA Sp. z o.o., Lublin 2017, s. 164. ISBN 978-83-7847-436-4.
  4. ↑ a b Czesław Przech: Zarys dziejów parafii rzymskokatolickiej pw. Nawrócenia św. Pawła w Bełżycach w latach 1417–2017. Wydawnictwo POLIHYMNIA Sp. z o.o., Lublin 2017, s. 105. ISBN 83-87484-38-5.
  5. ↑ Stanisław Jadczak: Bełżyce. Monografia miasta i gminy. OWD „Express Press”, Bełżyce 2002, s. 165. ISBN 978-83-7847-436-4.
  6. ↑ Stanisław Jadczak: Bełżyce. Monografia miasta i gminy. OWD „Express Press”, Bełżyce 2002, s. 165–166. ISBN 978-83-7847-436-4.
  7. ↑ a b Stanisław Jadczak: Bełżyce. Monografia miasta i gminy. OWD „Express Press”, Bełżyce 2002, s. 168. ISBN 978-83-7847-436-4.
  8. ↑ Czesław Przech: Zarys dziejów parafii rzymskokatolickiej pw. Nawrócenia św. Pawła w Bełżycach w latach 1417–2017. Wydawnictwo POLIHYMNIA Sp. z o.o., Lublin 2017, s. 106. ISBN 83-87484-38-5.
  9. ↑ Tomasz Tarczyński: 25 lat Teatru Nasz w Bełżycach. Bełżyce: Alf-graf Lublin, 2012-02-01, s. 10–11.
  10. ↑ Scena Dramatyczna. [dostęp 2021-01-17].
  11. ↑ Tomasz Tarczyński: 25 lat Teatru Nasz w Bełżycach. Bełżyce: Alf-graf Lublin, 2012-02-01, s. 15.
  12. ↑ Bełżyce. XV Scena Dramatyczna. [dostęp 2010-09-20].
  13. ↑ RZECZPOSPOLITA B. [dostęp 2021-01-30].
  14. ↑ Iluminacja Bełżyce. [dostęp 2021-01-30].
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Teatr_w_Bełżycach&oldid=64118410”